Η αγορά πληροφορικής χρειάζεται για να καλύψει τις ανάγκες σε προσωπικό επιπλέον 7.500 πτυχιούχους σε σχέση με όσους αποφοιτούν ετησίως, ο ρυθμός αποφοίτησης από τα 37 σχετικά πανεπιστημιακά τμήματα είναι στο 62% (το 2022 αποφοίτησαν 5.231 άτομα), υπάρχουν τμήματα που δεν έχουν προσαρμόσει τα προγράμματά τους στις εξελίξεις της επιστήμης, ενώ περίπου 15% των φοιτητών πληροφορικής δεν παίρνουν το πτυχίο τους –έστω εγκαίρως– διότι έχoυν βρει δουλειά. Τα στοιχεία αυτά, του πορίσματος των ΑΕΙ και του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ) που παρουσιάζει η Καθημερινή, καταδεικνύουν το σύνθετο ζήτημα των αναγκών σε πτυχιούχους πληροφορικής, με όλους τους εμπλεκομένους – πολιτεία, εταιρείες, πανεπιστήμια– να πρέπει να επιταχύνουν τις ενέργειές τους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, μεταξύ άλλων, το πόρισμα προτείνει διοργάνωση ενός roadshow προβολής εταιρειών και θέσεων εργασίας υπό τον συντονισμό του ΣΕΠΕ σε κυλιόμενες ημερομηνίες σε διάφορες πόλεις καθώς και προβολή των συνολικών αναγκών της αγοράς εργασίας και παρουσίαση –σε μορφή ολιγόλεπτων βίντεο– των απαιτούμενων ρόλων που μπορούν να καλύψουν οι απόφοιτοι των σχολών Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών.
Ειδικότερα, χθες παρουσιάστηκε το πόρισμα και οι προτάσεις των ομάδων εργασίας που συνέστησε ο ΣΕΠΕ και η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) για το μείζον ζήτημα της κάλυψης των αναγκών σε πτυχιούχους πληροφορικής στο πλαίσιο και του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας και της δημιουργίας νέας γενιάς πληροφορικής για την ελληνική βιομηχανία. Ετσι, υπολογίζεται ότι έως το 2030 η χώρα θα χρειαστεί 300.000 πτυχιούχους. Οπως δείχνει μελέτη του ΣΕΠΕ, η εκτίμηση για την επιπλέον ζήτηση ειδικών πληροφορικής είναι 15.000 με 16.000 ετησίως έως το 2030. Στον αντίποδα, η προσφορά είναι 8.000-8.500. Eτσι, προκύπτει ένα κενό ζήτησης – προσφοράς κατά 7.000 με 7.500. Μάλιστα, όπως παρατήρησε η κ. Μάρα Νικολαΐδου, πρύτανης του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου και καθηγήτρια στο τμήμα Πληροφορικής και Τηλεματικής, χρειάζεται πλέγμα ενεργειών από τους εμπλεκομένους.
Κατά πρώτον, όπως εξήγησε ο πρόεδρος της ΕΘΑΑΕ Περικλής Μήτκας (πρώην πρύτανης του ΑΠΘ και καθηγητής στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών), ένα ζητούμενο είναι να βελτιωθεί ο ρυθμός αποφοίτησης των φοιτητών από τα 37 τμήματα Πληροφορικής και Μηχανικών Υπολογιστών των ελληνικών ΑΕΙ. Το 2022 ο ρυθμός αποφοίτησης από τα εν λόγω τμήματα ήταν 62,5%, έχοντας βελτιωθεί σημαντικά μέσα σε μία επταετία. Το 2015 ήταν 57,2% αλλά ακολούθησε μια βουτιά στο 40,6% το 2018 και μετά ανοδική πορεία.
Για τη βελτίωση του ρυθμού αποφοίτησης το πόρισμα προτείνει, μεταξύ άλλων:
• Να γίνονται φροντιστηριακά / εργαστηριακά μαθήματα σε βασικά μαθήματα των τμημάτων από υποψήφιους διδάκτορες ή και από άριστους τελειόφοιτους φοιτητές και ο συνυπολογισμός των εργασιών στον τελικό βαθμό.
• Να λειτουργήσει (επιτέλους) ο ακαδημαϊκός σύμβουλος σπουδών για κάθε φοιτητή.
• Να μελετηθούν τα ποσοστά συμμετοχής και αποτυχίας στις εξετάσεις, η δυσκολία των θεμάτων και η επικαιροποίηση της ύλης των μαθημάτων. Πίσω από τις δύο τελευταίες προτάσεις υποκρύπτεται το χαμηλό επίπεδο των εισακτέων σε σχέση με τις απαιτήσεις των τμημάτων αλλά και οι υπέρμετρα υψηλές απαιτήσεις πολλών πανεπιστημιακών.
• Να υπάρξει ειδική μέριμνα για τους φοιτητές με οικονομικά προβλήματα, οι οποίοι χρειάζεται να μετακινηθούν από τον τόπο κατοικίας τους για να σπουδάσουν.
«Για τις περισσότερες ειδικότητες χρειαζόμαστε πτυχιούχους πανεπιστημίου. Μπορεί κάποιοι φοιτητές να εργάζονται και να πληρώνονται ικανοποιητικά, αλλά χωρίς το πτυχίο τους οι προοπτικές τους έχουν ένα πλαφόν», επισήμανε η πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του ΣΕΠΕ Γιώτα Παπαρίδου, επισημαίνοντας τις… κακοτοπιές προς τους φοιτητές. Ωστόσο, όχι μόνο προς αυτούς. «Χρειάζεται να κινηθούμε άμεσα όλοι μαζί με συνεργασία», τόνισε η ίδια.
Ετσι, τα πανεπιστήμια πρέπει να εμπλουτίσουν το εκπαιδευτικό περιεχόμενο των προγραμμάτων σπουδών με τεχνολογίες και εργαλεία που χρησιμοποιούνται ευρέως στην αγορά εργασίας όπως το εκπαιδευτικό υλικό των εταιρειών. «Μόνο τρία τμήματα έχουν μαθήματα σε cloud τεχνολογίες», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος, γενικός γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό, μεταξύ άλλων, προτείνεται:
– Να δημιουργηθούν νέα, πιο ευέλικτα προγράμματα σπουδών σε συνεργασία με εταιρείες, με δυνατότητα απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας κατά τη διάρκεια των σπουδών και στοχευμένων σε πεδία όπως η τεχνητή νοημοσύνη.
– Να οργανωθούν online μαθήματα εστιασμένα σε συγκεκριμένη δεξιότητα ή περιοχή γνώσης, τα οποία θα αναγνωρίζονται από τις επιχειρήσεις.
Παράλληλα, πρέπει να ενισχυθεί ο θεσμός της πρακτικής άσκησης, η διασφάλιση της χρηματοδότησής της και η παροχή πιστωτικών μονάδων (χρειάζονται για τη λήψη πτυχίου) στους φοιτητές που θα συμμετάσχουν. Ταυτόχρονα, σημαντικό είναι να οργανωθούν μεταπτυχιακά προγράμματα σε αντικείμενα πληροφορικής για πτυχιούχους άλλων αντικειμένων (π.χ. θετικών επιστημών αλλά και όχι μόνο) που έχουν υψηλή ανεργία και υποαπασχόληση.
Το πόρισμα των ομάδων εργασίας, στις οποίες μετείχαν εκπρόσωποι από τα 37 τμήματα Πληροφορικής και Μηχανικών Υπολογιστών και 10 εταιρείες πληροφορικής, περιέχει συνολικά 50 προτάσεις προς αξιοποίηση. Είναι μία δουλειά που έγινε σε συνεργασία πανεπιστημίων και επιχειρήσεων. Συνεργασία η οποία καταδεικνύει αλλαγή φιλοσοφίας (κυρίως εκ μέρους των ΑΕΙ) και στέλνει ισχυρό πολιτικό μήνυμα για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν άμεσα.