Οι επενδυτές εξακολουθούν να βλέπουν τον τουρισμό ως βασικό πυλώνα της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο μέλλον με τον κλάδο να προσελκύει σημαντικές επενδύσεις, ωστόσο όπως φαίνεται τα τελευταία χρόνια σταδιακά αποδυναμώνεται η εικόνα του στην επενδυτική κοινότητα.
Με βάση τις εκτιμήσεις, ο ελληνικός τουρισμός το 2025 διατηρεί ανοδική πορεία με την αύξηση των αφίξεων να εκτιμάται μεταξύ 3%-5%, υποστηριζόμενη από την αύξηση στις αεροπορικές αφίξεις και τις προγραμματισμένες αεροπορικές θέσεις για την περίοδο Μαΐου–Οκτωβρίου.
Ωστόσο, η αγορά αντιμετωπίζει υψηλή αβεβαιότητα λόγω γεωπολιτικών και οικονομικών εξελίξεων, με τις εντάσεις μεταξύ Ισραήλ και Ιράν να έχουν ήδη αρχίσει να επιδρούν στην απόδοση του τουριστικού τομέα, ενώ ο συνολικός αντίκτυπος θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια και την ενδεχόμενη κλιμάκωση των εχθροπραξιών.
Τα στοιχεία προέρχονται από τη μεγάλη έρευνα της ΕΥ Ελλάδος, για την ελκυστικότητα της χώρας ως επενδυτικού προορισμού ( EY Attractiveness Survey Ελλάδα 2025), σύμφωνα με την οποία η προ-διάθεση των διεθνών επενδυτών απέναντι στη χώρα μας παραμένει συνολικά θετική και μάλιστα σε μία χρονιά κατά την οποία οι άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) στην Ευρώπη μειώθηκαν κατά 5% το 2024 – στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2017.
Η έρευνα, διενεργήθηκε από την FT Longitude για λογαριασμό της EY, σε δείγμα 250 επενδυτών, στο διάστημα από 10 έως 28 Μαρτίου 2025.
Οι απόψεις για τον τουρισμό
Ειδικά όσον αφορά τις απόψεις της επενδυτικής κοινότητας για τον τουρισμό (δείγμα 250 ερωτηθέντων- 167 εγκατεστημένοι στην Ελλάδα, 83 μη εγκατεστημένες), οι επενδυτές εξακολουθούν να βλέπουν τον τουρισμό ως βασικό πυλώνα της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο μέλλον. Το 26% των ερωτώμενων εκτιμούν ότι θα είναι ο βασικός κλάδος που θα ενισχύσει την ανάπτυξη της Ελλάδας τα επόμενα χρόνια, ενώ 38% τον συμπεριλαμβάνουν μεταξύ των δύο βασικών πυλώνων.
«Κατά τον πρώτο χρόνο διεξαγωγής της έρευνας, το 2019, το 69% των επιχειρήσεων που ρωτήθηκαν ανέφεραν τον κλάδο μεταξύ των δύο βασικών κλάδων, και 57% ως πρώτη τους επιλογή, με τη δεύτερη, τα logistics, να συγκεντρώνει μόλις 8% των αναφορών.
Φέτος, ο κλάδος της ψηφιακής οικονομίας (πληροφορική, τεχνητή νοημοσύνη, τεχνολογία, τηλεπικοινωνίες, ΜΜΕ), που βρίσκεται για πρώτη φορά στη δεύτερη θέση, συγκέντρωσε το 17% των πρώτων αναφορών και 22% συνολικά».
Ακολουθούν δύο κλάδοι που έχουν, επίσης, αναπτύξει ιδιαίτερη δυναμική τα τελευταία χρόνια, ο κλάδος της υγείας, ευεξίας και φαρμακευτικών προϊόντων (20% συνολικά) και οι επαγγελματικές υπηρεσίες και υπηρεσίες προς επιχειρήσεις (18% συνολικά).
Ο κλάδος των logistics και καναλιών διανομής (16% συνολικά), παρά τις προοπτικές που δημιουργούν οι ανακατατάξεις στις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες, υποχώρησε στην πέμπτη θέση από τη δεύτερη τα δύο τελευταία χρόνια, μία μείωση δέκα ποσοστιαίων μονάδων από το 2023.
Επίσης, μειωμένες είναι οι αναφορές και στον κλάδο της ενέργειας και των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας (14% συνολικά, από 20% το 2023), στα ίδια επίπεδα με την καθαρή τεχνολογία και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, παρά τη ραγδαία ανάπτυξη των ΑΠΕ τα τελευταία χρόνια.
Αντίθετα, οι αναφορές στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες (τράπεζες, ασφαλίσεις και διαχείριση περιουσιακών στοιχείων) αυξήθηκαν από 4% το 2023, σε 10% πέρσι και 12% φέτος, αντανακλώντας την εξυγίανση του κλάδου και την έντονη πρόσφατη κινητικότητα σε επίπεδο συγχωνεύσεων και εξαγορών.
Η ανάγκη για νέο πρότυπο
Οι συμμετέχοντες στην έρευνα εξακολουθούν, λοιπόν, να θεωρούν τον τουρισμό ως τον κεντρικό πυλώνα ανάπτυξης της χώρας, ωστόσο, θεωρούν ότι είναι απαραίτητη η μετάβαση σε ένα νέο πρότυπο τουριστικής ανάπτυξης που θα ενσωματώνει την τεχνολογία, τη βιωσιμότητα και την εμπειρία του επισκέπτη, μετασχηματίζοντας το παραδοσιακό τουριστικό προϊόν σε ένα πιο καινοτόμο και ανταγωνιστικό πλαίσιο που θα ενισχύει την περιφερειακή ανάπτυξη, θα προσελκύει ποιοτικότερο τουρισμό και θα επιμηκύνει την τουριστική περίοδο.
Επιπλέον, για τον ελληνικό τουρισμό, η στενότητα στην εύρεση ανθρώπινου δυναμικού παραμένει βασική πρόκληση, ιδιαίτερα σε κλάδους υψηλής σημασίας για τη χώρα, όπως ο τουρισμός, η μεταποίηση, οι κατασκευές και ο πρωτογενής τομέας.
Ειδικότερα προτείνονται:
• Επενδύσεις σε εναλλακτικές μορφές τουρισμού, όπως ο οικοτουρισμός, ο αγροτουρισμός, ο ιατρικός, ο θρησκευτικός και ο πολιτιστικός τουρισμός.
• Ενίσχυση της αειφορίας στον τουριστικό κλάδο: νέο σύστημα περιβαλλοντικής αξιολόγησης/κατάταξης ξενοδοχείων, ενοικιαζόμενων/επιπλωμένων δωματίων αναφορικά με την εφαρμογή πρακτικών αειφορίας.
• Αξιοποίηση/ενίσχυση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην προώθηση του ελληνικού τουρισμού, πρακτική που ήδη εφαρμόζεται με σημαντικά αποτελέσματα από συμμετέχοντες της αγοράς.
• Μέτρα αντιμετώπισης του φαινομένου του υπερτουρισμού στη χώρα, μέσω παροχής κινήτρων και ανάπτυξης υποδομών για την περαιτέρω επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, ανάδειξης εναλλακτικών τουριστικών προορισμών, καθώς και ενίσχυσης του τουρισμού σε ορεινές περιοχές και του χειμερινού τουρισμού.
