Από την έναρξη της σχολικής χρονιάς οι κοινωνικοί λειτουργοί και ψυχολόγοι της Εθνικής Τηλεφωνικής Γραμμής για τα Παιδιά SOS 1056 κλήθηκαν να διαχειριστούν περίπου 2 υποθέσεις ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού την ημέρα. Οι κλήσεις πραγματοποιήθηκαν, τόσο από τα παιδιά, όσο και από τους γονείς, αναζητώντας λύσεις σε ένα πρόβλημα που ξεκίνησε πριν καλά καλά ξεκινήσει η σχολική χρονιά.
Παράλληλα με αυτά τα περιστατικά, η δημοσιογραφική επικαιρότητα σχεδόν «βομβαρδίζει» καθημερινά το κοινό με ειδήσεις παιδιών που επιτίθενται σε άλλα παιδιά με αντικείμενα, κουζινομάχαιρα μέχρι και με καπνογόνα, με παιδιά που οδηγούνται στο νοσοκομείο μετά απο ξυλοδαρμό απο τους συμμαθητές τους, παιδιά που έπεσαν θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης στις τουαλέτες, παιδί που το ανάγκασαν να πέσει απο ύψος 3 μέτρων, παιδί που το κούρεψαν οι συμμαθητές του παρά τη θέλησή του. Εκτός απο την ποσοτική αύξηση των κρουσμάτων βίας και εκφοβισμού παρατηρείται και μια ποιοτική αλλαγή και ένταση σε αυτά τα φαινόμενα.
• Το 27% των μαθητών / μαθητριών στην Ελλάδα αναφέρουν ότι έχουν βιώσει εκφοβισμό (Statista 2021)
• Διεθνώς το 23% των μαθητών, μαθητριών αναφέρουν ότι έχουν βιώσει εκφοβισμό αρκετές φορές μέσα σε ένα μήνα (PISA,2018)
• Στις Η.Π.Α. το 20,2% των μαθητών, μαθητριών αναφέρουν ότι έχουν εμπειρία εκφοβισμού (National Center for Educational Statistics, 2019).
Η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός (bullying) αποτελεί πλέον μια μάστιγα για τη χώρα μας. Μια μάστιγα που αφήνει ανεξίτηλα σημάδια στο σώμα, αλλά και στις ψυχές των παιδιών, ενώ στο πρόσφατο παρελθόν παιδιά αυτοκτόνησαν λόγω του επίμονου και έντονου εκφοβισμού που βίωναν.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι «To Χαμόγελο του Παιδιού» για τέταρτη συνεχή φορά ασκεί την προεδρεία στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά του Εκφοβισμού (European Antibullying Network – ΕΑΝ), το οποίο σήμερα αποτελείται από 21 μέλη, 14 ευρωπαϊκών χωρών. Στόχος του Δικτύου είναι ο συντονισμός δράσεων και η ανταλλαγή καλών πρακτικών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε μέσα από μία κοινή ευρωπαϊκή στρατηγική να ευαισθητοποιούμε το ευρύ κοινό και να ενδυναμώνουμε παιδιά, γονείς, εκπαιδευτικούς για την αποτελεσματική πρόληψη και αντιμετώπιση του εκφοβισμού. Μέσα στο πλαίσιο των δράσεων του δικτύου σχεδιάστηκε και υλοποιείται το «Ευρωπαϊκό Πρότυπο Πιστοποίησης κατά του Εκφοβισμού», το οποίο προσφέρει μία σαφή διαδικασία στον αγώνα για την καταπολέμηση του εκφοβισμού και της βίας, τόσο εντός των σχολείων, όσο και σε μη εκπαιδευτικούς οργανισμούς.
Ο Πρόεδρος Δ.Σ. του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» και του Ευρωπαϊκού Δικτύου κατά του Σχολικού Εκφοβισμού, κ. Κώστας Γιαννόπουλος, ανέφερε: «Το φαινόμενο του εκφοβισμού έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις παγκοσμίως. Στη χώρα μας, κάθε μέρα, καλούμαστε να διαχειριστούμε τουλάχιστον δύο υποθέσεις ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού. Αποτελεί χρέος όλων μας να κινητοποιήσουμε Αρχές και Δυνάμεις πανελλαδικά, ώστε να προστατεύσουμε τα παιδιά μας, τα οποία είναι εκτεθειμένα σε κινδύνους και ιδιαίτερα στις μέρες μας στον ψηφιακό εκφοβισμό. Πονάει όταν υπάρχουν προβλήματα. Ωστόσο, με τη συνεργασία και θωράκιση των ανθρώπων που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή για την αντιμετώπιση του εκφοβισμού, πρέπει και μπορούμε να τα προλαμβάνουμε. “Το Χαμόγελο του Παιδιού”, έχοντας ως στόχο την υποστήριξη των θεσμών και της πολιτείας, αναπτύσσει εξειδικευμένα εργαλεία και υλοποιεί δράσεις με σκοπό την αποφυγή της ποινικοποίησης της σχολικής ζωής μέσω της απαραίτητης διεπιστημονικής προσέγγισης για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του φαινομένου.»
Είναι η στιγμή για την κινητοποίηση όλων, όλης της κοινωνίας για την στήριξη των παιδιών, των παιδιών μας. Οι γονείς που αντιλαμβάνονται περιστατικά εκφοβισμού είναι σημαντικό:
- Να διαχειριστούν με ψυχραιμία την πληροφορία που τους δίνεται και να είναι καλά ενημερωμένοι για την έννοια του εκφοβισμού
- Να προσπαθήσουν να μάθουν όσα περισσότερα στοιχεία γίνεται
- Να εξηγήσουν στο παιδί ποιες συμπεριφορές είναι αποδεκτές και ποιες όχι. Τα παιδιά πρέπει να γνωρίζουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους και να σέβονται τα δικαιώματα των άλλων
- Να θέσουν όρια στις αντιδράσεις των παιδιών. Τα όρια βοηθούν τα παιδιά να κατανοήσουν τους κανόνες, καλλιεργούν την υπευθυνότητα, βοηθούν την αναγνώριση των δυνατοτήτων τους, εξασφαλίζουν τη σωματική και ψυχική ασφάλεια, ενισχύουν την αυτοπεποίθηση και την ανεξαρτησία
- Να συζητήσουν για την ενσυναίσθηση, την ηθική, τον σεβασμό και τη διαφορετικότητα και ότι αυτά υπάρχουν τόσο στην πραγματική, όσο και στην εικονική διάσταση.
Τα περιστατικά ολοένα και αυξάνονται με τους αρμόδιους και υπεύθυνους να βρίσκονται μπροστά σε ένα αδιέξοδο για το πώς να το διαχειριστούν. Παρά, όμως, την αύξηση των περιστατικών βίας και εκφοβισμού, φαίνεται ότι εκπαιδευτικοί, γονείς αλλά και παιδιά δεν γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν για να προλάβουν αυτά τα φαινόμενα, αλλά και να τα διαχειριστούν αποτελεσματικά.
Με βάση τα παραπάνω αποδεικνύεται η ανάγκη να σταματήσουν οι θεωρητικές συζητήσεις και να προχωρήσει η κοινωνία σε οργανωμένες και συντονισμένες δράσεις πρόληψης και αντιμετώπισης του φαινομένου.
Ο Εθελοντικός Οργανισμός για τα Παιδιά «Το Χαμόγελο του Παιδιού» μέσα από ένα σταθερό και διαχρονικό Σύμφωνο Συνεργασίας με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, εδώ και χρόνια προσφέρει τις υπηρεσίες του στη σχολική κοινότητα και στέκεται δίπλα στους εκπαιδευτικούς, γονείς και παιδιά στη μάχη τους ενάντια σε αυτά τα φαινόμενα, ακολουθώντας ένα ολιστικό μοντέλο δράσης. Συγκεκριμένα:
Σε επίπεδο Πρόληψης και Ευαισθητοποίησης
- Διαδραστικές παρεμβάσεις σε μαθητές, εκπαιδευτικούς, γονείς
«Το Χαμόγελο του Παιδιού» αναγνωρίζοντας τον καθοριστικό ρόλο της σχολικής κοινότητας στην Πρόληψη πραγματοποιεί οργανωμένες διαδραστικές, βιωματικές δράσεις που απευθύνονται στους μαθητές και στις μαθήτριες, στους εκπαιδευτικούς, στους γονείς και κηδεμόνες. Οι παρεμβάσεις γίνονται από εξειδικευμένη ομάδα Ψυχολόγων του οργανισμού σε Νηπιαγωγεία, Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια πανελλαδικά. Η δράση υλοποιείται από «Το Χαμόγελο του Παιδιού» στο πλαίσιο Συμφώνου Συνεργασίας με το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων από το 2009, το οποίο επικαιροποιήθηκε πρόσφατα, και σε συνεργασία με τους Σχολικούς Συμβούλους, τους Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας, τις Περιφέρειες και τους Δήμους
- Εκστρατεία Ενημέρωσης «ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ»
Υπό τον συντονισμό του Ευρωπαϊκού Μαθητικού Εθελοντικού Δικτύου YouSmile, «Το Χαμόγελο του Παιδιού» υλοποιεί από το 2016 την καμπάνια «ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ» στο πλαίσιο της οποίας τα ίδια τα παιδιά επεξεργάζονται και στέλνουν μηνύματα ενάντια στον Σχολικό Εκφοβισμό (Bullying) με στόχο να κινητοποιήσουν τους συμμαθητές τους, τους καθηγητές και τους γονείς τους να μην μένουν αμέτοχοι στο φαινόμενο.
- Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης Παιδιών 116111
«Το Χαμόγελο του Παιδιού» λειτουργεί την Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης Παιδιών 116111, η οποία παρέχει δωρεάν ψυχολογική υποστήριξη σε παιδιά, αλλά και σε ενήλικες. Ομάδα εξειδικευμένων Ψυχολόγων είναι στη διάθεση κάθε παιδιού και ενήλικα για την παροχή υποστήριξης σε θέματα που τους απασχολούν και διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη του φαινομένου της ενδοσχολικής Βίας και του Εκφοβισμού. Η Γραμμή 116111 είναι στελεχωμένη αποκλειστικά από εξειδικευμένους Ψυχολόγους και διαθέσιμη δωρεάν και πανελλαδικά, 24ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες τον χρόνο.
Σε επίπεδο Αντιμετώπισης
- Εθνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056
Η αναγνωρισμένη ως Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056 λειτουργεί από «Το Χαμόγελο του Παιδιού» και είναι στη διάθεση κάθε παιδιού και ενήλικα για την παροχή υποστήριξης σε θέματα που τους απασχολούν, όπως και στο φαινόμενο του εκφοβισμού, με στόχο την παροχή κατευθύνσεων, αλλά και τη λήψη και διαχείριση αναφορών περιστατικών εκφοβισμού.
- Κινητές μονάδες άμεσης ψυχολογικής υποστήριξης
«Το Χαμόγελο του Παιδιού» διαθέτει Κινητές Μονάδες Άμεσης Ψυχολογικής Υποστήριξης, οι οποίες σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές και υπηρεσίες αλλά και την Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056 βρίσκονται δίπλα στο παιδί που έχει ανάγκη άμεσης στήριξης σε όλη την Ελλάδα. Είναι ευέλικτες και διαθέσιμες 365 ημέρες τον χρόνο, 24 ώρες το 24ωρο, καθημερινά βρίσκονται σε σχολεία, αστυνομικά τμήματα, σπίτια με τους Ψυχολόγους που τις στελεχώνουν να υποστηρίζουν ψυχολογικά το παιδί και το περιβάλλον του.
Σε επίπεδο Θεραπείας
«Το Χαμόγελο του Παιδιού» μέσα από την πολυετή δράση του στον τομέα της Παιδικής Προστασίας και την εμπειρία και τεχνογνωσία που έχει αποκτήσει, το 2014 δημιούργησε «Το Σπίτι του Παιδιού. «Το Σπίτι του Παιδιού» αποτελεί ένα Κέντρο Ημέρας Εξατομικευμένης Παροχής Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας σε Παιδιά και Εφήβους, θύματα κακοποίησης, παραμέλησης, ενδοοικογενειακής βίας, παιδιά θυματοποιημένα, εμπλεκόμενα σε περιστατικά bullying και γενικά παιδιά που έχουν εκτεθεί πρόσφατα ή παλαιότερα σε έντονες ψυχοτραυματικές εμπειρίες και ως εκ τούτου αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας, προσαρμογής ή συμπεριφοράς. «Το Σπίτι του Παιδιού» είναι μία ειδικευμένη υπηρεσία, μοναδική στην Ελλάδα και πρωτοποριακή σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
Για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία ή διευκρίνιση μπορείτε να καλέσετε στην «Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης Παιδιών 116111», ώστε να συζητήσετε με έναν ψυχολόγο του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» όλα αυτά που μπορεί να σας απασχολούν σε σχέση με το παιδί σας.
