Τον Σεπτέμβριο του 2021 τα Ηνωμένα Έθνη θα συνεδριάσουν με μοναδικό σκοπό τη συλλογική δράση για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας περιβαλλοντικής κρίσης.
Θα συναντηθούν ξανά στη Σύνοδο Κορυφής για τη βιοποικιλότητα στο Κούνμινγκ της Κίνας και έπειτα στη διάσκεψη για τη κλιματική αλλαγή στη Γλασκώβη, στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Είναι απαραίτητο, περισσότερο από ποτέ, η παγκόσμια κοινότητα να δράσει επειγόντως για τη διατήρηση της μέσης αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από τον 1,5 °C, τη διακοπή της καταστροφής της φύσης και την προστασία της παγκόσμιας υγείας.
Η ατομική και συλλογική υγεία πλήττεται ήδη από την υπερθέρμανση του πλανήτη και από την καταστροφή του φυσικού μας περιβάλλοντος.
Οι επαγγελματίες υγείας εδώ και δεκαετίες τονίζουν πως μια παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5 °C, πάνω από τον προβιομηχανικό μέσο όρο θερμοκρασίας και η συνεχιζόμενη απώλεια της βιοποικιλότητας θα έχουν καταστροφικές συνέπειες για την υγεία μας.
Γεγονότα αλυσιδωτά μη αναστρέψιμα. Παρά την απαραίτητη ενασχόληση του πλανήτη με τον Covid-19, δεν μπορούμε να περιμένουμε να περάσει η πανδημία για να ασχοληθούμε με την κλιματική αλλαγή. Πρέπει ως παγκόσμια κοινότητα, αλλά και ατομικά ως έθνος να είμαστε ενωμένοι, αναγνωρίζοντας ότι μόνο θεμελιώδεις και δίκαιες κοινωνικές αλλαγές θα αντιστρέψουν την τρέχουσα πορεία μας.
Η υπερθέρμανση του πλανήτη συμβάλλει επίσης αρνητικά στην παγκόσμια αποδοτικότητα. Από το 1981 οι μεγάλες καλλιεργήσιμες εκτάσεις έχουν μειωθεί κατά 5,6%.
Αυτή η παρακμή, μαζί με τις επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων και της εξάντλησης του εδάφους, του υπεδάφους και του φυσικού μας πλούτου εμποδίζει τις προσπάθειες μείωσης του υποσιτισμού και αυξάνει ραγδαία την πιθανότητα εμφάνισης πανδημιών στο μέλλον.
Μία αύξηση της θερμοκρασίας πάνω από 1,5 °C είναι πιθανό να προκαλέσει παγκοσμίως μια εξαιρετικά ασταθή κατάσταση, με ολέθριες κοινωνικές και οικονομικέςσυνέπειες.
Οι επιπτώσεις στην υγεία που οφείλονται σε μία αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5 °C είναι πλέον καλά τεκμηριωμένες. Καμία αύξηση της θερμοκρασίας δεν είναι «ασφαλής».
Τα τελευταία 20 χρόνια, η θνησιμότητα που σχετίζεται με την υπερθέρμανση του πλανήτη στην ηλικιακή ομάδα άνω των 65 ετών έχει αυξηθεί περισσότερο από 50%.
Η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας δεν αφήνει ανεπηρέαστα ούτε τα νεφρά μας. Ο νεφρός μάς προστατεύει από την υπερθερμία και την αφυδάτωση. Υπάρχει άμεση συσχέτιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη και των ακραίων θερμοκρασιών στις νεφρικές παθήσεις.
Οι υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένες θερμοκρασίες του σώματος, αφυδάτωση και αύξηση της ωσμωτικότητας του αίματος.
Η θερμοπληξία (τόσο η κλινική όσο και η υποκλινική υπερθερμία ολόκληρου του σώματος) μπορεί να οδηγήσει σε οξεία νεφρική βλάβη, από ραβδομυόλυση ή φλεγμονώδη βλάβη του νεφρού που προκαλείται από τη θερμότητα.
Μακροχρόνιες περίοδοι πολύ υψηλής θερμοκρασίας και επακόλουθης σταδιακής αφυδάτωσης μπορούν να οδηγήσουν σε χρόνια νεφρική νόσο (ΧΝΝ). Το θερμικό στρες και η αφυδάτωση παίζουν ρόλο στον σχηματισμό λίθων στα νεφρά.
Η ελλιπής ενυδάτωση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο υποτροπιαζουσών λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος. Αντιθέτως, η επαρκής ενυδάτωση ελαττώνει τις αρνητικές επιπτώσεις της χρόνιας έκθεσης στη θερμότητα. Οι κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες που προκύπτουν περιλαμβάνουν την ώς έναν βαθμό αναπηρία με αποτέλεσμα την απώλεια παραγωγικότητας και απασχόλησης.
Δεδομένης της αύξησης των παγκόσμιων θερμοκρασιών, υπάρχει μια σημαντική ανάγκη για καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η θερμική καταπόνηση μπορεί να προκαλέσει νεφρική νόσο.
Είμαστε υποχρεωμένοι να βάλουμε τον πήχη πιο ψηλά και να αναπροσαρμόσουμε τους παγκόσμιους στόχους μας. Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός πως πολλές κυβερνήσεις, πολλά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα καθώς και επιχειρήσεις θέτουν στόχους για την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών, έως το 2030. Επίσης, το κόστος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μειώνεται ραγδαία. Παγκοσμίως στοχεύουμε στην προστασία τουλάχιστον του 30% της γης και των ωκεανών έως το 2030. Μην ξεχνάμε όμως πως κάθε παγκόσμιος στόχος για την αποκατάσταση της απώλειας της βιοποικιλότητας και του φυσικού πλούτου έως το 2020 χάθηκε.
Οι υποσχέσεις δεν αρκούν. Οι στόχοι είναι εύκολο να οριστούν αλλά δύσκολα επιτυγχάνονται. Πολλές κυβερνήσεις αντιμετώπισαν την πανδημία του Covid-19 με πρωτοφανή χρηματοδότηση. Η περιβαλλοντική κρίση απαιτεί παρόμοια αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης. Θα χρειαστούν τεράστιες επενδύσεις, πέρα από αυτό που προορίζεται οπουδήποτε στον κόσμο. Αλλά τέτοιες επενδύσεις θα προαγάγουν μόνο θετικές συνέπειες για την παγκόσμια υγεία και την οικονομία.
Αυτές περιλαμβάνουν θέσεις εργασίας υψηλής ποιότητας, μειωμένη ατμοσφαιρική ρύπανση, αυξημένη φυσική δραστηριότητα, καλύτερη διατροφή, βελτιωμένο ενδοοικογενειακό περιβάλλον.
Η μεγαλύτερη απειλή για την παγκόσμια δημόσια υγεία είναι η συνεχής αποτυχία των ηγετών να διατηρήσουν την αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από τον 1,5 °C. Πρέπει να γίνουν επείγουσες αλλαγές σε ολόκληρη την κοινωνία που θα οδηγήσουν σε έναν δικαιότερο και υγιέστερο κόσμο. Ας είναι η πανδημία το έναυσμα για δράση και όχι για άσκοπη αντίδραση, σηματοδοτώντας το 2021 ως το έτος που ο κόσμος τελικά αλλάζει.
Ιατρός Νεφρολόγος,
Επιστημονικός και Διοικητικός Διευθυντής
της Μονάδας Χρόνιας Αιμοκάθαρσης
«Τρίγκας Nephros Mon» A.E.