Το αμερικανικό σεντ, το λεγόμενο penny, «πέθανε» αυτή την εβδομάδα μετά από μια μεγάλη «αρρώστια». Ηταν 238 ετών.
Ετσι αποχαιρετά το CNN το μονόλεπτο νόμισμα, καθώς την Τετάρτη κόπηκε το τελευταίο του είδους του στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ. Ο πρόεδρος Donald Trump είχε ανακοινώσει τον Φεβρουάριο ότι το penny, το οποίο είχε σχεδόν αχρηστευθεί στις καθημερινές συναλλαγές, θα σταματούσε να κυκλοφορεί λόγω του δυσανάλογα υψηλού κόστους παραγωγής. Ειδικότερα, η παραγωγή του πλέον κοστίζει περίπου τέσσερις φορές όσο η αξία του.
Παλαιότερα ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές και αρκούσε για να πάρει κανείς καραμέλες και τσίχλες, που λόγω της αξίας τους λέγονταν penny candy, από τα χαρακτηριστικά μηχανήματα σε διάφορα σημεία στις ΗΠΑ. Απεναντίας, σήμερα, το βρίσκει κανείς περισσότερο σε βαζάκια με άλλα ψιλά και ξεχασμένο σε συρτάρια.
Μάλιστα, τα σεντ που κόπηκαν αυτή την εβδομάδα θα δοθούν σε δημοπρασία, ενώ τα τελευταία που δόθηκαν σε κυκλοφορία είχαν κοπεί στην αρχή του καλοκαιριού. Θα παραμείνουν πάντως επίσημο νόμισμα.
Μία «υπέροχη ζωή»
Το αμερικανικό penny «έζησε» 168 χρόνια περισσότερο από το «αδερφάκι» του, το half-penny, το οποίο είχε τη μισή αξία, και άλλα ευτελή νομίσματα. Ηταν μάλιστα ένα από τα πρώτα νομίσματα των ΗΠΑ και κόπηκε για πρώτη φορά το 1787, μόλις λίγα χρόνια μετά την ίδρυση του εθνικού νομισματοκοπείου της χώρας.
Το πρώτο penny, το λεγόμενο Fugio cent, φέρεται να σχεδιάστηκε από τον Benjamin Franklin. Το νόμισμα πήρε τη σημερινή του μορφή το 1909, με την αφορμή των 100 ετών από τη γέννηση του Abraham Lincoln. Τότε επρόκειτο μάλιστα για το πρώτο νόμισμα που απεικόνιζε πρόεδρο των ΗΠΑ.
Τα τελευταία χρόνια, όμως, η χρήση και η δημοφιλία του έχουν μειωθεί δραματικά. Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι υπάρχουν 300 δισεκατομμύρια τέτοια νομίσματα σε κυκλοφορία, ένας αριθμός που αντιστοιχεί σε λιγότερο από 9 δολάρια ανά Αμερικανό πολίτη. Το σημαντικότερο πρόβλημα, όμως, είναι ότι τα περισσότερα μονόλεπτα μένουν εντελώς αναξιοποίητα.
«Φέρνουν αναμνήσεις που έχουν μείνει μαζί μου όλη μου τη ζωή», είπε στο CNN ο 74χρονος Αμερικανός Joe Ditler, ο οποίος έχει ένα κουτί με νομίσματα που του είχε δώσει ο παππούς του. «Το penny είχε μία υπέροχη ζωή. Αλλά μάλλον ήρθε η ώρα να φύγει», είπε.
Πρόβλημα για τους καταστηματάρχες
Αξίζει να σημειωθεί ότι η διαδικασία της σταδιακής κατάργησής του penny προκάλεσε υπερβολικά πολλά προβλήματα, αν σκεφτεί κανείς ότι είχε ουσιαστικά αχρηστευθεί. Ειδικά ορισμένα καταστήματα λιανεμπορίου εξετάζουν το ενδεχόμενο στρογγυλοποίησης των τιμών τους στο κοντινότερο νόμισμα, όπως το πεντάλεπτο nickel. Αλλοι ζητούν από τους πελάτες τους να συνεχίσουν να πληρώνουν με τα μονόλεπτα για να έχουν αρκετή προμήθεια. Ωστόσο, σε ορισμένες πολιτείες, η στρογγυλοποίηση (προς τα πάνω ή προς τα κάτω) μπορεί να έρχεται σε αντίθεση με τον νόμο. Επίσης, δεδομένου ότι η κοπή του πεντάλεπτου είναι ακόμα ακριβότερη σε σύγκριση με το μονόλεπτο, η στροφή αυτή μπορεί να δημιουργήσει νέα προβλήματα.
Ηταν «κάπως χαοτική» η διαδικασία της σταδιακής κατάργησης του μονόλεπτου, είπε στο CNN ο Mark Weller, επικεφαλής της οργάνωσης υπέρ των σεντ Americans for Common Cents. «Μέχρι τα Χριστούγεννα, τα προβλήματα θα είναι πιο έντονα με τους επιχειρηματίες που δεν θα έχουν μονόλεπτα», συμπλήρωσε. Ο ίδιος είπε ότι και άλλες χώρες έχουν καταργήσει τα νομίσματα ευτελούς αξίας, αλλά σε αντίθεση με τις ΗΠΑ είχαν πρώτα θέσει κάποιο σχέδιο προσαρμογής. «Είχαμε μία ανάρτηση στα social media (από τον Trump) την Κυριακή του Super Bowl, αλλά κανένα πραγματικό σχέδιο για το τι θα πρέπει να κάνουν μετά οι επιχειρηματίες», τόνισε.
