Καμπανάκι κινδύνου κρούουν οι επιστήμονες, προειδοποιώντας ότι ολοένα και επιθέσεις σκορπιών θα μας απασχολήσουν τα επόμενα χρόνια στις πόλεις της Βραζιλίας.
Περισσότερα από 1,1 εκατομμύρια τσιμπήματα καταγράφηκαν μεταξύ 2014 και 2023, σύμφωνα με δεδομένα από το σύστημα καταγραφής ασθενειών της χώρας. Πρόκειται για αύξηση 250% στις αναφορές τσιμπημάτων.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο Frontiers in Public Health, συνδέει την ταχεία αστικοποίηση -όπως στις φαβέλες- και την κλιματική αλλαγή με την εξάπλωση των επικίνδυνων σκορπιών στις πόλεις, γεγονός που εντείνει τους κινδύνους για τη δημόσια υγεία.
Πόλεις στο έλεος των σκορπιών
Επιβιώνουν χωρίς τροφή έως και 400 ημέρες
«Οι πόλεις προσφέρουν ακούσια όλα όσα χρειάζονται οι σκορπιοί: άφθονα καταφύγια (σε τοίχους, αποχετεύσεις, ερείπια και οικοδομικά απόβλητα), σταθερό ζεστό κλίμα και μια αξιόπιστη πηγή τροφής με τη μορφή κατσαρίδων και άλλων αστικών ασπόνδυλων», εξηγεί η επικεφαλής ερευνήτρια, Μανουέλα Μπέρτο Πούκα, επίκουρη καθηγήτρια στο Κρατικό Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο.
Προτιμούν περισσότερο τα συστήματα αποχέτευσης, τα οποία είναι ζεστά όλο τον χρόνο, σχεδόν χωρίς φυσικούς θηρευτές και προσφέρουν άφθονη τροφή, κυρίως κατσαρίδες. Ορισμένα είδη σκορπιών μπορούν να επιβιώσουν έως και 400 ημέρες χωρίς τροφή και είναι ικανά να αναπαράγονται χωρίς ζευγάρωμα, γεγονός που τα καθιστά δύσκολα στην εξάλειψη.
Οι πιο ζεστά καλοκαίρια, καθώς και οι περίοδοι έντονων βροχοπτώσεων και ξηρασίας, επίσης συμβάλλουν στην ευημερία τους, καθώς είναι προσαρμοσμένοι σε ζεστά και υγρά περιβάλλοντα.
200.000 τσιμπήματα και 133 θάνατοι
Σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία για το 2024, σχεδόν 200.000 άτομα δέχθηκαν τσίμπημα σκορπιού στη Βραζιλία, με τον αριθμό των θανάτων να φτάνει τους 133. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι την περίοδο 2025 – 2033 τα περιστατικά ενδέχεται να ξεπεράσουν τα 2 εκατομμύρια.
«Η πραγματική έκταση αυτού του προβλήματος είναι πιθανώς πολύ μεγαλύτερη από ό,τι υποδηλώνουν τα καταγεγραμμένα στατιστικά στοιχεία», λένε οι ερευνητές, καθώς πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να αυτοθεραπευτούν στο σπίτι ή να μην λάβουν καμία θεραπεία.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι το 0,1% των αναφερόμενων τσιμπημάτων καταλήγει σε θάνατο, με τα παιδιά και τους ηλικιωμένους να είναι οι πιο ευάλωτοι. Τα υγιή άτομα γενικά αναρρώνουν πλήρως, αλλά μπορεί να υποφέρουν από πόνο και δυσφορία για αρκετές ημέρες. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο, κάψιμο, πρήξιμο, ερυθρότητα, μυρμήγκιασμα και ναυτία.
Επίσης, σημειώνουν ότι η πρόληψη είναι το κλειδί. «Οι σκορπιοί ευδοκιμούν σε ακατάστατα, υγρά περιβάλλοντα. Κρατήστε τους χώρους καθαρούς, σφραγίστε ρωγμές στους τοίχους, τοποθετήστε φίλτρα ή σίτες στις αποχετεύσεις και πάντα να ελέγχετε παπούτσια, πετσέτες και ρούχα πριν τα χρησιμοποιήσετε», καταλήγει η Πούκα.
