Η απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη να αποδώσει την ευθύνη συντήρησης και καθαρισμού του Μνημείου του Αγνωστου Στρατιώτη στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας – με την παράλληλη διατήρηση της ευθύνης των μέτρων τάξης στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη – μπορεί να προκάλεσε έντονη πολιτική συζήτηση, αλλά ήταν και θέμα συζήτησης για μέρες στο κυβερνητικό επιτελείο.
Η εικόνα που είχε διαμορφωθεί στο Σύνταγμα την περίοδο της απεργίας πείνας του Πάνου Ρούτσι- και επαναλήφθηκε το βράδυ της Κυριακής με συγγενείς θυμάτων στα Τέμπη να γράφουν ξανά τα ονόματα έξω από τη Βουλή – είχε προβληματίσει πολλούς, πέρα από το επί της ουσίας αίτημα του πατέρα που έχασε το παιδί του στα Τέμπη. Και ο κ. Μητσοτάκης θεώρησε ότι έχει έρθει η ώρα να μπει ένα τέλος στην κατά το δοκούν εκμετάλλευση του μνημείου, με δεδομένο ότι προσδιορίστηκε πλέον και η ημερομηνία της δίκης για τις 23 Μαρτίου του 2026.
Ο κ. Μητσοτάκης μοιάζει, σύμφωνα με συνεργάτες του, αποφασισμένος να μιλήσει ξανά σε ένα target group που έχει στηρίξει διαχρονικά τη Νέα Δημοκρατία., επιθυμεί την επιβολή του νόμου και της τάξης, αλλά παράλληλα αισθάνεται απογοητευμένο από την κατά καιρούς κυβερνητική αβελτηρία επί του θέματος. Και θα το κάνει υποστηρίζοντας ο ίδιος τη σχετική τροπολογία που θα ενταχθεί σε ένα νομοσχέδιο του υπουργείου Υποδομών, το οποίο αναμένεται να ψηφιστεί λογικά την Τρίτη. Ο κ. Μητσοτάκης θα βρίσκεται τη Δευτέρα στη Σλοβενία για τη Σύνοδο MED9 των μεσογειακών χωρών και την Τρίτη λογικά θα μιλήσει επί του θέματος στη Βουλή.
Ο κατακερματισμός και ο Δένδιας
Η τροπολογία που είναι έτοιμη στο γραφείο του γενικού γραμματέα του πρωθυπουργού Στέλιου Κουτνατζή, επί της ουσίας θα προβλέπει ότι, από εδώ και πέρα, δεν θα επιτρέπεται καμία παρέμβαση στο Μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη και οι συνέπειες για παράνομες πράξεις θα φτάνουν μέχρι και τα δύο χρόνια φυλάκιση. Πάντως, όπως διευκρινίζει σε όλους τους τόνους ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, τα ονόματα που είναι γραμμένα με κόκκινο χρώμα δεν θα σβηστούν – αλλά θα αφεθούν στη φθορά του χρόνου.
Πώς φτάσαμε, πάντως, μέχρις αυτού του σημείου; Κατά πληροφορίες, στο κυβερνητικό επιτελείο προσπάθησαν στην αρχή να χαρτογραφήσουν το ποιος είχε την αρμοδιότητα για το μνημείο. Η απάντηση κατ’ αρχάς ήταν…πολλοί και κανείς. Ο Δήμος Αθηναίων έχει την ευθύνη του καθαρισμού, ενώ η Βουλή των Ελλήνων έχει αρμοδιότητα για το μέρος που γειτνιάζει με το κτίριο του Κοινοβουλίου.
Επίσης, εμπλέκονται το υπουργείο Πολιτισμού και το υπουργείο Δημόσιας Τάξης, ενώ το υπουργείο Εθνικής Αμυνας έχει την ευθύνη της Προεδρικής Φρουράς που είναι αναπόσπαστο μέρος του μνημείου. Έπεσαν λοιπόν αρκετές ιδέες στο τραπέζι, από το να αποδοθεί πλήρως το μνημείο στη Βουλή μέχρι το να περάσει στο υπουργείο Πολιτισμού, εκτιμήθηκε όμως ότι η λύση του Πενταγώνου θα ήταν καλύτερη.
Ο Νίκος Δένδιας δεν το έμαθε, πάντως, από την κυριακάτικη ανάρτηση του κ. Μητσοτάκη. Την περασμένη εβδομάδα και ενώ απουσίαζε στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο υπουργός Αμυνας συνομίλησε τηλεφωνικά με τον κ. Μητσοτάκη και ενημερώθηκε σχετικώς. Στην Αθήνα, αρκετοί ερμήνευσαν αυτή την επιλογή ως μια κίνηση του Μαξίμου για να «εμπλέξει» τον κ. Δένδια στο θέμα, μετά την παρέμβασή του για το θέμα Ρούτσι.
Κάποιοι πολιτικοί εκτιμούν ότι αυτή η διάσταση έχει στοιχεία αλήθειας, άλλοι (και κυβερνητικά στελέχη) είναι της άποψης ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις έχουν την αντικειμενική ικανότητα να φέρουν εις πέρας μια αποστολή. Ο κ. Δένδιας επέστρεψε αργά το βράδυ της Παρασκευής από ένα ταξίδι στις ΗΠΑ και ως την Τρίτη αναμένεται να έχει κάνει και σχετική συνεννόηση με τον κ. Μητσοτάκη επί του θέματος της τροπολογίας.
Πάντως, ως προς τα σενάρια απόστασης του κ. Μητσοτάκη από τον κ. Δένδια, τις επόμενες ημέρες αναμένεται να γίνουν δύο κινήσεις με σημασία, οι οποίες θα συζητηθούν. Αφενός, οι δυο τους θα συμπέσουν στη Θεσσαλονίκη, στην παρέλαση για την 28η Οκτωβρίου, η οποία αναμένεται να έχει… οπλικές εκπλήξεις.
Τα νούμερα και η αντιπολίτευση
Παρά τα περί του αντιθέτου θρυλούμενα, στα focus groups που πήρε πριν από περίπου 10 ημέρες το Μέγαρο Μαξίμου, δεν περιέχονταν ευρήματα για την εικόνα του Συντάγματος. Βεβαίως, στη μέτρηση της MRB για το OPEN την περασμένη Πέμπτη, το 31,8% των ερωτηθέντων αξιολόγησε θετικά και μάλλον θετικά την κυβερνητική απόφαση για τον Aγνωστο Στρατιώτη, αν και υπάρχει ένα 56,6% που την αξιολογεί αρνητικά. Οι θετικές γνώμες, πάντως, υπερβαίνουν το τρέχον ποσοστό της Ν.Δ. γενικώς και ειδικώς στην εν λόγω έρευνα.
Με αυτό το δεδομένο και θέλοντας να επιδείξει εμπράκτως αποτελεσματικότητα, η κυβέρνηση πήρε μια απόφαση που έχει και ιδεολογικά χαρακτηριστικά. Σε αυτό το πλαίσιο, όμως, θα πιέσει ιδίως το ΠΑΣΟΚ να τοποθετηθεί, το κοινό του οποίου σε θέματα όπως αυτό δεν είναι μακριά από τις προσλαμβάνουσες του target group της Ν.Δ.
Για τα κόμματα της ελάσσονος αντιπολίτευσης, βεβαίως, δεν υπάρχει καμία προσδοκία στο Μέγαρο Μαξίμου. Μια εναντίωση του ΠΑΣΟΚ, πάντως, θα δώσει επιχείρημα στο κυβερνητικό επιτελείο να αναβιώσει τη συζήτηση για συμπόρευση της Χαριλάου Τρικούπη με τον ΣΥΡΙΖΑ, την Πλεύση Ελευθερίας κ.ο.κ.
