Ανέβηκαν και σήμερα οι τόνοι στην αντιπαράθεση κυβέρνησης – αντιπολίτευσης στην ολομέλεια της Βουλής, με αφορμή την συζήτηση της ελληνο-γαλλικής συμφωνίας και την αγορά των γαλλικών φρεγατών Belhara από την Ελλάδα.
Ωστόσο, όπως και προχτές, κατά τη συζήτηση στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, με βασικό ομιλητή εκ μέρους της κυβέρνησης τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, δεν φωτίστηκαν πολλές και ουσιαστικές πλευρές αυτής της αγοράς, ουδείς και σήμερα έγινε σοφότερος.
Παραμένουν, δε, τα ερωτηματικά ως προς τους όρους και τις προϋποθέσεις απόκτησης των πλοίων, τα οπλικά συστήματα που θα διαθέτουν, το τελικό κόστος στο οποίο θα ανέλθει η αγορά, αλλά και τα χρονοδιαγράμματα αποπληρωμής. Εως τώρα, το μόνο που έχει αναφερθεί είναι ότι για τα πολεμικά πλοία η τιμή θα είναι περί τα 3,5 δισ. ευρώ.
Χρονοδιαγράμματα
Ομως, ορισμένες από τις αναφορές που συγκρατούνται, είναι αυτές του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος υποστήριξε ότι ρόλο στην υποβολή -και- καλύτερης οικονομικής προσφοράς από την Γαλλία στην Ελλάδα έπαιξε η ακύρωση της αγοράς από την Αυστραλία 12 γαλλικών συμβατικών υποβρυχίων, ύψους 54 δισ. ευρώ, καθώς και η συμμαχία ΗΠΑ, Βρετανίας, Αυστραλίας, AUKUS.
Επίσης, η δήλωσή του, σύμφωνα με την οποία η αποπληρωμή των γαλλικών αεροσκαφών, Rafale, γίνεται το 2021 και το 2022, ενώ των φρεγατών, από το 2025.
«Κάνατε μια αναφορά στο αν μπορούμε να αγοράσουμε και τις φρεγάτες Belhara, αν αντέχουμε να αγοράσουμε και τα Rafale», είπε ο Κ.Μητσοτάκης, απευθυνόμενος στον Α.Τσίπρα. «Σας διαβεβαιώνω ότι ναι, αντέχουμε να αγοράσουμε και τα δυο. Διότι τα μεν Rafale θα αποπληρωθούν το ‘21 και το ‘22 κάνοντας χρήση, ναι, και της ρήτρας διαφυγής. Κατά συνέπεια δεν θα επιβαρύνουν το έλλειμμά μας τα δυο χρόνια αυτά». Οσον αφορά τις Belh@rra, πρόσθεσε, «θα αρχίσουν να αποπληρώνονται από το 2025 και μετά».
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του, πάντως, ανέφερε ότι «οι Ένοπλες Δυνάμεις χρειάζονται μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Και, ναι, το Γενικό Λογιστήριο χρειάζεται προβλεψιμότητα σε βάθος 10, 15 ετών για να μπορεί να διασφαλίσει στην πολιτική ηγεσία ότι οι πληρωμές οι οποίες θα γίνουν για τα εξοπλιστικά αυτά συστήματα δεν θα επιβαρύνουν δυσανάλογα πολύ τα δημόσια οικονομικά».
Με … leasing
Ο πρωθυπουργός, επίσης, κατηγόρησε τον επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης διότι η κυβέρνησή διαπραγματευόταν εξοπλιστικές αγορές με leasing.
«Εάν, κ.Τσίπρα -είπε χαρακτηριστικά- το δόγμα της εξωτερικής πολιτικής επί δικών σας ημερών ήταν να παραγγέλνουμε φρεγάτες με leasing -αυτά μας έλεγε ο κ.Καμμένος- ωσάν να ήταν μεταχειρισμένο αυτοκίνητο, εταιρικό αυτοκίνητο, τότε ναι το αλλάζουμε. Διότι δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά τα οποία λέγατε: τη μια θα πάρουμε φρεγάτες με leasing, την άλλη θα πάρουμε Fremm, όχι δεν θα πάρουμε Fremm θα πάρουμε Belhara».
Να σημειωθεί, πάντως, ότι και η κυβέρνηση της ΝΔ έχει προβεί σε μισθώσεις οπλικών συστημάτων από άλλες χώρες με τη μέθοδο του leasing. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των δύο ισραηλινών μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAV) που επιχειρούν από την Σκύρο, για τα οποία επανειλημμένως ο υπουργός Αμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, έχει δηλώσει ότι τα «νοικιάσαμε με leasing, προκειμένου να συνεισφέρουν στην επιτήρηση των θαλασσίων και χερσαίων συνόρων για λόγους εθνικού συμφέροντος και θα ακολουθήσουν κι άλλα» (2-7-2020).
Στις 24-9-2019, επίσης, προτού κλείσει η συμφωνία με το Ισραήλ, ο υπουργός Αμυνας έλεγε: «Τα UAVs δεν είναι το εξοπλιστικό που «θα τινάξει τη μπάνκα στον αέρα». Γι αυτό βρισκόμαστε σε διαπραγμάτευση. Εκεί υπάρχει και η εναλλακτική του leasing, που είναι πιο βατή οικονομικά. Φυσικά, όλα γίνονται σε σχέση με τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας».
Πλοία με leasing
Οι αναφορές Μητσοτάκη είχαν να κάνουν με τις δηλώσεις του Φώτη Κουβέλη, όταν ήταν αναπληρωτής υπουργός Αμυνας, το 2018, ανέφερε στις 22 Απριλίου του ιδίου έτους: «Οι δύο φρεγάτες που μιλάμε και που έχουν σχέση με το leasing (χρονομίσθωση) δεν είναι απόφαση της περασμένης εβδομάδας. Έχει προηγηθεί μία ολόκληρη διαδικασία. Υπάρχει και μελετάται ένα άλλο στάδιο το οποίο θα είναι η αγορά άλλων δύο φρεγατών. Μάλλον όχι με τη διαδικασία του leasing. Αλλά δεν μπορώ να προτρέξω, δεν μπορώ να πω με ακρίβεια, γιατί βρίσκονται σε εξέλιξη οι συζητήσεις».
Σε άλλες δηλώσεις του, στις 20 Απριλίου 2018, έλεγε ότι «ο πρωθυπουργός κύριος Τσίπρας είχε συνομιλήσει στο πρόσφατο παρελθόν με τον Γάλλο Πρόεδρο, τον κύριο Μακρόν και υπήρξε μία συνεννόηση για να πάρει η Ελλάδα δύο φρεγάτες. Το επόμενο βήμα είναι υπό συζήτηση. Εάν υπάρξει, που κατά τη γνώμη μου πρέπει να υπάρξει, θα είναι άλλες δύο φρεγάτες ίδιου τύπου και πλήρως εξοπλισμένες. Οι δύο φρεγάτες που μιλάμε και που έχουν σχέση με το leasing δεν είναι χθεσινή απόφαση».
Αμερικανική … χρονομίσθωση
Ακρως ενδιαφέρον είναι ότι προ μηνός, στην έκθεση που συνέταξε η Επιτροπή Αμυνας της Βουλής των Αντιπροσώπων για το αμυντικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ για το 2022, άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να αποδεσμεύσει η Ουάσιγκτον προς τους «συμμάχους» της ένα ιδιαίτερα ισχυρό οπλικό σύστημα, τα πλοία τύπου Ticonderoga, τα οποία πρόκειται να αποσύρουν οι ΗΠΑ.
Χωρίς να αναφέρεται συγκεκριμένα στην Ελλάδα, η Επιτροπή «φωτογράφισε» ως παραλήπτη τη χώρα μας. Πόσο μάλλον, αφού τα Ticonderoga θα ήταν η «ενδιάμεση λύση» που πρότειναν οι ΗΠΑ έως ότου παραλαμβάνονταν τα καινούργια πολεμικά πλοία.
Στην έκθεσή της η Επιτροπή αναφέρει πως αυτά τα πλοία μπορούν να δοθούν και με εκμίσθωση (leasing). Κάτι που σημαίνει ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να τα αποκτήσει έναντι ενός συμβολικού -πολύ μικρού- τιμήματος.
Τελικώς, την τελευταία στιγμή, και παρ’ ότι η Αθήνα φέρεται, σύμφωνα με πληροφορίες, να είχε ζητήσει την κατάθεση νέας πρότασης από τους Αμερικανούς, επελέγη η γαλλική λύση. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, η Αθήνα ζήτησε νέα πρόταση από τις ΗΠΑ μόλις μερικές ημέρες προτού ανακοινωθεί η αγορά των Belh@arra. Θα’ χει μεγάλο ενδιαφέρον, εάν παρ’ όλα αυτά οι Αμερικανοί … απαντήσουν τις επόμενες εβδομάδες!
