Δεν χορηγήθηκε σε καμία περίπτωση κεταμίνη στη μικρή Τζωρτζίνα, επισήμαναν στις καταθέσεις τους γιατροί και νοσηλευτές του Νοσοκομείου Παίδων «Παναγιώτη και Αγλαΐας Κυριακού».
Στα τέλη Μαρτίου, όταν πλέον έγινε γνωστό στις Αρχές το πόρισμα των τοξικολογικών για την ουσία που στέρησε τη ζωή στο 9χρονο κοριτσάκι, όλοι όσοι συμμετείχαν στη θεραπεία κλήθηκαν να δώσουν συμπληρωματικές καταθέσεις. Η 18η τακτική ανακρίτρια ζήτησε ακόμα να της προσκομιστούν αναλυτικές βεβαιώσεις από διάφορα τμήματα του νοσοκομείου για το πού υπάρχει κεταμίνη και σε ποιες περιπτώσεις χορηγείται.
Οι βασικές πληροφορίες από τα τμήματα του νοσοκομείου συγκεντρώθηκαν σε ένα έγγραφο, που υπογράφει ο κοινός διοικητής των διασυνδεόμενων νοσοκομείων «Παίδων» Μανώλης Παπασάββας, το οποίο απεστάλη επίσης στη 18η ανακρίτρια.
Σε αυτό αναφέρει μεταξύ άλλων ότι το φαρμακείο του «Παίδων» προμηθεύεται μεν την κεταμίνη, αλλά η παραλαβή γίνεται «με πρωτόκολλο παραλαβής, σύμφωνα με τους οικονομικούς και διαχειριστικούς κανόνες των Νοσοκομειακών Ιδρυμάτων».
Παράλληλα, στο ίδιο έγγραφο αποσαφηνίζεται ότι το «Παίδων» χρησιμοποιεί την κεταμίνη μόνο σε συγκεκριμένες ιατρικές πράξεις και ειδικότερα:
-Στις χειρουργικές αίθουσες και εκτός χειρουργείου σε ειδικές περιπτώσεις μόνο από ειδικευμένο αναισθησιολόγο για την εισαγωγή και τη διατήρηση της γενικής αναισθησίας, την καταστολή και την αναλγησία.
-Από τη ΜΕΘ, ως κατασταλτικά αναλγητικό, σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα σε διασωληνωμένους ασθενείς από μηχανικό αερισμό και σπανίως εκτός του χώρου της ΜΕΘ από ιατρούς της Μονάδας επί συγκεκριμένων ενδείξεων (βρογχικό άσθμα, αποφρακτική πνευμονία) για επείγουσα ενδοτραχειακή διασωλήνωση.
Παράλληλα επισημαίνεται ότι η ΜΕΘ του ΓΝΠΑ «Π. & Α. Κυριακού» στο θεραπευτικό πρωτόκολλο της επείγουσας διασωλήνωσης δεν χρησιμοποιεί κεταμίνη ως κατασταλτικό φάρμακο πρώτης επιλογής. Στη συγκεκριμένη ασθενή (δηλαδή στην Τζωρτζίνα) δεν χρησιμοποιήθηκε καμία δόση κεταμίνης κατά τη διασωλήνωσή της.
«Φυλάσσεται»
Στο έγγραφο αναφέρεται ακόμα ότι η κεταμίνη, ως φαρμακευτική ουσία, εντάσσεται στις ναρκωτικές ουσίες και φυλάσσεται σε θερμοκρασία δωματίου σε κλειδωμένες θέσεις αποθήκευσης. Στο Φαρμακείο κάτοχοι των κλειδιών είναι ο διευθυντής του Φαρμακείου και οι νόμιμοι αντικαταστάτες του, και στα προαναφερθέντα Τμήματα/Μονάδες ο/η προϊστάμενος/η και οι νόμιμοι αντικαταστάτες του.
Η διαδικασία διάθεσης της κεταμίνης από το Φαρμακείο του νοσοκομείου για τους νοσηλευόμενους ασθενείς στις Μονάδες/Τμήματα, τα οποία προαναφέρθηκαν, ακολουθεί την κείμενη νομοθεσία περί ναρκωτικών ουσιών και τη φαρμακευτική νομοθεσία.
«Όλες οι συνταγές ναρκωτικών ελέγχονται και καταχωρίζονται στο πληροφοριακό σύστημα του Φαρμακείου από τον υπεύθυνο φαρμακοποιό και τα φάρμακα παραδίδονται στον υπόλογο της νοσηλευτικής υπηρεσίας. Οι συνταγές φυλάσσονται στο αρχείο του Φαρμακείου» καταγράφεται και επισημαίνεται ότι «γίνεται λεπτομερέστατη καταγραφή των στοιχείων του ασθενούς, ενώ υπάρχουν οι υπογραφές και σφραγίδες του ιατρού και του φαρμακοποιού που έλεγξε. Ακολουθείται πρωτόκολλο παράδοσης – παραλαβής. Το ίδιο ισχύει και για το απόθεμα που φυλάσσεται στα Τμήματα και στις Μονάδες».
ΜΕΘ «Παίδων»
Από την πλευρά της η διευθύντρια τη ΜΕΘ Παίδων του νοσοκομείου αναφέρει σε έγγραφό της ότι η κεταμίνη χορηγείται:
-Εντός του χώρου της ΜΕΘ, ενδοφλεβίως σε συνεχή στάγδην έγχυση ως κατασταλτικό/αναλγητικό σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα σε διασωληνωμένους ασθενείς υπό μηχανικό αερισμό και συνεχή παρακολούθηση (monitoring) των ζωτικών σημείων τους.
-Συνταγογραφείται από τον ιατρό σε κάθε άρρωστο ονομαστικά και παραλαμβάνεται από το Κεντρικό Φαρμακείο του νοσοκομείου.
-Εκτός του χώρου της ΜΕΘ υπάρχει στον σάκο επείγουσας αναζωογόνησης συνολική ποσότητα 500 mg (5 αμπούλες των 100 mg/ml η καθεμία) που χρησιμοποιείται από την ομάδα αναζωογόνησης.
-Μετά από κάθε επείγουσα κλήση το κινητό φαρμακείο του σάκου αναζωογόνησης ελέγχεται από την υπεύθυνη νοσηλεύτρια και τα φάρμακα που χρησιμοποιήθηκαν αντικαθιστώνται και χρεώνονται στον ασθενή με ιατρική συνταγογράφηση.
Όπως αναφέρουν οι γιατροί που υπογράφουν το έγγραφο: «Η ασθενής (Δ.Γ.) δεν πληρούσε ουδεμία ένδειξη χορήγησης οποιουδήποτε κατασταλτικού φαρμάκου, συμπεριλαμβανομένης και της κεταμίνης, κατά την επείγουσα διασωλήνωση στο πλαίσιο της ΚΑΡΠΑ».
Ο επικεφαλής εντατικολόγος
Τη μαρτυρία-ντοκουμέντο παιδιάτρου-εντατικολόγου στο Νοσοκομείο Παίδων, ο οποίος έζησε από κοντά τα τελευταία μαρτυρικά λεπτά της άτυχης Τζωρτζίνας το μεσημέρι της 29ης Ιανουαρίου 2022, είχε αποκαλύψει η «Μ». Ο εντατικολόγος στην κατάθεσή του διευκρίνιζε ότι η αδρεναλίνη και το ροκουρόνιο που χορηγήθηκαν στην ήδη «νεκρή» Τζωρτζίνα ήταν ήδη τοποθετημένα σε σύριγγα και ότι δεν ανοίχτηκε μπουκαλάκι εκείνη την ώρα. Ουσιαστικά με αυτόν τον τρόπο αποδομεί τον ακραίο υπερασπιστικό ισχυρισμό της κατηγορουμένης και του συνηγόρου της ότι ενδεχομένως (επειδή η κεταμίνη βρισκόταν στο τσαντάκι αναζωογόνησης) έγινε κάποιο λάθος και αντί για αδρεναλίνη ή ροκουρόνιο χορηγήθηκε κεταμίνη. Εξίσου ενδιαφέρον στοιχείο της κατάθεσης είναι ότι στις 14.50 ενημέρωσε τη Ρούλα Πισπιρίγκου ότι το εννιάχρονο κορίτσι είχε αποβιώσει, καθώς και ότι από εκείνη τη στιγμή στο μόνιτορ έβλεπαν μόνο τον ρυθμό του βηματοδότη και το ηλεκτρικό σήμα, χωρίς όμως η Τζωρτζίνα να έχει αρτηριακή πίεση, σφύξεις και αναπνοή!
Στην κατάθεση που έδωσε ο εντατικολόγος Κ.Τ. έκανε αναφορά στο ποια φάρμακα χρησιμοποιήθηκαν αλλά και το πού βρίσκονταν αυτά. Στην ερώτηση πότε χορηγείται κεταμίνη, ο ιατρός αποκρίθηκε ότι η χρήση της συγκεκριμένης ουσίας είναι πολύ σπάνια και δίδεται σε επείγουσα διασωλήνωση: «Κατά τη διάρκεια της ενδοτραχειακής διασωλήνωσης στα παιδιά, έχει συγκεκριμένες ενδείξεις όπως αποφρακτικές πνευμονοπάθειες, άσθμα και βρογχιολίτιδα και δεν αποτελεί φάρμακο πρώτης επιλογής. Στην περίπτωση της Τζωρτζίνας, δηλαδή σε ένα παιδί που είναι ουσιαστικά νεκρό, δεν χρειάζεται να δώσεις κατασταλτικά φάρμακα», τόνισε.
Στην ερώτηση της κυρίας Σαλάππα πώς επιδρά στον ανθρώπινο οργανισμό η κεταμίνη, ο γιατρός είπε ότι προκαλεί καταστολή και αναλγησία: «Έχει άμεση δράση. Οι άμεσες επιπλοκές είναι ταχυκαρδία, βρογχοδιαστολή, παραισθήσεις και σε αυξανόμενες δόσεις κάνει βραδυκαρδία, άπνοια, απώλεια επιπέδου συνείδησης, κώμα. Η Τζωρτζίνα κατά τη διαδικασία της ανάνηψης ουδέποτε είχε δικό της ρυθμό και αναπνοή», τόνισε.
Η κατάθεση
«Στις 29.1.2022, περίπου στις 14.30, είχαμε μία κλήση για ανακοπή από την Α΄ Παιδιατρική Κλινική στον 4ο όροφο. Εντός 3 λεπτών ανταποκριθήκαμε και την ώρα που μπήκαμε στο δωμάτιο του παιδιού, ήδη οι γιατροί της Παιδιατρικής Κλινικής έκαναν ΚΑΡΠΑ και χορήγηση οξυγόνου με συσκευή AMBU. Άμεσα αναλάβαμε το έργο. Το παιδί ήταν άσφυγμο (αδυναμία ψηλάφησης κεντρικών και περιφερικών σφύξεων), απνοϊκό, με κόρες σε μυδρίαση, χωρίς φωτοκινητικό αντανακλαστικό και κυανό με καρδιοαναπνευστική ανακοπή που οδηγεί στον θάνατο».
Όπως είπε, οι γιατροί συνέχισαν τη διαδικασία της ανάνηψης και άμεσα χορήγησαν αδρεναλίνη ενδοφλέβια: «Η αδρεναλίνη που χορηγείται σε αυτές τις περιπτώσεις, όπως συνέβη και στην περίπτωση της μικρής, είναι ήδη έτοιμη και διαλυμένη σε σύριγγα για άμεση χρήση, δηλαδή δεν χρειάζεται να ανοιχτεί αμπούλα και να γίνει ανασύσταση του φαρμάκου. Μετά από 10 με 15 λεπτά έγινε ενδοτραχειακή διασωλήνωση. Το φάρμακο που χρησιμοποιήθηκε είναι το ροκουρόνιο, το οποίο ήταν και αυτό έτοιμο σε σύριγγα, και γι’ αυτό δεν χρειάστηκε να ανοιχτεί κάποια αμπούλα και να ανασυσταθεί κατά τη διάρκεια της ενδοτραχειακής διασωλήνωσης. Μετά από 15 λεπτά και αφού διασωληνώσαμε τη μικρή, συνέχισαν οι συνάδελφοι να κάνουν ΚΑΡΠΑ και AMBU, και εγώ βγήκα από το δωμάτιο και ενημέρωσα τη μητέρα ότι η μικρή έχει φύγει από τη ζωή και προσπαθούμε να τη φέρουμε πίσω».
«Παράξενη αντίδραση»
Ο γιατρός στην κατάθεσή του ανέφερε ότι η συνομιλία που είχε με τη Ρούλα Πισπιρίγκου έγινε περίπου στις 14.50: «Η μητέρα μου ανέφερε ότι και στο επεισόδιο που είχε κάνει η μικρή στην Πάτρα χρειάστηκαν περίπου 55 λεπτά για την ανάνηψή της και επίσης με ρώτησε εάν δουλεύει ο βηματοδότης. Η τελευταία ερώτηση μου έκανε εντύπωση, γιατί από τη μέχρι τώρα εμπειρία μου δεν μου έχει τύχει να ανακοινώνεται ο θάνατος ενός παιδιού στον γονέα του και ο γονέας να προβαίνει σε ερωτήσεις τεχνικού ενδιαφέροντος».
Εκείνη τη στιγμή η μητέρα ήρθε σε τηλεφωνική επαφή με τον κ. Παπαγιάννη, καρδιολόγο του Ωνασείου. Ο παιδίατρος-εντατικολόγος μίλησε μαζί του και τον ρώτησε γιατί το παιδί έχει απινιδωτή-βηματοδότη: «Μου είπε ότι στο παιδί δεν έχει βρεθεί παθολογική αιτία για τη βραδυκαρδία και ο βηματοδότης τοποθετήθηκε για προληπτικούς λόγους. Στη συνέχεια φέραμε μόνιτορ που παρακολουθεί όλα τα ζωτικά σημεία και κάναμε και καρδιογραφήματα. Στα καρδιογραφήματα και στο μόνιτορ βλέπαμε τον ρυθμό του βηματοδότη και στο καρδιογράφημα του παιδιού βλέπαμε τον ρυθμό του βηματοδότη και το ηλεκτρικό σήμα χωρίς ποτέ να έχουμε αρτηριακή πίεση, περιφερικές και κεντρικές σφύξεις, αναπνοή και ακροαστικά – σιγή στην καρδιά. Αυτό που παρουσίασε λέγεται ηλεκτρομηχανικός διαχωρισμός» συμπλήρωσε ο εντατικολόγος.
Κλείνοντας την κατάθεσή του ο γιατρός τόνισε ότι κατά την αρχική εκτίμηση το παιδί στις 14.30 ήταν νεκρό και ουδέποτε κατάφεραν να το επαναφέρουν στη ζωή.