Χωρίς να το καταλάβουν, πολλοί άνθρωποι θα γίνουν σκληροί, ευερέθιστοι, στριφνοί και κυνικοί, φέροντας όλα τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου που αποκαλούμε «πικρό». «Η εξέλιξη προς την πικρία μοιάζει πολύ με την εξέλιξη της σωματικής ανάπτυξης ενός παιδιού» αναφέρει ο κλινικός ψυχολόγος Seth Meyers και εξηγεί πως, κατά τον τρόπο που ο γονέας δεν αντιλαμβάνεται πόσο ψηλώνει καθημερινά το παιδί παρά διαπιστώνει ξαφνικά κάποια στιγμή πόσο έχει μεγαλώσει, έτσι και η πικρία εξελίσσεται αθόρυβα έως τη μέρα που κάνει κρότο.
Συσσωρευμένη θλίψη και κυρίως θυμός είναι τα δύο βασικά συστατικά για το μείγμα της πικρίας ενώ τα τρία παρακάτω σημάδια αποτελούν τα βασικά αναγνωριστικά της.
Είστε ευερέθιστοι και οτιδήποτε μπορεί να πυροδοτήσει έκρηξη θυμού
Θυμός, απογοήτευση και ευερεθιστότητα είναι τα βασικά συναισθήματα του πικρού ανθρώπου, για τα οποία δεν υπάρχει πάντα κάποια εξήγηση. Αναρωτιέστε αν τα παραπάνω σας αφορούν; Ένας εύκολος τρόπος να το διαπιστώσετε είναι να βαθμολογήσετε από το 0 έως το 10 την ικανοποίηση και τα θετικά συναισθήματα που νιώσατε τις τελευταίες ημέρες. Όσο μικρότερο το άθροισμα, τόσο μεγαλύτερη η πικρία. Έπειτα, προσπαθήστε να θυμηθείτε αν:
- αποστείλατε ένα οργισμένο ή γεμάτο απογοήτευση e-mail
- εμπλακήκατε σε οποιαδήποτε λεκτική διαμάχη σε προσωπικό ή επαγγελματικό επίπεδο
- αντιδράσατε αρνητικά σε έναν ξένο που συναντήσατε ενώ οδηγούσατε, εργαζόσασταν ή τρέχατε για μικροδουλειές
- «αρπαχτήκατε» για κάτι που σας είπαν ή ρώτησαν
και αν κάποια από αυτές τις συμπεριφορές δεν ήταν μεμονωμένη αλλά αποκτούν διαστάσεις ρουτίνας.
Αισθάνεστε ότι οι άλλοι δεν σας κατανοούν πλήρως ή δεν εκτιμούν όσα κάνετε
Εάν η υποστήριξη, η συναισθηματική εμπλοκή και η οικειότητα που κανονικά προσφέρουν οι προσωπικές και επαγγελματικές σχέσεις έχουν δώσει τη θέση τους στη μη ικανοποίηση, την έλλειψη εμπιστοσύνης και την απογοήτευση, εάν νιώθετε πως οι σχέσεις δεν είναι παρά «φούσκες» και δεν αξίζει να επενδύετε σε ανθρώπους, ενδεχομένως έχετε εισέλθει στη σφαίρα της πικρίας. Προσπαθήστε να αξιολογήσετε ξανά από το 0 έως το 10:
- πόσο εκτιμάτε τον ερωτικό σας σύντροφο;
- σε περίπτωση που είστε single, πόσο νιώσατε ότι σας εκτίμησε η τελευταία σας σχέση;
- πόσο νιώθετε ότι σας κατανοούν τα συναισθήματά σας όταν τα εκφράζετε, ιδίως την απογοήτευση ή τον θυμό σας;
Πιστεύετε ότι δεν θα νιώσετε ποτέ την ευτυχία
Αν και η δυστυχία συνήθως ταυτίζεται με την κατάθλιψη, στην περίπτωση των πικρών ανθρώπων μπορεί να συνδέεται πιθανότερα με θυμό και να προκύπτει από μια συσσώρευση θλίψης και οργής πολλών ετών. Θα ήταν δύσκολο για οποιονδήποτε να διακατέχεται από θετικότητα και ελπίδα όταν έχει βιώσει μια σειρά από καταστάσεις και σχέσεις που τον άφησαν να αισθάνεται παρεξηγημένος, παραμελημένος, χωρίς φροντίδα ή ακόμη και ξεγραμμένος. Η πικρία συνοδεύεται συχνά από μια αυτολύπηση και αίσθηση προδοσίας για το πόσο άδικα φέρθηκε η ζωή.
Πώς μπορείτε να το αλλάξετε
Όπως κάθε άνθρωπος με αισθήματα, έτσι και τα άτομα νιώθουν πικρία για κάποιον λόγο που, στις πλείστες περιπτώσεις, έχει να κάνει με την αίσθηση ότι ακυρώθηκαν και υποτιμήθηκαν από τους άλλους. Ενδίδουν στον θυμό και την απογοήτευση και παραιτούνται, όταν η δράση είναι αυτή που μπορεί να φέρει τη σύνδεση και κατ’ επέκταση την αλλαγή.
- ξεπεράστε την υπερβολή στη σκέψη (overthinking) και το συναίσθημα (overfeeling), αναπόσπαστα στοιχεία της πικρίας, επιλέγοντας μια παραγωγική δραστηριότητα που σας ευχαριστεί
- επιδιώξετε τη σύνδεση με φίλους και οικεία πρόσωπα τηλεφωνώντας ή με δια ζώσης συζητήσεις, δείξτε ενδιαφέρον για το πώς περνούν τον τελευταίο καιρό
- αποσυμφορήστε το κεντρικό νευρικό σας σύστημα μέσα από πρακτικές αυτοφροντίδας όπως μια βόλτα στην ύπαιθρο, ο διαλογισμός κ.α.
- αναζητήστε την αρωγή ενός επαγγελματία ψυχικής υγείας εφόσον το κρίνετε απαραίτητο.