του Χρήστου Μαζανίτη
Η Πολεμική Αεροπορία έχει βάλει ημερομηνία λήξης στο μέλλον των Mirage 2000-5 Mk2, για τα οποία ψάχνει εναγωνίως αγοραστές ώστε με τα χρήματα που θα εξοικονομήσει να προχωρήσει στην προμήθεια επιπλέον δικινητήριων μαχητικών Rafale.
Πρόκειται για 24 μονοκινητήρια αεροσκάφη, που άρχισαν να εντάσσονται σταδιακά στην 331 Μοίρα της 114 Πτέρυγας Μάχης στην Τανάγρα τον Μάιο του 2007.
Η αναβάθμιση περιελάμβανε την αντικατάσταση του συνόλου του ηλεκτρονικού εξοπλισμού και των μεταφερόμενων όπλων, μετατρέποντάς το σε ένα από τα ικανότερα αεροσκάφη αναχαίτησης. Ο λόγος που έχουν μείνει 24 είναι γιατί το ένα συνετρίβη στις 12 Απριλίου 2018, με κυβερνήτη τον Σμηναγό, Γεώργιο Μπαλταδώρο.
Το σχέδιο
Στο φύλλο της Realnews της 31ης Μαρτίου 2024 δημοσιεύθηκε αναλυτικά από τον υπογράφοντα η πρόθεση του υπουργείου Εθνικής Άμυνας να βάλει πωλητήριο σε συνολικά 108 μαχητικά. Η λίστα περιλάμβανε τα 32 F-16 block 30, 34 μαχητικά F-4 Phantom, τα οποία αναβαθμίστηκαν την περίοδο 2000-2006 με ηλεκτρονικά συστήματα από F-18, στο πλαίσιο του προγράμματος «Peace Icarus» και 24 Mirage 2000-5 μαζί με 18 παροπλισμένα Μ2000 EGM.
Η Γαλλία είναι αυτή που κινεί τα νήματα για την προώθηση των Mirage στην Ουκρανία, ως ένα ευρωπαϊκό μαχητικό, εκμεταλλευόμενη την γενικότερη δυσαρέσκεια που υπάρχει από Ουκρανία και ΕΕ προς τις ΗΠΑ βάσει των πολιτικών που ακολουθεί ο Πρόεδρος Τραμπ.
Η γαλλική πολεμική αεροπορία έχει αυτή τη στιγμή 20 Mirage εν ενεργεία από έναν στόλο περίπου 100 μαχητικών του τύπου. Ωστόσο, έχει τις δυνατότητες και τα μέσα να επαναφέρει στη ζωή όσα μαχητικά θέλει, με κύριο πλεονέκτημα το εργοστάσιο κατασκευής τους, που βρίσκεται εκεί.
Δύο είναι τα σενάρια που εξετάζονται ως πιθανά για την πώληση των ελληνικών Mirage. Το ένα είναι να υπάρξει διακρατική συμφωνία με την Ουκρανία με ενδιάμεσο την ΕΕ και το δεύτερο να υπάρξει συμφωνία με την Γαλλία να τα αγοράσει απευθείας. Και στις δύο περιπτώσεις, η Ουκρανία θα είναι ο τελικός προορισμός.
Αν και τίποτα μέχρι στιγμής δεν έχει διατυπωθεί εγγράφως προς την ελληνική κυβέρνηση ή την Πολεμική Αεροπορία, από τις δύο περιπτώσεις αυτή που κερδίζει τις περισσότερες πιθανότητες είναι η ενδεχόμενη συμφωνία με την Γαλλία. Κι αυτό γιατί θα ανοίξει ταυτόχρονα διάπλατα τον δρόμο για αγορά από την Ελλάδα επιπλέον Rafale.
Κάποια στιγμή εμφανίστηκε ως δυνητικός αγοραστής και η Ινδία, που διαθέτει μεγάλο στόλο από τα μαχητικά του τύπου, που θέλει να τον διατηρήσει ως το 2040, ωστόσο οι διαπραγματεύσεις δεν προχώρησαν.
Η ζυγαριά
Όπως έχει ανακοινώσει το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, στόχος είναι η Πολεμική Αεροπορία το 2030 να ενεργεί με τρεις τύπους μαχητικών 4,5 και 5ης γενιάς, δηλαδή με F-16 Viper, με Rafale και με F-35.
Το ερώτημα που γεννάται, ωστόσο, είναι αν τα Mirage της ΠΑ αξίζει να αποσυρθούν τόσο πρόωρα. Μιλάμε για αεροσκάφη που δεν έχουν κλείσει ούτε 20 χρόνια βίου ενώ το συγκριτικό τους πλεονέκτημα στο Αιγαίο είναι αδιαμφισβήτητο.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η τότε ηγεσία της ΠΑ, πριν το 2020 είχε απαξιώσει το σύνολο των μαχητικών του τύπου, με αποτέλεσμα η 331 Μοίρα να φτάσει σε σημείο να διαθέτει μόλις 2 μαχητικά διαθέσιμα. Λόγω της απαξίωσης τα Μ2000 EGM, που μπορούσαν να φέρουν τους αντιπλοϊκούς πυραύλους EXOCET, σάπισαν και αποσύρθηκαν οριστικά, παρότι δομικά είχαν πολύ «ψωμί» ακόμα.
Το κύμα των παραιτήσεων έμπειρων πιλότων, που ακολούθησε της απαξίωσης των δελταπτέρυγων μαχητικών ανέκοψε ο τότε Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνος Φλώρος, ο οποίος έτρεξε σε χρόνο «μηδέν» όλες τις απαραίτητες διαδικασίες υποστήριξης των αεροσκαφών. Έτσι, εκταμιεύτηκαν τα κονδύλια και ξεκίνησε η ροή ανταλλακτικών από την Γαλλία, με αποτέλεσμα να ανέβει ο αριθμός στα 14 μαχητικά. Ο νυν Αρχηγός ΓΕΑ, Αντιπτέραρχος Δημοσθένης Γρηγοριάδης επιμένει στην συντήρηση των μαχητικών, ευελπιστώντας ότι οι τεχνικοί θα μπορέσουν να βγάλουν στον αέρα επιπλέον αεροπλάνα.
Το πλεονέκτημα των Μ2000-5 είναι ότι μπορούν να φέρουν ένα στρατηγικό πύραυλο Scalp αέρος – εδάφους εμβέλειας 500+ χλμ καθώς και τους πυραύλους ΜΙCΑ με εμβέλεια πέρα από την οπτική επαφή (BVR). Επιπλέον, έχουν ωριαίο κόστος πτήσης 9.000 ευρώ τη στιγμή που τα Rafale έχουν 45.000 ευρώ.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ανεξάρτητα από την απόφαση για την προμήθεια νέων Rafale τα Mirage πρέπει να παραμείνουν στο οπλοστάσιο διότι μπορούν να φέρουν σε πέρας πολλαπλούς ρόλους με πολύ μικρότερο κόστος. Επιπλέον, εκτός από την Γαλλία και την Ελλάδα και τα ΗΑΕ πωλούν τα δικά τους. Άρα είναι δύσκολη η μεταπώλησή τους σε ικανοποιητικό ποσό. Στον αντίποδα, η κατασκευάστρια εταιρεία διαθέτει με χαμηλούς ρυθμούς ροή ανταλλακτικών, αφού δίνει προτεραιότητα στα Rafale.
