Το 2025 και παρά τα συσσωρευμένα προβλήματα χωρητικότητας, δεδομένου ότι έχουν ξεπεραστεί προ πολλού τα όρια των υφιστάμενων υποδομών, το αεροδρόμιο του Ηρακλείου έχει φτάσει ήδη στο οκτάμηνο σε νούμερα-ρεκόρ, με σχεδόν 7 εκατομμύρια επιβάτες.
Η επιβατική κίνηση κατά την περίοδο Ιανουαρίου – Αυγούστου αυξήθηκε κατά 6,9% σε σύγκριση με πέρυσι, ενώ το «Νίκος Καζαντζάκης», έχοντας ήδη έναν πολύ καλό Σεπτέμβριο, καταγράφει ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά ανόδου πανελλαδικά- κατά 9%– μέσα στον Οκτώβριο όσον αφορά τις προγραμματισμένες αεροπορικές θέσεις σε διεθνείς πτήσεις από το εξωτερικό: το νούμερο για τον δεύτερο μήνα του φθινοπώρου αγγίζει τις 481.000 προγραμματισμένες αεροπορικές θέσεις σε εισερχόμενες διεθνείς πτήσεις και αποτελεί τον δεύτερο μεγαλύτερο όγκο θέσεων, μετά το αεροδρόμιο της Αθήνας, που έχει την πρωτιά με 1,1 εκατομμύριο προγραμματισμένες θέσεις, ενώ Ρόδος και Θεσσαλονίκη ακολουθούν.
Kαι αυτό είναι μόνο η αρχή: όσο προχωρούν οι εργασίες για το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι με ορίζοντα ολοκλήρωσης, κατασκευαστικά, το 2027 (το λειτουργικό κομμάτι έχει να κάνει με την έγκαιρη εγκατάσταση των συστημάτων αεροναυτιλίας που άπτονται του πεδίου ευθύνης του Δημοσίου), τόσο οι αεροπορικές σκοπεύουν σταδιακά να αυξάνουν χωρητικότητες στο δεύτερο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας που εξυπηρετεί έναν προορισμό-ναυαρχίδα του ελληνικού τουρισμού, όπως είναι η Κρήτη.
Οι προσθήκες
Ηδη η μεγαλύτερη εγχώρια αεροπορική, η AEGEAN, έχει προϊδεάσει για τα σχέδια του 2026, ότι δηλαδή στο πλαίσιο ενίσχυσης του δικτύου της την επόμενη χρονιά επικεντρώνεται σε τέσσερα βασικά αεροδρόμια, Αθήνα (αν και λελογισμένα σε ώρες αιχμής λόγω χωρητικότητας), Θεσσαλονίκη (που βρίσκεται σε τροχιά ανόδου πιο έντονα τώρα μετά την πανδημία), Λάρνακα (ως προορισμό με σημαντική κίνηση στη σύνδεση Ελλάδας – Κύπρου) και Ηράκλειο που, κατά τα λεγόμενα του ίδιου του προέδρου του ομίλου Ευτύχη Βασιλάκη, θα αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη δυναμική όσο πλησιάζει η έναρξη λειτουργίας του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι.
Το στίγμα για το Ηράκλειο της Κρήτης -πέραν φυσικά και του αεροδρομίου των Χανίων υπό τη διαχείριση της Fraport Greece, το οποίο επίσης παρουσιάζει υψηλές επιδόσεις με αύξηση κίνησης φέτος στο οκτάμηνο κατά 4,7%, μια ανάσα από τα 3 εκατομμύρια επιβάτες- δίνεται στο αμέσως προσεχές διάστημα και από τα πλάνα της φετινής χειμερινής περιόδου 2025-2026: οι αεροπορικές έχουν αρχίσει να προσαρμόζουν ανάλογα τη στρατηγική τους και ξεκινούν να παίρνουν θέση με περισσότερα απευθείας δρομολόγια εξωτερικού στο «Νίκος Καζαντζάκης», δίνοντας τη δυνατότητα να τονωθεί η κίνηση του νησιού σε μήνες εκτός της υψηλής περιόδου αιχμής του καλοκαιριού.
Ενδεικτικά, η AEGEAN διατηρεί στη διάρκεια του φετινού χειμώνα απευθείας συνδέσεις με το εξωτερικό με τη γερμανική αγορά, όπως π.χ. συμβαίνει με τη σύνδεση Ηράκλειο – Μόναχο και Ηράκλειο – Κωνσταντινούπολη, στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής της για αύξηση στη χειμερινή περίοδο με τον προγραμματισμό και διάθεση 10% περισσότερων θέσεων στο δίκτυό της.
Για την έτερη εγχώρια αεροπορική, τη SKY express, το Ηράκλειο ούτως ή άλλως αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο αεροδρόμιο από άποψη πτητικού έργου, με περισσότερες από 1 εκατομμύριο προσφερόμενες θέσεις, κάτι που αποτυπώνεται και στο πτητικό της πρόγραμμα: η εταιρεία που συνδέεται με τον Κρητικό επιχειρηματία Γιάννη Γρύλο, συνεχίζει φέτος για δεύτερη συνεχή χρονιά την επιμήκυνση της θερινής περιόδου μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου με δρομολόγια που συνδέουν το Ηράκλειο με το Παρίσι, ενώ τα θετικά αποτελέσματα των κινήσεων επιμήκυνσης οδήγησαν φέτος στην προσθήκη των προορισμών Λιόν και Ναντ αντίστοιχα. Παράλληλα, τόσο το 2024 όσο και το 2025 η εταιρεία, όπως αναφέρουν οι επιτελείς της, «ήταν η μοναδική ελληνική αεροπορική που συνέδεσε το Ηράκλειο με τη Λάρνακα κατά τη θερινή περίοδο», ενώ από το φθινόπωρο του 2025 ξεκινά η σύνδεση του Ηρακλείου με τα Τίρανα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Σε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα και όσο πλησιάζει η λειτουργία του νέου αεροδρομίου είναι αναμενόμενο ότι θα πυκνώνουν οι απευθείας συνδέσεις με το εξωτερικό, με ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμη και πιο μακρινών προορισμών. Ως προς το τελευταίο ειδικά και με δεδομένη την επενδυτική, ινδική παρουσία στην κοινοπραξία του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι, ήταν χαρακτηριστική πολύ πρόσφατα η απάντηση του Πίτερ Ελμπερς, διευθύνοντος συμβούλου της αεροπορικής IndiGo (η οποία ξεκινά απευθείας πτήσεις προς Ινδία από τον Ιανουάριο του 2026 και υπέγραψε μνημόνιο και με την AEGEAN για πτήσεις κοινού κωδικού), όταν ρωτήθηκε σχετικά με το ενδεχόμενο πτήσεων στην Κρήτη μελλοντικά με το νέο αεροδρόμιο. «Γιατί όχι;» ήταν η απάντησή του και μάλιστα στα ελληνικά, αφού στο παρελθόν ο κ. Ελμπερς έχει δραστηριοποιηθεί επαγγελματικά στη χώρα μας.
Στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκονται και οι επιχειρηματίες του τουρισμού με τα καινούρια 5άστερα projects στο νησί να «τρέχουν» από ουκ ολίγα ονόματα, είτε πρόκειται για τις εντελώς νέες επενδύσεις, είτε ακόμη και για μεγάλες αναβαθμίσεις υφιστάμενων μονάδων. Μάλιστα οι εξελίξεις δεν αφορούν μόνο τον Νομό Ηρακλείου, αλλά ολόκληρο το νησί, που προετοιμάζεται σταδιακά για την επόμενη μέρα και την προοπτική της μεγαλύτερης κίνησης – όχι μόνο κατά τη διάρκεια της υψηλής, θερινής σεζόν.
Ενδεικτικά, από το βήμα του συνεδρίου Υποδομών – Μεταφορών ITC 2025 την περασμένη εβδομάδα ο Νίκος Δήμτσας, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της DIMAND που έχει αναλάβει το μεγάλο project για την αξιοποίηση του ακινήτου της πρώην Αμερικανικής Βάσης στις Γούρνες (μετά το μεγάλο deal με τη REDS του Ομίλου Ελλάκτωρ), τοποθέτησε την ολοκλήρωση της μεγάλης επένδυσης προς τα τέλη του 2028 με αρχές 2029. «Το νέο αεροδρόμιο που βρίσκεται από τις Γούρνες στα 15 λεπτά με το αυτοκίνητο, αναμένεται να αλλάξει τα πάντα, το υφιστάμενο αεροδρόμιο έχει περίπου 10 εκατομμύρια επισκέπτες, το Καστέλι προβλέπεται να ξεκινήσει με 11 εκατομμύρια επισκέπτες, με την πρόβλεψη να φτάσει τα 20 εκατομμύρια, άρα είναι δεδομένη η ζήτηση για τουριστικές εγκαταστάσεις που πρέπει να εξυπηρετήσουν αυτόν τον κόσμο, πολύ περισσότερο δε σε συνδυασμό με μία ακόμη υποδομή όπως είναι αυτή για τον Βόρειο Οδικό Αξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ)», δηλώνει ο ίδιος. Για τις Γούρνες, η βασική χρήση είναι τουρισμός-αναψυχή, ενώ υπάρχει και το δικαίωμα χρήσης -όχι υποχρέωση- ενός καζίνου, για το οποίο αρμόδια είναι η Επιτροπή Παιγνίων. «Προφανώς στο ακίνητο των Γουρνών προγραμματίζουμε ξενοδοχειακές υποδομές και υπάρχει και ένα οικόπεδο 30 στρέμματα για εμπορικές χρήσεις».
Αντίστοιχα, μόλις την περασμένη εβδομάδα, τα Phaea Resorts των Ομίλων Σμπώκου – Βασιλάκη εξασφάλισαν τις εγκρίσεις για το νέο Σύνθετο Τουριστικό Κατάλυμα (ΣΤΚ) συνολικής δυναμικότητας 631 κλινών στη θέση και υφιστάμενων ξενοδοχειακών μονάδων, στην περιοχή «Πλάκα» απέναντι από τη Σπιναλόγκα. Το νέο ΣΤΚ περιλαμβάνει δύο ξενοδοχεία κατηγορίας 5 αστέρων, συνολικής δυναμικότητας 461 κλινών και ειδικότερα το υφιστάμενο ξενοδοχειακό συγκρότημα με τον διακριτικό τίτλο «Blue Palace» δυναμικότητας 452 κλινών, με νέα δυναμικότητα 348 κλινών, και το υφιστάμενο ξενοδοχειακό συγκρότημα επιπλωμένων διαμερισμάτων (bungalows) 99 κλινών (πρώην «Argo»), με νέα δυναμικότητα 113 κλινών. Οι 44 τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες θα έχουν συνολική δυναμικότητα 170 κλινών, ενώ το spa θα είναι δυναμικότητας 70 ατόμων ως εγκατάσταση ειδικής τουριστικής υποδομής του Σύνθετου Τουριστικού Καταλύματος, και ένα κέντρο αναζωογόνησης (spa) δυναμικότητας 30 ατόμων ως πρόσθετη εγκατάσταση ειδικής τουριστικής υποδομής. Το «Blue Palace», μετά την αναβάθμισή του και την ανάπτυξη του ΣΤΚ, θα επανατοποθετηθεί στην αγορά κάτω από το brand της αλυσίδας πολυτελείας Rosewood Hotels & Resorts ως «Rosewood Blue Palace». Τα Phaea Resorts προωθούν μία ακόμη μεγάλη επένδυση ύψους 121,1 εκατ. ευρώ στην Κρήτη μέσω της Myrina Village Α.Ε., Πρόκειται για τη στρατηγική επένδυση με την κατασκευή ξενοδοχείου 5 αστέρων, δυναμικότητας 140 δωματίων και 30 τουριστικών επιπλωμένων κατοικιών στη νότια ακτή του Δήμου Βιάννου στο Ηράκλειο.
Μεγάλα ονόματα
Από τα μεγάλα ονόματα που έρχονται τη θερινή σεζόν του 2026 στο νησί, έχοντας μάλιστα ξεκινήσει ήδη από το φετινό καλοκαίρι τις προσλήψεις, είναι αυτό του Ομίλου Sani/Ikos για το νέο «Ikos Kissamos», σε μία επένδυση άνω των 125 εκατ. ευρώ, δημιουργώντας πάνω από 750 νέες θέσεις εργασίας. Οι κρατήσεις επίσης έχουν ήδη ξεκινήσει για το νέο υπερπολυτελές project που θα ανοίξει τον Μάιο του 2026 και θα διαθέτει συνολικά 414 δωμάτια, bungalows και βίλες που θα εκτείνονται σε παραλιακό μέτωπο μήκους 600 μέτρων, σε μία έκταση άνω των 200 στρεμμάτων, για την οποία ο όμιλος απέκτησε και ενοποίησε περισσότερα από 30 επιμέρους οικόπεδα.
Σταδιακά, στο πλαίσιο των εκτενών αδειοδοτήσεων για το mega project συνολικού ύψους 500 εκατ. ευρώ, προχωρά με τις εγκρίσεις και ο κυπριακός Ομιλος Φωτιάδη μέσω της Emerald Developments στην Τριόπετρα του Ρεθύμνου. Το έργο αναπτύσσεται σε ιδιόκτητη έκταση 1.600 στρεμμάτων και θα θα περιλαμβάνει, πέραν των 5άστερων ξενοδοχειακών υποδομών της α’ φάσης και παραθεριστικό οικισμό με δυνατότητα φιλοξενίας έως 5.646 ατόμων.
Ηδη μέσα στο καλοκαίρι ο όμιλος προχώρησε για τον σκοπό αυτό ένα βήμα πιο μπροστά στο αδειοδοτικό κομμάτι για το τουριστικό χωριό εξασφαλίζοντας τις σχετικές θετικές γνωμοδοτήσεις. Στην α’ φάση σχεδιάζεται η κατασκευή ξενοδοχείου 5 αστέρων, δυναμικότητας 600 κλινών, έχοντας ήδη λάβει την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων του έργου.
Στις εγκαταστάσεις περιλαμβάνονται επίσης κέντρο θαλασσοθεραπείας 2.700 τ.μ., συνεδριακό κέντρο 1.400 τ.μ., τρία γήπεδα τένις, χώροι για παιδιά, εσωτερικές και εξωτερικές πισίνες, χώροι εστίασης κ.ο.κ.. Για το τουριστικό χωριό, η συνολική έκταση όπου θα αναπτυχθεί είναι 1.330 στρέμματα, εκ των οποίων πολεοδομείται έκταση 1.215 στρεμμάτων.
Eντός του 2026 τοποθετείται η έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών για ένα ακόμη γνωστό και πολυαναμενόμενο έργο, αυτό για το «Cape Tholos» του Ομίλου Μεταξά (Metaxa Hospitality Group), που αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί σε ένα σημαντικό κομμάτι ήδη από το 2028. Πρόκειται για βραχώδη έκταση χαμηλής βλάστησης περίπου 1.130 στρεμμάτων στην περιοχή του Καβουσίου της Βορειοανατολικής Κρήτης. Το έργο, που είναι ενταγμένο στις στρατηγικές επενδύσεις με ειδικό πολεοδομικό καθεστώς (ΕΣΧΑΣΕ), βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο τεχνικής ωρίμανσης και θα ολοκληρωθεί σε φάσεις σε ορίζοντα έως 5 ετών.
Το εκτιμώμενο ύψος επένδυσης -μία σύνθετη τουριστική ανάπτυξη σε συνολική οικοδομήσιμη επιφάνεια περίπου 55.000 τ.μ. «για έναν νέο ολιστικό προορισμό υπερπολυτελούς φιλοξενίας και “επώνυμων” κατοικιών», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά από τον όμιλο που διαθέτει ξενοδοχεία 5 αστέρων και πολυτελή resorts σε Κρήτη και Σαντορίνη- αναμένεται να φτάσει τα 250 εκατ. ευρώ για όλες τις φάσεις κατασκευής.
Πιο μακρύ δρόμο έχει ένα ακόμη από τα νέα τουριστικά projects στο νησί, που προωθείται αυτή τη φορά στον Αγιο Νικόλαο από τη Ρεθυμνιώτικη Τουβλοποιία Α.Ε., με παρουσία τριών δεκαετιών στον χώρο των δομικών υλικών και διευθύνοντα σύμβουλο τον κ. Λενακάκη Ζαχαρία. Ο προϋπολογισμός για την επένδυση, επίσης 5 αστέρων, αντιστοιχεί στα 74,35 εκατ. ευρώ για το έργο που είναι ακόμη στην αρχή του αδειοδοτικά και περιλαμβάνει ξενοδοχειακή μονάδα δυναμικότητας 374 κλινών σε ιδιόκτητη έκταση στη θέση Αριγανιές στη δημοτική κοινότητα Βρουχά.
Μετατροπή και αναβάθμιση αφορά η νέα, ήδη δρομολογημένη επένδυση για τη δημιουργία της πολυτελούς μονάδας «Noverian Elounda Retreat» του Ομίλου CHC Group του Ζαχαρία Α. Χνάρη, παρουσιάζοντας, όπως αναφέρεται σχετικά, «μια καινούρια προσέγγιση στην αυθεντική πολυτέλεια, σε ένα μαγευτικό τοπίο με θέα στην Κρητική Ριβιέρα», εισάγοντας το μοντέλο ενός resort σε στυλ boutique, εστιάζοντας στη γαστρονομία και την τοπική κουλτούρα. Με βάση τον προγραμματισμό, το έργο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το 2027 σε μια επένδυση αρχικού προϋπολογισμού 15,7 εκατ. ευρώ, έχοντας ενταχθεί και στον Αναπτυξιακό.
Μάλιστα το ξενοδοχείο θα συμπεριληφθεί κατά πάσα πιθανότητα κάτω από την ομπρέλα ισχυρού, διεθνούς brand, με, ενδεικτικά, τον Ομιλο Hilton να έχει πραγματοποιήσει σχετικές επαφές.
