Με την αιτιολογία ότι πρέπει να αναβαθμίσει την παραγωγική της ικανότητα η φαρμακοβιομηχανία Pfizer ενημέρωσε αρχικά τη Νορβηγία και μέσω αυτής την Ε.Ε. ότι θα μειώσει τις παραδόσεις εμβολίων στην Ευρώπη. Να σημειωθεί ότι ήδη στην Ε.Ε. υπάρχουν αντιδράσεις από τις καθυστερήσεις στις παραδόσεις εμβολίων, την αναλογικότητα στους αριθμούς εμβολίων, αλλά και γενικότερα για την πορεία των εμβολιασμών.
Ταυτόχρονα, εθνικές κυβερνήσεις και ευρωπαϊκοί θεσμοί δηλώνουν με κάθε τρόπο τη σημασία των εμβολιασμών για να μπορέσει να ανοίξει η οικονομία και να απαλλαγούν οι κοινωνίες από τα περιοριστικά μέτρα. Ήδη εξετάζεται και το ενδεχόμενο ενός πιστοποιητικού εμβολιασμού ώστε να διευκολυνθούν τα ταξίδια εντός της Ε.Ε.
Η ανακοίνωση του Νορβηγικού Ινστιτούτου Υγείας αναφέρει:
«Λάβαμε σήμερα λίγο πριν τις 10.00 το μήνυμα αυτό. Αναμέναμε 43.875 δόσεις εμβολίου από την Pfizer την επόμενη εβδομάδα. Τώρα φαίνεται ότι θα λάβουμε 36.075 δόσεις».
Όπως εξήγησε η εταιρεία, η μείωση των παραδόσεων οφείλεται στο γεγονός ότι η Pfizer περιορίζει την παραγωγή ώστε να είναι σε θέση να αναβαθμίσει την παραγωγική της ικανότητα σε 2 δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίου ετησίως, έναντι 1,3 δισεκατομμυρίου σήμερα και αυτή η προσωρινή μείωση «θα αφορά όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Δεν έχει αποσαφηνιστεί πόσο χρόνο θα πάρει ώστε η Pfizer να φθάσει στο μάξιμουμ της παραγωγικής της ικανότητας και πάλι».
Η Pfizer ανακοίνωσε ότι κάνει αλλαγές στην διαδικασία και την μονάδα παραγωγής που θα χρειασθούν επιπλέον ρυθμιστικές εγκρίσεις.
«Αν και αυτό θα επηρεάσει προσωρινά τις αποστολές στο τέλος του Ιανουαρίου μέχρι τις αρχές του Φεβρουαρίου, θα προσφέρει σημαντική αύξηση στην διαθεσιμότητα δόσεων στο τέλος του Φεβρουαρίου και τον Μάρτιο», αναφέρεται σε ανακοίνωση της Pfizer.
Η Νορβηγία, αν και δεν είναι μέλος της Ε.Ε., έχει αποκτήσει πρόσβαση στα εμβόλια που έχει εξασφαλίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω της Σουηδίας, η οποία θα αγοράσει περισσότερες από τις δόσεις που χρειάζεται για να τις στείλει στη Νορβηγία, η οποία έχει δημιουργήσει στοκ εμβολίων και δεν θα επηρεαστεί από τη μείωση.
Παράπονα και αντιδράσεις
Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, είναι πολλές οι ευρωπαϊκές χώρες που δηλώνουν ότι λαμβάνουν μικρότερο αριθμό δόσεων του εμβολίου κατά της Covid-19 από αυτόν που περιμένουν και στις συνεδριάσεις τις Ε.Ε. παραπονούνται ότι υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με τις μελλοντικές παραδόσεις, καθώς η προμήθεια εμβολίων εξελίσσεται άνισα μεταξύ των χωρών-μελών.
Το εμβόλιο που αναπτύχθηκε από τις Pfizer και BioNTech άρχισε να παραδίδεται στις χώρες της Ένωσης στο τέλος του Δεκεμβρίου, ενώ η εταιρεία Moderna, το εμβόλιο της οποίας εγκρίθηκε στις 6 Ιανουαρίου, ξεκίνησε τις αποστολές αυτήν την εβδομάδα. Όπως ανέφερε στο Reuters πρόσωπο που συμμετείχε στην τηλεδιάσκεψη των υπουργών Υγείας της Ε.Ε. την Τετάρτη, σχεδόν το ένα τρίτο των 27 κυβερνήσεων των ευρωπαϊκών χωρών αναφέρουν ότι παραλαμβάνουν «ανεπαρκή» αριθμό δόσεων και για αβέβαια χρονοδιαγράμματα στις παραδόσεις.
Όπως έχει γίνει γνωστό, το Βέλγιο δήλωσε ότι περιμένει να λάβει μόνο το ήμισυ των προγραμματισμένων δόσεων του εμβολίου των Pfizer/BioNTech τον Ιανουάριο λόγω προβλήματος στην αλυσίδα διανομής, ενώ η Λιθουανία δηλώνει ότι οι δικές της προμήθειες θα υποδιπλασιασθούν μέχρι τα μέσα του Φεβρουαρίου. «Ο κατασκευαστής μάς είπε ότι οι περικοπές γίνονται σε κλίμακα Ευρωπαϊκής Ένωσης», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας της Λιθουανίας.
Επίσης, μικρότερες από τις αναμενόμενες ποσότητες παραδόθηκαν στην Ιταλία στις αρχές του Ιανουαρίου, αλλά το θέμα έχει πλέον επιλυθεί σε μεγάλο βαθμό, δήλωσε Ιταλός αξιωματούχος.
Η φαρμακοβιομηχανία υποστηρίζει ότι οι παραδόσεις γίνονται «σύμφωνα με το συμπεφωνημένο πρόγραμμα», ότι δεν υπάρχει πρόβλημα στην παραγωγή, αλλά τα χρονοδιαγράμματα είναι βελτιστοποιημένα και υπόκεινται σε αλλαγές.
Ωστόσο, σύμφωνα με άλλη ευρωπαϊκή πηγή, αναφέρει το πρακτορείο Reuters, σε άλλη τηλεδιάσκεψη μεταξύ διπλωματών την Τετάρτη, αξιωματούχος της Ε.Ε. δήλωσε ότι οι παραδόσεις θα είναι περιορισμένες τουλάχιστον μέχρι τον Μάρτιο, με την παραγωγή να προβλέπεται ότι θα επιταχυνθεί προς τον Σεπτέμβριο.
Η επικεφαλής διαπραγματευτής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα εμβόλια Σάντρα Γκαλίνα δήλωσε στους ευρωβουλευτές κατά την διάρκεια δημόσιας συνεδρίασης την Τρίτη ότι έχει ακούσει μόνο τρεις περιπτώσεις διαμαρτυριών για την προμήθεια εμβολίων από ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, ενώ εκπρόσωπος της Κομισιόν απέφυγε να σχολιάσει τις ανησυχίες για περιορισμένες παραδόσεις και αβέβαια χρονοδιαγράμματα.
Την ίδια ώρα οι παραδόσεις δεν φαίνεται ότι εξελίσσονται ισότιμα.
Το γερμανικό υπουργείο Υγείας έγραψε στην ιστοσελίδα του ότι η Γερμανία (83 εκατ. κάτοικοι), θα λάβει περί τα 4 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της Pfizer μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου.
Η Ρουμανία, με πληθυσμό τέσσερις φορές μικρότερο, λέει ότι περιμένει να παραλάβει μόνο 600.000 δόσεις κατά το ίδιο διάστημα. Η Βουλγαρία, με λιγότερο από το ένα δέκατο του πληθυσμού της Γερμανίας, περιμένει να παραλάβει περί τις 60.000 δόσεις του εμβολίου τον Ιανουάριο, αναλογικά πολύ λιγότερες από τη Γερμανία.
Το εμβόλιο της Johnson & Johnson
Στο μεταξύ, και ενώ αναμένεται από την Ε.Ε. η έγκριση του εμβολίου της AstraZeneca, σήμερα ευρωπαϊκές πηγές ανέφεραν ότι η ΕΜΑ περιμένει μέσα στον Φεβρουάριο επίσημο αίτημα από τη φαρμακοβιομηχανία Johnson & Johnson για έγκρισή του δικού της εμβολίου.
Ωστόσο, η Johnson & Johnson έχει προειδοποιήσει στις ΗΠΑ ότι προς το παρόν έχει περιορισμένες δυνατότητες παραγωγής σε σχέση με τις μαζικές παραγγελίες που έχουν γίνει, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τις πιθανές παραγγελίες από την Ε.Ε. όταν και εάν εγκριθεί το εμβόλιό της από τις αρμόδιες αρχές.
Σύμφωνα με την εφημερίδα New York Times, που επικαλείται πρόσωπα που γνωρίζουν την υπόθεση, η εταιρεία Johnson & Johnson, που έχει υπογράψει συμβόλαιο ύψους 1 δισ. δολαρίων με τις αμερικανικές ομοσπονδιακές αρχές, έχει υποσχεθεί να παραδώσει 12 εκατ. δόσεις εμβολίου έως το τέλος Φεβρουαρίου, με στόχο τα 100 εκατ. δόσεις έως τα τέλη Ιουνίου.
Ωστόσο, οι ομοσπονδιακές αρχές των ΗΠΑ ενημερώθηκαν ότι η φαρμακοβιομηχανία δεν μπορεί να τηρήσει το χρονοδιάγραμμα και οι παραδόσεις μπορεί να καθυστερήσουν έως και δύο μήνες με την ελπίδα ότι θα αποκαταστήσει την παράδοση στα τέλη Απριλίου.
Ο σχεδιασμός στην Ευρώπη
Οι εταιρείες Pfizer and BioNTech έχουν δύο συμβόλαια με την Ευρωπαϊκή Ένωση για την προμήθεια 600 εκατομμυρίων δόσεων κατά την διάρκεια του 2021. Έχουν συμφωνήσει για την προμήθεια 75 εκατομμυρίων δόσεων κατά το δεύτερο τρίμηνο και μεγαλύτερων ποσοτήτων αργότερα εντός του έτους. Είναι ασαφές πόσες δόσεις θα διανεμηθούν κατά τους πρώτους τρεις μήνες του 2021.
Η Moderna έχει δεσμευθεί για την παράδοση 10 εκατομμυρίων δόσεων μέχρι το τέλος του Μαρτίου και από 35 εκατομμύρια κατά το δεύτερο και το τρίτο τρίμηνο. Άλλα 80 εκατομμύρια δόσεις θα παραδοθούν επίσης το 2021, αλλά χωρίς ξεκάθαρο χρονοδιάγραμμα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εξασφαλίσει 2,3 δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων και υποψήφιων εμβολίων από έξι εταιρείες, αλλά τα περισσότερα δεν έχουν εγκριθεί.
Οι εταιρείες των εμβολίων δεν έχουν δημοσιεύσει λεπτομερή χρονοδιαγράμματα για τις παραδόσεις σε κάθε μία από τις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίες αναμένεται ότι θα λαμβάνουν ποσότητες εμβολίων ανάλογα με τον πληθυσμό τους. Η Pfizer δήλωσε ότι δεν μπορεί να δώσει στοιχεία και ότι οι πληροφορίες αυτές είναι εμπιστευτικές, ενώ η Moderna μέσω εκπροσώπου της ανέφερε ότι το μόνο για το οποίο μπορεί να διαβεβαιώσει, είναι ότι «οι δόσεις θα διανεμηθούν αναλογικά στις χώρες της Ε.Ε.».
