Νωρίτερα από ποτέ, πριν από τις 25 Μαρτίου, σχεδιάζεται να ανοίξει φέτος η πλατφόρμα υποβολής των φορολογικών δηλώσεων.
Παρέλαση θα κάνουν έτσι και μια σειρά από ελαφρύνσεις και φοροαπαλλαγές, εκ των οποίων ορισμένες έχουν φέτος το ντεμπούτο τους. Ελαφρύνσεις όμως θα δουν έτσι και όσοι έχουν λόγους να ανησυχούν για το τι φόρους θα κληθούν να πληρώσουν – και γι’ αυτό συνήθως καθυστερούν τη δήλωσή τους.
Υπάρχουν όμως και παγίδες: όλοι θα διαπιστώσουν αμέσως ότι πλέον η ΑΑΔΕ βλέπει και ξέρει τα πάντα για μια ντουζίνα κωδικούς εσόδων ή δαπανών, προτού καν τα δηλώσουν οι φορολογούμενοι στην Εφορία: μισθούς, συντάξεις, μερίσματα, τόκους, πληρωμές για ιδιωτικά σχολεία, αυτοκίνητα, δάνεια κ.λπ. Ακόμα και το Ε3 των μικρομεσαίων επαγγελματιών έρχεται για πρώτη φορά προσυμπληρωμένο από τις δηλώσεις ΦΠΑ.
Από την άλλη, όμως, και οι ίδιοι οι φορολογούμενοι θα πρέπει να εντοπίσουν τους νέους κωδικούς που τους αφορούν, για να μη χάσουν ελαφρύνσεις ή πρόνοιες που δικαιούνται.
Το γοργόν και χάριν…
Οσοι σπεύσουν πρώτοι να κάνουν δηλώσεις, μάλλον θα βγουν κερδισμένοι παρά χαμένοι. Γιατί όσο νωρίτερα ανοίξει το MyTaxisnet τόσο νωρίτερα θα πάρουν και μια έκτακτη ένεση ρευστότητας όσοι δικαιούνται επιστροφή φόρου. Εφόσον σπεύσουν από τους πρώτους να υποβάλουν δήλωση, περίπου 1 στους 7 φορολογουμένους (σχεδόν 1 εκατομμύριο ΑΦΜ) θα βγει κερδισμένος κατά περίπου 200-400 ευρώ.
Αλλά και 3 εκατομμύρια φορολογούμενοι (το 52% των περσινών δηλώσεων ή 1 στους 2) που βλέπουν μηδενικά εκκαθαριστικά κάθε χρόνο έχουν επίσης λόγο να υποβάλουν νωρίς τη δήλωση φόρου εισοδήματος Ε1: με βάση τα εισοδήματα που κάθε φορά δηλώνουν, πολλοί εξ αυτών καθίστανται αυτομάτως δικαιούχοι μιας σειράς τακτικών επιδομάτων – ή και έκτακτων ακόμα. Για παράδειγμα, μπορεί αμέσως μετά κάποιος να κάνει αίτηση για επίδομα τέκνων Α21 τον Απρίλιο ή για χορήγηση του Ελάχιστου Εγγυημένοι Εισοδήματος ώστε να αρχίσουν να τρέχουν οι πληρωμές.
Κρυφά οφέλη όμως υπάρχουν φέτος και για 1 στους 3 φορολογουμένους που καλείται συνήθως να πληρώσει πρόσθετο φόρο μετά την υποβολή της δήλωσης: η διορία πληρωμής δεν αλλάζει και δεν πιέζεται να πληρώσει αν κάνει πιο νωρίς τη δήλωση (αφού ισχύουν πάγια πλέον 8 μηνιαίες δόσεις, από τέλη Ιουλίου έως και Φεβρουάριο). Αντιθέτως, οι υποχρεώσεις και το ποσό πληρωμής μπορεί να είναι αναλογικά μειωμένα, με νέες μειώσεις φόρων που κάνουν πρεμιέρα από φέτος. Επιπλέον, μπορεί και οι ίδιοι να δικαιούνται επιδόματα ή επιδοτήσεις (προγράμματα «Φωτοβολταϊκά στη στέγη», «Εξοικονομώ» κ.λπ.), ακόμη κι αν το εκκαθαριστικό τους θα είναι χρεωστικό.
Τι αλλάζει
Για να δουν ελάφρυνση, όμως, χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις πρέπει να προσέξουν και να δηλώσουν ορθά τις φορολογικές δηλώσεις, ώστε να τηρούν τους αντίστοιχους όρους.
Συγκεκριμένα:
1) Απαλλάσσονται φέτος και σε μόνιμη βάση από το τέλος επιτηδεύματος όλοι οι επιτηδευματίες, έμποροι και μικρομεσαίες επιχειρήσεις με ετήσια ακαθάριστα έσοδα έως 2 εκατομμύρια ευρώ, εφόσον αύξησαν ή θα αυξήσουν τον μέσο ετήσιο αριθμό των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης για διάστημα τριών μηνών κατ’ ελάχιστον.
Αυτομάτως ελαφρύνονται έτσι όσοι προχώρησαν σε προσλήψεις προσωπικού μέσα στο τελευταίο τρίμηνο του 2022. Πρόκειται για νέο μέτρο μόνιμου χαρακτήρα που εφαρμόζεται για πρώτη φορά και θα φανεί στο εκκαθαριστικό του 2023.
Για παράδειγμα:
Επιχείρηση με ετήσια ακαθάριστα έσοδα 1 εκατομμύριο ευρώ από τον Οκτώβριο του 2022 και μετά αύξησε το προσωπικό της (πλήρους απασχόλησης) κατά 1 υπάλληλο και για τουλάχιστον τρεις μήνες. Στο τελικό εκκαθαριστικό φόρου θα δει φέτος πλήρη απαλλαγή από το τέλος επιτηδεύματος για το 2022, δηλαδή όφελος τουλάχιστον 650-1.000 ευρώ.
Επομένως, γλιτώνει αυτομάτως τον κεφαλικό φόρο ανά ενεργό επαγγελματικό ΑΦΜ. Και για πρώτη φορά, μετά από μία δεκαετία και πλέον, ένας επιτηδευματίας μπορεί να μην πληρώνει απολύτως τίποτα στην Εφορία, αν δεν έχει πραγματοποιήσει κέρδη την προηγούμενη χρονιά!
2) Έξτρα έκπτωση για πληρωμές σε ταξί, κομμωτήρια, καταστήματα ομορφιάς κ.α.: Ξεκινά φέτος, αλλά αφορά πληρωμές που έγιναν με τραπεζικά μέσα πληρωμής κατά το φορολογικό έτος 2022 έως το 2025. Στο εκκαθαριστικό που εκδίδεται από το 2023 και μετά θα προσφέρεται έκπτωση φόρου εισοδήματος μέχρι 2.200 ευρώ για κάθε φορολογούμενο που κατά τη διάρκεια της προηγούμενης χρονιάς πλήρωσε με τραπεζικές κάρτες, eBanking, PayPal κ.λπ. ποσά συνολικού ύψους μέχρι και 5.000 ευρώ για να εξοφλήσει αμοιβές σε 20 κατηγορίες επαγγελμάτων.
Μεταξύ άλλων, το μέτρο καλύπτει δαπάνες για υδραυλικούς, ψυκτικούς, συντηρητές, ηλεκτρολόγους, μπογιατζήδες, πλακάδες, αλλά και για ταξί, κομμωτήρια, κουρεία, καταστήματα ομορφιάς, σχολές χορού, φωτογράφους, δικηγόρους, φύλαξη παιδιών κ.λπ.
Πρακτικά, η έκπτωση φόρου που δίνουν οι 20 κατηγορίες επαγγελμάτων ανάλογα με το εισόδημα ανέρχεται:
■ έως 450 ευρώ για ετήσιο εισόδημα μέχρι 10.000 ευρώ,
■ έως 1.100 ευρώ αν έχουν εισόδημα από 10.001 έως 20.000 ευρώ,
■ έως 1.400 ευρώ για εισόδημα από 20.001 έως 30.000 ευρώ,
■ έως 1.800 ευρώ για εισόδημα από 30.001 έως 40.000 ευρώ, και
■ έως 2.200 ευρώ για εισόδημα πάνω από 40.001 ευρώ.
Για παράδειγμα, φορολογούμενος με εισόδημα 15.000 ευρώ πραγματοποιεί δαπάνες ύψους 5.000 ευρώ (ανώτατο όριο). Από το εισόδημά του αφαιρούνται 1.500 ευρώ (30% της δαπάνης των 5.000) και το φορολογητέο εισόδημα περιορίζεται σε 13.500 ευρώ. Για τα 15.000 θα πλήρωνε φόρο 2.000 ευρώ, ενώ για τα 13.500 ευρώ θα πληρώσει 1.670 ευρώ. Δηλαδή γλιτώνει φόρο 330 ευρώ.
Προσοχή: η μείωση φόρου αφορά αποκλειστικά τον φορολογούμενο που πραγματοποιεί τις δαπάνες και το τυχόν πλεονάζον ποσό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον σύζυγο. Δεν ισχύει μείωση αν ο φορολογούμενος έχει επιδοτηθεί ήδη για την ίδια δαπάνη (π.χ. τοποθέτηση κουφωμάτων και επιδότηση «Εξοικονομώ»).
3) Χαμηλός φόρος 4,5% για νέους επαγγελματίες: Με τον ιδιαίτερα χαμηλό συντελεστή 4,5% θα φορολογηθούν φέτος οι νέοι επαγγελματίες και οι νέες ατομικές επιχειρήσεις με εισοδήματα για το 2022 κάτω από τις 10.000 ευρώ, που είναι το όριο για να ισχύσει ο μειωμένος φορολογικός συντελεστής.
Για παράδειγμα, εφόσον συμπληρώσει ορθά τα σχετικά πεδία στη δήλωση, μια ατομική επιχείρηση που άνοιξε το 2022 και είχε καθαρά κέρδη 10.000 ευρώ, θα πληρώσει φέτος φόρο 450 ευρώ και όχι 900 ευρώ που θα έδινε με τον φορολογικό συντελεστή 9% που ισχύει γενικά – και έναντι 22% που ίσχυε έως το 2019.