30 Ιουνίου 1908
Είναι λίγο μετά τις 7 το πρωί και ένας άνδρας κάθεται στην μπροστινή αυλή του μαγαζιού του, στην πόλη Vanavara της Σιβηρίας. Δεν μπορεί να φανταστεί ότι σε ελάχιστη ώρα μία τεράστια δύναμη θα τον πετάξει από την καρέκλα του και θα νιώσει τόσο έντονη ζέστη, σαν το πουκάμισό του να έχει πιάσει φωτιά.
Αυτό που βίωσε είναι το «συμβάν της Τουνγκούσκα» και ο λόγος για τον οποίο ο άνθρωπος αυτός έζησε για να διηγηθεί την εμπειρία του είναι ότι βρισκόταν 40 μίλια μακριά από το Σημείο Μηδέν.
Στην περιοχή της έκρηξης, μια αραιοκατοικημένη δασική περιοχή κοντά στον ποταμό Τουνγκούσκα, περίπου 80 εκατομμύρια δέντρα ισοπεδώθηκαν και τάρανδοι σκοτώθηκαν, σε μία έκταση 2.150 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Η έκρηξη πιστεύεται ότι ήταν τόσο δυνατή όσο 15 μεγατόνοι δυναμίτη ή αλλιώς χίλιες φορές πιο δυνατή από την ατομική βόμβα που έπεσε στη Χιροσίμα τον Αύγουστο του 1945.
Κάποιοι επιστήμονες πιστεύουν ότι η έκρηξη προκλήθηκε από κομήτη, ενώ άλλοι την αποδίδουν σε αστεροειδή με διάμετρο έως και 100 μέτρων.
Κάθε χρόνο, την 30η Ιουνίου γιορτάζεται η Ημέρα Αστεροειδούς, στην επέτειο της «έκρηξης της Τουνγκούσκα».
Μάρτυρες της εποχής ανέφεραν ότι παρατήρησαν μία πύρινη μπάλα -ένα μπλε φως που ήταν σχεδόν τόσο λαμπερό όσο ο ήλιος- να κινείται στον ουρανό και στη συνέχεια είδαν μια λάμψη και άκουσαν έναν ήχο που έμοιαζε με πυρομαχικά. Ένα ισχυρό ωστικό κύμα έσπασε τα παράθυρα σε ακτίνα εκατοντάδων χιλιομέτρων και πέταξε ανθρώπους στο έδαφος.
Και όμως, πέρασαν δεκαετίες χωρίς κανένας να μπορέσει να εξηγήσει τι είχε συμβεί.
Για την ακρίβεια, θα περνούσαν 19 χρόνια πριν η πρώτη επιστημονική αποστολή να φτάσει στην περιοχή της έκρηξης, αφού οι σκληρές συνθήκες της Σιβηρίας απέτρεψαν άλλες προσπάθειες που είχαν γίνει νωρίτερα.
Αρχικά, οι ντόπιοι ήταν απρόθυμοι να μιλήσουν στους επιστήμονες για το συμβάν, αφού πίστευαν ότι η έκρηξη ήταν η έλευση του θεού Ogdy, ο οποίος τους είχε καταραστεί ρίχνοντας τα δέντρα και σκοτώνοντας τα ζώα.
Και μπορεί οι μαρτυρίες να ήταν λιγοστές, όμως οι ενδείξεις του τι είχε συμβεί βρίσκονταν παντού. Μια τεράστια έκταση απάτητου δάσους είχε ισοπεδωθεί, με 80 εκατ. δέντρα να βρίσκονται πεσμένα στο έδαφος, σε ένα ακτινωτό σχέδιο.
Ήταν σαφές ότι τα δέντρα αυτά έδειχναν πού βρισκόταν το επίκεντρο της έκρηξης. Όμως, ένα από τα μυστήρια της Τουνγκούσκα ήταν ότι κανείς ποτέ δεν βρήκε τον κρατήρα.
Έστω και χωρίς κρατήρα, οι επιστήμονες πιστεύουν σήμερα ότι το συμβάν προκλήθηκε από κάποιο αντικείμενο που ερχόταν με δύναμη προς τη γη, αλλά διαλύθηκε με την είσοδό του στην ατμόσφαιρα. Αυτή η έκρηξη στον αέρα ήταν αρκετή για να προκαλέσει τόσο εκτεταμένες ζημιές στην περιοχή.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των επιστημόνων, το αντικείμενο ήταν πιθανότατα ένας βραχώδης αστεροειδής στο μέγεθος ενός κτιρίου 25 ορόφων. Ταξίδευε με ταχύτητα 54.000 χιλιομέτρων την ώρα και εξερράγη 5 με 10 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια της γης.
Το πιο ανησυχητικό, βέβαια, είναι ότι ένα τέτοιο συμβάν μπορεί να σημειωθεί και πάλι. Για την ακρίβεια, συνέβη στις 15 Φεβρουαρίου του 2013, αν και σε πολύ μικρότερη κλίμακα.
Περίπου 2.400 χιλιόμετρα δυτικά από την Τουνγκούσκα, πάνω από την πόλη Τσελιάμπινσκ της Ρωσίας, ένας βραχώδης αστεροειδής μεγέθους ενός 5όροφου κτιρίου πιστεύεται ότι διαλύθηκε 24 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια της γης.
Η έκρηξη προκάλεσε ένα τεράστιο ωστικό κύμα, το οποίο έσπασε περίπου 1 εκατ. παράθυρα στην πόλη και τραυμάτισε περισσότερους από 1.000 κατοίκους.
