Η Υπουργική Απόφαση, στην οποία θα ορίζονται λεπτομερώς οι αλλαγές που δρομολογεί το υπουργείο Παιδείας σε συνεργασία με τη Διοικούσα Επιτροπή Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων (ΔΕΠΠΣ), αναμένεται ως το τέλος Φεβρουαρίου, ενώ η πλατφόρμα για την υποβολή των αιτήσεων θα ανοίξει στις αρχές Μαρτίου. Στόχος της προσπάθειας είναι να ισχυροποιηθούν η αξιοπιστία και το αδιάβλητο της διαδικασίας διεξαγωγής των εισαγωγικών εξετάσεων, σύμφωνα με το μοντέλο των Πανελλαδικών.
Ενιαία αίτηση
Σημειώνεται ότι φέτος για πρώτη φορά, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, οι αιτήσεις θα γίνονται κεντρικά, δηλαδή με μία ενιαία αίτηση που θα περιλαμβάνει τις προτιμήσεις των οικογενειών σε Πρότυπα, Πειραματικά ή και τα νεοσύστατα Δημόσια Ωνάσεια.
Περίπου 20.000 οικογένειες σε ετήσια βάση επιδιώκουν την εισαγωγή του παιδιού τους στα Πρότυπα και Πειραματικά – σύντομα και στα Ωνάσεια Σχολεία. Οι εξετάσεις για τα Πρότυπα θεωρούνται ιδιαίτερα ανταγωνιστικές, όπως προκύπτει από την υψηλή ζήτηση: πέρυσι οι αιτήσεις ήταν συνολικά 20.299, εκ των οποίων οι 10.845 αφορούσαν την πλήρωση των 3.003 θέσεων των Πειραματικών Σχολείων και οι 9.454 την εισαγωγή στα Πρότυπα Σχολεία για την πλήρωση 1.794 θέσεων, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Παιδείας. Υπενθυμίζεται ότι η εξέταση για την εισαγωγή στην Α’ Γυμνασίου διαρκεί 150 λεπτά (2,5 ώρες), ενώ για την εισαγωγή στην Α’ Λυκείου η διάρκεια είναι 180 λεπτά (3 ώρες).
Ποιες είναι οι αλλαγές
Αλλαγές αναμένεται να υπάρξουν στον αριθμό ερωτήσεων ανά θεματική περιοχή (Γλώσσα και Μαθηματικά) που ανέρχονται σε 25, με την κάθε ερώτηση να μετρά δύο βαθμούς. Αυτό σημαίνει ότι τα παιδιά είχαν στη διάθεσή τους 3 λεπτά για να απαντήσουν σε καθεμία από τις 50 ερωτήσεις, με αποτέλεσμα ο μεγάλος αριθμός σε συνδυασμό με το άγχος να λειτουργεί ανασταλτικά στην απόδοσή τους. Επιπλέον, το γεγονός ότι κάθε ερώτηση βαθμολογούνταν με 2 οδηγούσε σε αποτέλεσμα πάντα ζυγό και πολλές ισοψηφίες.
Από τη φετινή χρονιά προγραμματίζεται να μειωθεί ο αριθμός των ερωτήσεων. Επικρατέστερο σενάριο είναι να γίνουν 20+20, αν και συζητείται η περίπτωση των 15+15. Αναφορικά με τα επίπεδα δυσκολίας των θεμάτων, προς το παρόν οι αρμόδιοι δεν έχουν καταλήξει αν θα είναι δύο ή τρία.
Η λύση που προκρίνεται είναι οι μισές ερωτήσεις να είναι πιο απλές που θα βαθμολογούνται με 2 και οι άλλες μισές να είναι μοιρασμένες και να έχουν βαρύτητα 3 και 4 βαθμών. Για τη διευκόλυνση των παιδιών η συγκεκριμένη κατηγορία ερωτήσεων θα δίνεται χωριστά ώστε να τους αφιερώνεται ο απαιτούμενος χρόνος. Σε κάθε περίπτωση, το πλαίσιο παραμένει υπό διαμόρφωση, ενώ έμφαση δίνεται σε μια πιο ποιοτική διάκριση των θεμάτων.
Οσον αφορά το οργανωτικό μέρος της εξέτασης, ακολουθώντας το πρότυπο των Πανελλαδικών θα υπάρχει Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων που θα συντονίζει τη διαδικασία υπό άκρα μυστικότητα εντός του υπουργείου Παιδείας. Κατόπιν ανοικτής πρόσκλησης θα υπάρχουν «θεματοδότες» ανά θεματική περιοχή. Οι θεματοδότες πρέπει να είναι ενεργοί και έμπειροι δάσκαλοι και καθηγητές που θα διδάσκουν σε Ε’, ΣΤ’ Δημοτικού και Α’ Γυμνασίου.
Στόχοι
Τα επίπεδα διαβαθμισμένης δυσκολίας στα θέματα στοχεύουν στο να μπορούν τα παιδιά να ξεχωρίζουν εκείνα που είναι πιο απαιτητικά και να επικεντρώνονται σε αυτά, κάνοντας καλύτερη διαχείριση του χρόνου. Κατηγορηματικά αντίθετοι στο να μπαίνουν θέματα-παγίδες ή «πονηρά» είναι όλοι όσοι συμμετέχουν στη διαμόρφωση του πλαισίου των αλλαγών.
«Η πρόθεση είναι να μπουν θέματα στρωτά – ξέρουμε πολύ καλά ότι τα παιδιά έχουν αγωνία και συχνά, ενώ μπορούν, δεν αποδίδουν εκείνη την ώρα», λένε οι ίδιοι, επισημαίνοντας ότι εκείνο που μπορεί κανείς να διακρίνει κυρίως σε ένα παιδί ΣΤ’ Δημοτικού, είναι «η δυνατότητά του, η δίψα του, η διάθεσή του να μάθει, ενώ δύσκολα αξιολογούνται οι γνώσεις του καθώς είναι ακόμη πολύ μικρό».
Σημειώνεται, ακόμη, ότι στα ίδιας βαρύτητας θέματα με απαντήσεις πολλαπλής επιλογής υπεισέρχεται και ο παράγοντας τύχη, επομένως στατιστικά κάποιοι θα βρουν τη σωστή απάντηση ακόμη κι αν δεν τη γνωρίζουν. Τα στρωτά και διαβαθμισμένης δυσκολίας θέματα, όμως, περιορίζουν αυτή την πιθανότητα σημαντικά.
Αφορμή για να δρομολογηθούν οι αλλαγές είναι πιθανό να αποτέλεσαν οι περσινές αντιδράσεις από πλευράς γονέων για τρεις ερωτήσεις στη Γλώσσα της ΣΤ’ Δημοτικού, όπου διαπιστώθηκαν αστοχίες στη διατύπωση των θεμάτων και αποφασίστηκε να μην προσμετρηθούν οι απαντήσεις, με αποτέλεσμα -εξαιτίας της ανακατανομής των βαθμολογιών- να πάρουν προβάδισμα υποψήφιοι που ενδεχομένως είχαν χαμηλότερη επίδοση στις εξετάσεις.
Το «αγκάθι» της ισοβαθμίας
Ιδιαίτερη μνεία αξίζει να γίνει στο ζήτημα της ισοβαθμίας των υποψηφίων, το οποίο ευθύνεται εν μέρει για τις δρομολογούμενες αλλαγές. Ειδικότερα, μέχρι τώρα σε ορισμένα Πρότυπα Σχολεία δημιουργείται «συνωστισμός» στη βάση εισαγωγής, οπότε πραγματοποιείται κλήρωση.
Υπενθυμίζεται ότι κάθε Πρότυπο Σχολείο ορίζει τη δική του βάση εισαγωγής, η οποία καθορίζεται και από το επίπεδο της ζήτησης. Με βάση τα ανωτέρω, παιδιά που είχαν γράψει τον ίδιο βαθμό μπορεί να μην περνούσαν στις εξετάσεις ανάλογα με το αποτέλεσμα της κλήρωσης.
Στη δε κλήρωση συμμετείχαν με βάση τον μοναδικό κλειδάριθμο που έπαιρναν πριν από τις εξετάσεις στη διάρκεια της διαδικασίας υποβολής της αίτησης. Ο κλειδάριθμος αυτός ισοδυναμούσε με τον αριθμό προτεραιότητας που θα είχε ο υποψήφιος σε περίπτωση κλήρωσης αν ισοβαθμούσε με συνυποψηφίους του. Με τα νέα δεδομένα, όμως, ο αριθμός όσων ισοβαθμούν στη βάση αναμένεται να μειωθεί δραστικά.
Η αναγνώριση της αξίας των σχολείων αυτών αποτυπώνεται και στην εντατική προετοιμασία των παιδιών σε φροντιστήρια, η οποία συχνά ξεκινά ακόμη και από την ηλικία των 9 ή 10 ετών. Το δε κόστος επιβαρύνει έως και 300 ευρώ τον μήνα τον οικογενειακό προϋπολογισμό αν το παιδί πηγαίνει σε φροντιστήριο ή έως 20 ευρώ την ώρα αν κάνει ιδιαίτερα μαθήματα. Για τους λόγους αυτούς πρόθεση του υπουργείου Παιδείας είναι να επεκταθούν τα ψηφιακά φροντιστήρια στην προετοιμασία για την εισαγωγή στα Πρότυπα και στα Πειραματικά, διαδικασία που έχει ήδη προαναγγελθεί για τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία.
