Υγιείς θεωρούνται πλέον δύο στις τρεις επιχειρήσεις που βρέθηκαν σε κατάσταση «ζόµπι» την περίοδο της οικονομικής κρίσης, ενώ σε ποσοστό 14% που ήταν σε αυτή την κατάσταση έκλεισαν οριστικά, βγαίνοντας από τον επιχειρηµατικό χάρτη. Αν και αυτή η εξέλιξη είναι ενθαρρυντική, το γεγονός ότι υπάρχει ένα ακόµη 20% από τις παραπάνω επιχειρήσεις που εξακολουθεί να βρίσκεται σε κατάσταση «ζόµπι», µε συνεχείς δηλαδή ζηµιογόνες χρήσεις και συσσωρευµένα χρέη, µεταφράζεται σε επιβάρυνση για την υγιή επιχειρηµατικότητα, καθώς τα «ζόµπι» αποµυζούν πόρους.
Αν και σήµερα το ποσοστό των εταιρειών «ζόµπι» επί του συνόλου των επιχειρήσεων βρίσκεται στο χαµηλότερο επίπεδο από το 2016, 2%-4% (σ.σ. το ποσοστό έχει αυτό το εύρος αναλόγως της µεθόδου υπολογισµού που χρησιµοποιείται), οι κίνδυνοι δεν έχουν εκλείψει ειδικά για τις µικρές επιχειρήσεις και δεν αποκλείεται να προκύψει ένας νέος κύκλος δηµιουργίας «ζόµπι» σε περίπτωση στασιµότητας της οικονοµίας.
Τα παραπάνω επισήµανε χθες ο κ. Κυριάκος Ανδρέου, Partner, Strategy & Markets στην PwC Ελλάδας, κατά την παρουσίαση της µελέτης «Revisiting Zombie Firms: From Survival to Revival» (Επανεξέταση των εταιρειών «ζόµπι»: από την επιβίωση στην αναβίωση), που πραγµατοποίησε η PwC Ελλάδας σε συνεργασία µε οµάδα Ελλήνων ερευνητών από το Πανεπιστήµιο του Εσσεξ.
Από τα στοιχεία της µελέτης προκύπτει, επίσης, ότι από τις εταιρείες «ζόµπι» πολύ λίγες είναι αυτές που βρίσκονται σε αυτή την κατάσταση για µεγάλη χρονική περίοδο. Το 2023 µόλις 1% των εταιρειών που είχαν χαρακτηρισθεί έτσι το 2015 παρέµεναν «ζόµπι», ενώ τρία χρόνια µετά, το 2018, σε αυτή την κατάσταση παρέµενε το 10%. Η ανάκαµψη της ελληνικής οικονοµίας και όπως αυτή επιδρά στην ταχύτερη αποκατάσταση της υγείας των επιχειρήσεων αποτυπώνεται σε ένα ακόµη στοιχείο: έτσι, ενώ το 2016 παρέµενε σε κατάσταση «ζόµπι» το 42,1% των επιχειρήσεων που είχαν χαρακτηρισθεί ως τέτοιες ένα χρόνο πριν, δηλαδή το 2015, το 2023 παρέµενε σε αυτήν την κατάσταση το 9,8% των επιχειρήσεων που χαρακτηρίστηκαν έτσι το 2022.
Ποιο είναι το προφίλ της διάµεσης εταιρείας «ζόµπι»; Εχει ετήσιο τζίρο περί τις 800.000 ευρώ, ζηµίες πάνω από 100.000 ευρώ, αρνητικό περιθώριο κέρδους 15%, µόχλευση 27% και βραχυπρόθεσµο δανεισµό πάνω από 100.000 ευρώ.
Αν και η πανδηµία επιδείνωσε σηµαντικά την κατάσταση των επιχειρήσεων συνολικά, από πλευράς κύκλου εργασιών και κερδών διαδραµάτισε καθοριστικό ρόλο ώστε να µην έχουµε ταυτόχρονα και «επιδηµία λουκέτων». «Εάν δεν υπήρχε η στήριξη στις επιχειρήσεις, πιθανόν να είχαµε έκρηξη πτωχεύσεων», υποστήριξε χθες ο κ. Ανδρέου.
Πιο ευάλωτες σε µια πιθανή κρίση ή ακόµη και σε περίπτωση πολύ χαµηλών ρυθµών ανάπτυξης, κάτω της µονάδας, είναι οι µικρές επιχειρήσεις. Σήµερα, άλλωστε, εκεί εντοπίζεται το υψηλότερο ποσοστό εταιρειών «ζόµπι» (8,1%), ενώ στις µικροµεσαίες και στις µεγάλες τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 2,3% και 1,3%. Το µέσο ποσοστό αποτυχίας, άλλωστε, για τις µικρές επιχειρήσεις είναι 3,26%, ενώ για τις µεγάλες 0,91%. Εάν, µάλιστα, µία εταιρεία βρεθεί σε φάση «ζόµπι» τότε έχει 2,7 φορές περισσότερες πιθανότητες να βρεθεί τελικά εκτός αγοράς. Σε περίπτωση υποχώρησης του ρυθµού ανάπτυξης της ελληνικής οικονοµίας, πιο ευάλωτος θεωρείται ο κλάδος τους εµπορίου, ειδικά µάλιστα καθώς η ελληνική οικονοµία στηρίζεται σε πολύ µεγάλο βαθµό στην ιδιωτική κατανάλωση.
Κρίσιµο ρόλο για τον περιορισµό του κινδύνου διαδραµατίζει η συνεργασία µεταξύ των επιχειρήσεων και φυσικά οι συγχωνεύσεις, µε τον κ. Ανδρέου να επισηµαίνει ότι ούτε τα τελευταία κίνητρα που παρείχε ο σχετικός νόµος αποδείχθηκαν αποτελεσµατικά. «Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να είναι λιγότερο φοβικές έναντι των στρατηγικών επενδυτών. Και καλύτερα να σκέφτονται τους επενδυτές, όταν είναι δυνατές», επεσήµανε χαρακτηριστικά.
