Φορολογικό πρόγραμμα με ελαφρύνσεις για τη μεσαία τάξη και κίνητρα για την προσέλκυση επενδύσεων που παραμένουν ανενεργές της… φορολογικής ανασφάλειας σχεδιάζει η κυβέρνηση για την τετραετία 2023-2027.
Στο επίκεντρο του σχεδιασμού βρίσκεται η αναμόρφωση της φορολογίας των φυσικών προσώπων με στόχο να μειωθούν το βάρος στα μεσαία εισοδήματα των 20.000-50.000 ευρώ, η προκαταβολή και ο φόρος επί των κερδών των επιχειρήσεων. Παράλληλα, θα προχωρήσει η σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος και των τεκμηρίων, ενώ εξετάζεται και μια νέα δικαιότερη κλίμακα για τα ενοίκια με ενδιάμεσο συντελεστή 20% ή 25%.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ζητήσει να βγουν από το συρτάρι και να επαναξιολογηθούν όλα τα μέτρα φοροελαφρύνσεων που εξετάστηκαν αλλά απορρίφθηκαν, προκειμένου να βρεθούν τα χρήματα για την επιδότηση του ενεργειακού κόστους και την ενίσχυση των νοικοκυριών απέναντι στο κύμα ακρίβειας. Εν όψει των εκλογών η κυβέρνηση χαράσσει νέα πολιτική, φεύγει από τη λογική των επιδομάτων και στρέφεται στην αναμόρφωση της φορολογίας με ορίζοντα τετραετίας.
Ειδικότερα, το φορολογικό πρόγραμμα της κυβέρνησης που οριστικοποιείται αυτή την περίοδο προβλέπει τα εξής:
■ Αλλαγές στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων: Τα φυσικά πρόσωπα και ειδικά οι μισθωτοί που δεν έχουν καμία δυνατότητα να φοροδιαφύγουν επωμίζονται το μεγαλύτερο βάρος κάθε δημοσιονομικής προσαρμογής. Γι’ αυτούς λοιπόν εξετάζονται αλλαγές στην κλίμακα των εισοδηματικών ορίων, σε συνδυασμό με τη μείωση των συντελεστών.
Σήμερα, τα φυσικά πρόσωπα με εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογούνται με συντελεστές από 9% (για τα πρώτα 10.000 ευρώ εισοδήματος) έως και 44% (για εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ), με ενδιάμεσους συντελεστές 22%, 28% και 36%, οι οποίοι επιβάλλονται κλιμακωτά για κάθε επιπλέον 10.000 ευρώ εισοδήματος (από 10.001 έως και 20.000, από 20.001 έως και 30.000 και από 30.001 έως και 40.000 ευρώ αντίστοιχα).
Αυτό που εξετάζεται είναι η ελάφρυνση των μεσαίων εισοδημάτων, και συγκεκριμένα από 20.000 έως 50.000 ευρώ, που ήταν και οι χαμένοι των αλλαγών που πραγματοποίησε η κυβέρνηση αμέσως μετά την εκλογή της. Το 2019 ευνοήθηκαν οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι από τις αλλαγές που έγιναν στο πρώτο κλιμάκιο. Συγκεκριμένα, η ευνοϊκή κλίμακα με τον συντελεστή του 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ του εισοδήματος, από 22%, και μάλιστα από το πρώτο ευρώ του εισοδήματος (κλιμάκιο που πρακτικά κάλυψε πάνω από το 80% των επαγγελματιών), οδήγησε στη μείωση του φόρου εισοδήματος κατά 1.300 ευρώ. Παράλληλα καταργήθηκε η εισφορά αλληλεγγύης για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ, ενώ μειώθηκε στο 50% η προκαταβολή φόρου. Αντίθετα, οι έχοντες εισοδήματα από 20.000 έως 50.000 ευρώ, στην πλειονότητά τους μισθωτοί, είδαν τις επιβαρύνσεις να περιορίζονται μόλις κατά 17 ευρώ ετησίως! Σε αυτούς, λοιπόν, θα επικεντρωθεί η νέα μεταρρύθμιση στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων.
■ Μείωση της φορολογίας και της προκαταβολής φόρου για τις επιχειρήσεις: Εξετάζεται η μείωση του φορολογικού συντελεστή νομικών προσώπων από το 22% στο 20%, όπως είχε υποσχεθεί η κυβέρνηση πριν από τις εκλογές του 2019. Το μέτρο αυτό θα συνδυαστεί με νέα μείωση της προκαταβολής φόρου για επιχειρήσεις και επαγγελματίες. Σήμερα η προκαταβολή κυμαίνεται από 55% έως 100%. Για τα φυσικά πρόσωπα με επιχειρηματική δραστηριότητα η προκαταβολή φόρου είναι 55%, για τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες 80% και για τις τράπεζες 100%. Μάλιστα, ένα από τα σενάρια που υπάρχουν στο τραπέζι προβλέπει μείωση της προκαταβολής φόρου από φέτος.
■ Μείωση του τέλους επιτηδεύματος: Το σχέδιο που έχει τεθεί υπό εξέταση προβλέπει μείωση κατά 30%-50% του τέλους επιτηδεύματος το 2023 για 650.000 ελεύθερους επαγγελματίες Παράλληλα, για το 2024, πάλι υπό τον αστερίσκο των δημοσιονομικών περιθωρίων, υπάρχει η σκέψη για πλήρη κατάργησή του.
■ Δικαιότερος φόρος στα ενοίκια: Εξετάζεται ο επανασχεδιασμός της κλίμακας για δικαιότερη κατανομή των βαρών. Σήμερα για εισοδήματα από ενοίκια έως 12.000 ευρώ εφαρμόζεται συντελεστής 15%, ο οποίος αυξάνεται στο 35% για εισοδήματα από 12.001 έως 35.000 ευρώ και στο 45% από 35.001 ευρώ και πάνω. Το πρώτο σενάριο προβλέπει αλλαγή δομής με την ενσωμάτωση ενός πρόσθετου συντελεστή (20% ή 25%) στην ισχύουσα κλίμακα μεταξύ των εισοδημάτων από 12.001 έως 35.000 ευρώ, με στόχο τον επιμερισμό της επιβάρυνσης, αφού όσοι δηλώνουν εισοδήματα πάνω από 12.000 ευρώ φορολογούνται αυτομάτως με συντελεστή 35%. Το δεύτερο σενάριο προβλέπει την κατάργηση της ισχύουσας κλίμακα και τη φορολόγηση των ενοικίων με τη γενική κλίμακα φορολογίας εισοδήματος. Σε αυτή την περίπτωση θα ευνοηθούν όσοι έχουν μικρά εισοδήματα ή όσοι έχουν μόνο εισοδήματα από ενοίκια, ενώ αντίθετα όσοι έχουν υψηλότερα εισοδήματα δεν θα έχουν κανένα όφελος.
■ Τεκμήρια: Σταδιακή κατάργηση των τεκμηρίων διαβίωσης με την ενεργοποίηση του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου που θα αφορά το σύνολο της περιουσίας των φορολογουμένων.
■ Μείωση έμμεσων φόρων: Προς μονιμοποίηση οδεύουν οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ σε μεταφορές, εστίαση, καφέ, ροφήματα, τουριστικό πακέτο, σχολές χορού, θέατρα, κινηματογράφους, γυμναστήρια. Επίσης, στο τραπέζι θα βρεθεί ξανά ένα από τα μέτρα που είχαν εξαγγελθεί για να εφαρμοστούν στην πρώτη θητεία της κυβέρνησης, αλλά δεν προχώρησε λόγω της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης: η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ από 24% και 13% σε 22% και 11% αντίστοιχα.
■ Επέκταση της υποχρέωσης POS σε όλη την οικονομική δραστηριότητα: Θεωρείται ότι η επέκταση των POS, σε συνδυασμό με τη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με το Taxis, είναι ο καλύτερος τρόπος για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής. Παράλληλα, σχεδιάζονται ουσιαστικά κίνητρα για τους φορολογουμένους προκειμένου να χρησιμοποιούν μόνο κάρτες στις συναλλαγές τους.