Του Μαρίνου Σκανδάμη
Πριν λίγες μέρες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο φορολόγησης των υπερκερδών των τραπεζών. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έσπευσε στο Λονδίνο στην κοινή εκδήλωση της MorganStanley και του Χρηματιστηρίου Αθηνών να καθησυχάσει επενδυτές και τράπεζες ότι δεν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο.
Δεν προκαλεί βεβαίως απορία αυτό, καθότι η κυβέρνηση της ΝΔ έχει αποδείξει ότι η μόνη της αγωνία είναι η υπεράσπιση και αύξηση του πλούτου των μεγάλων συμφερόντων, με τα οποία συγκυβερνά.
Όμως, το ζήτημα της φορολόγησης των τραπεζικών υπερκερδών δεν εντάσσεται σε κάποια αντιπολιτευτική τακτική, αλλά σε μια πραγματική ανάγκη της κοινωνίας.
Ενδεικτικά,
1.- Ο λαός μας έχει συνεισφέρει από το υστέρημά του πάνω από 38 δισεκατομμύρια ευρώ -εκτός των εγγυήσεων- για την ανασύνταξη του τραπεζικού συστήματος.
2.- Η εμφάνιση κερδών των ελληνικών τραπεζών προ φόρων ανήλθε για το 2023 σε 4,87 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ εξίσου μεγάλα κέρδη φαίνεται πως θα καρπωθούν και το 2024..
3.- Η Ελλάδα έχει στην Ευρωζώνη τον υψηλότερο βαθμό συγκέντρωσης του τραπεζικού τομέα, που προσδιορίζεται σε άνω του 95% από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, ευνοώντας δηλαδή ολιγοπωλιακές πρακτικές, όπως τα μεγάλα περιθώρια επιτοκίου, με ότι αρνητικό αυτό συνεπάγεται για τους καταθέτες, τους δανειολήπτες και τις ελληνικές επιχειρήσεις.
4.- Στις προθεσμιακές καταθέσεις των νοικοκυριών, η διαφορά είναι σημαντική, καθώς στην Ελλάδα για παράδειγμα το Σεπτέμβριο 2024 το μέσο επιτόκιο καταθέσεων με 12μηνη δέσμευση χρημάτων ήταν 1,86% (στοιχεία Σεπτεμβρίου 2024), ενώ στην Ευρωζώνη σχεδόν 3% (2,98%), με αποτέλεσμα με τα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια να απαξιώνονται τραγικά οι αποταμιεύσεις των Ελλήνων πολιτών, που αποτελούν κόπους ζωής και μπορεί να τις διαθέτουν για την κάλυψη σοβαρών αναγκών υγείας, εκπαίδευσης των παιδιών τους, έκτακτων περιστατικών κ.λπ.
5.- Όποιος πολίτης συναλλάσσεται με τράπεζα ουσιαστικά έχει μετατραπεί σε εξωτερικό υπάλληλό της, δηλαδή outsourcing προσωπικό, που κάνει τη δουλειά που παλαιότερα έκαναν οι τραπεζικοί υπάλληλοι, ενώ παράλληλα αντί να πληρώνεται, πληρώνει μέσω προμηθειών στις συναλλαγές υπέρογκα ποσά, που συναθροιζόμενα, αυτά τα έσοδα από τις προμήθειες, έχουν φθάσει να αποτελούν κοντά στο 15% των συνολικών τραπεζικών εσόδων.
6.- Ταυτόχρονα, οι τραπεζικοί υπάλληλοι ζουν το δικό τους εργασιακό μεσαίωνα, αφού κοντά στην ηλικία των 50 ετών ουσιαστικά υποχρεώνονται σε εθελουσία έξοδο, χωρίς να έχουν σοβαρές πιθανότητες να βρουν νέα εργασία ως την συνταξιοδότησή τους.
7.- Η ισπανική κυβέρνηση, το παράδειγμα της οποία κάνει ότι δεν βλέπει η κυβέρνηση, αποφάσισε αρχικά την επιβολή έκτακτης εισφοράς στους τραπεζικούς ομίλους για το 2023 και το 2024, ενώ πριν δύο εβδομάδες προχώρησε στην επέκτασή της έκτακτης εισφοράς για ακόμη τρία χρόνια.
Μετά από αυτά η πρόταση και τροπολογία του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής για να επιβληθεί έκτακτη εισφορά για τις χρήσεις 2023-2024, υπολογιζόμενη με συντελεστή 5% επί των κερδών προ φόρων, αποτελεί την αναγκαία οδό που επιβάλλουν οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες.
Η κυβέρνηση έχει πλήρη ευθύνη για την συντήρηση του ασύδοτου τραπεζικού τομέα.
Ο Μαρίνος Σκανδάμης είναι Δικηγόρος – Διδάκτωρ Νομικής, Τομεάρχης Προστασίας του Πολίτη στο ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής
