Με μια κίνηση υπέρβασης απάντησε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στο ενδεχόμενο «αναζωπύρωσης» της πανδημίας στη χώρα λόγω της παραδοσιακής χαλάρωσης κατά τις ημέρες των γιορτών, ανακοινώνοντας χθες τον υποχρεωτικό εμβολιασμό για όλους τους πολίτες άνω των 60 ετών, στη διάρκεια της προγραμματισμένης συνεδρίασης του Υπουργικού Συμβουλίου.
Ο στίχος του Ελύτη «κάνε άλμα πιο γρήγορα από τη φθορά» φαίνεται πως αποτυπώνει το σκεπτικό της τολμηρής κίνησης από πλευράς του Πρωθυπουργού, η οποία αποσκοπεί στο να ανακόψει δραστικά την περαιτέρω μετάδοση του ιού, αλλά και να ανακουφίσει σημαντικά το Εθνικό Σύστημα Υγείας, το οποίο από τα μέσα του προηγούμενου μήνα οδεύει «στα κόκκινα». Ακόμη, ωστόσο, και αν η εφαρμογή του υποχρεωτικού εμβολιασμού στην Ελλάδα κινείται «στοχευμένα» προς την κατεύθυνση της ηλικιακής ομάδας που πλήττεται περισσότερο από την πανδημία, δηλαδή των πολιτών άνω των 60 ετών, εντούτοις δεν υπήρξε μια εύκολη απόφαση ούτε για τον ίδιο τον κ. Μητσοτάκη, ο οποίος σε εξομολογητικό τόνο δήλωσε προς τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου ότι τον «βασάνισε προσωπικά», παρότι με αυτήν την «πολιτική απόφαση θα σωθούν ανθρώπινες ζωές», όπως τόνισε.
Τίτλοι τέλους στο lockdown
Η ανάγκη, όμως, να κερδηθεί πολύτιμος χρόνος λόγω και της ανάδυσης της -αχαρτογράφητης προσώρας- παραλλαγής «Όμικρον» στην παγκόσμια σφαίρα ώθησε το Μέγαρο Μαξίμου στο να κόψει με τον υποχρεωτικό εμβολιασμό τον «Γόρδιο Δεσμό» του τέταρτου πανδημικού κύματος, κορυφώνοντας πλέον τη δέσμη μέτρων που είχαν ληφθεί όλο το προηγούμενο διάστημα για την αποφυγή της διασποράς του κορωνοϊού στην κοινότητα, ενόψει και των Χριστουγέννων.
Ταυτόχρονα, η χθεσινή απόφαση τερματίζει την υφέρπουσα συζήτηση περί επιβολής νέου lockdown, καθώς η στρατηγική της κυβέρνησης οικοδομείται σταθερά σε τέσσερις πυλώνες: εμβολιασμοί, πολλά τεστ, εφαρμογή του πιστοποιητικού εμβολιασμού και μέτρα ατομικής προστασίας. «Αυτή είναι η απάντηση και όχι ένα lockdown, το οποίο κάποιοι προεξοφλούν, χωρίς να μπορούν να κρύψουν συχνά τη χαιρεκακία τους» παρατήρησε ο κ. Μητσοτάκης, παρότι προέβλεψε για την παραλλαγή «Όμικρον» ότι «αργά γρήγορα όμως είναι βέβαιο ότι θα κάνει την εμφάνισή της» και στην Ελλάδα.
Χαμηλή προσέλευση
Προηγουμένως, η στατιστική ανάλυση των εμβολιαστικών δεδομένων έγειρε την κυβερνητική πλάστιγγα υπέρ της απόφασης για υποχρεωτικό εμβολιασμό, αφού το τελευταίο διάστημα διαπιστώθηκε χαμηλή προσέλευση των πολιτών -άνω των 60 ετών- στο εμβολιαστικό πρόγραμμα «Ελευθερία». Όπως γνωστοποίησε χθες ο κ. Μητσοτάκης «από τους 580.000 ανεμβολίαστους συμπολίτες μας άνω των 60 ετών, δυστυχώς μόνο 60.000 έσπευσαν να εμβολιαστούν εντός του μήνα Νοεμβρίου» σημειώνοντας μονοψήφια ποσοστιαία αύξηση στον εμβολιαστικό ρυθμό σε σχέση με άλλες, ηλικιακές ομάδες.
Η περιορισμένη εμβολιαστική ανταπόκριση των πολιτών άνω των 60 ετών δεν στάθηκε ικανή να ισορροπήσει την ασφυκτική πίεση που δέχεται το ΕΣΥ, καθώς οι μεγαλύτεροι σε ηλικία πολίτες αποτελούν την κατεξοχήν ομάδα του πληθυσμού που νοσηλεύεται εντατικά, σε περίπτωση επιμόλυνσής της από τον ιό. «Και είναι κυρίως οι άνω των 60 οι οποίοι νοσηλεύονται και δυστυχώς πολλοί από αυτούς χάνονται. Και όπως έχουμε πει πολλές φορές, είναι άδικοι θάνατοι», επισήμανε σχετικά ο Πρωθυπουργός. Ενδεικτικό, άλλωστε, της κρισιμότητας του εμβολιασμού τους αποτελεί το γεγονός ότι εννέα στους δέκα θανάτους από κορωνοϊό και επτά στις δέκα διασωληνώσεις στην Ελλάδα αφορούν αποκλειστικά πολίτες άνω των 60 ετών, τη στιγμή που οκτώ στους δέκα διασωληνωμένους ασθενείς δεν έχουν εμβολιαστεί.
Βαρόμετρο ακόμη στις χθεσινές κυβερνητικές αποφάσεις αποτέλεσε και το «παράδειγμα της Πορτογαλίας», καθώς αυτή προσιδιάζει κατά πολύ με την Ελλάδα ως προς τα πληθυσμιακά της χαρακτηριστικά, παρακινώντας τον Πρωθυπουργό προς το βήμα του υποχρεωτικού εμβολιασμού. Το δεδομένο ότι οι Πορτογάλοι πολίτες άνω των 60 ετών έχουν εμβολιαστεί σε ποσοστό άνω του 98%, με αποτέλεσμα «οι κατειλημμένες ΜΕΘ και οι απώλειες είναι ελάχιστες», έδωσε ένα ακόμη έναυσμα για τον κ. Μητσοτάκη να προχωρήσει στην ενεργοποίηση του μέτρου και επί ελληνικού εδάφους, αφού «παρά την πολύ μεγάλη προσπάθεια που όλοι έχουμε καταβάλει, το ποσοστό εμβολιασμού σε αυτές τις ηλικίες κινείται ακόμα στο 83%» υπογράμμισε ο Πρωθυπουργός.
Τα βήματα εφαρμογής
Ως προς την ενεργοποίηση του μέτρου, χρονικό ορόσημο αποτελεί η 16η Ιανουαρίου 2022, καθώς μέχρι τότε όλοι οι πολίτες άνω των 60 ετών θα πρέπει να έχουν δρομολογήσει το ραντεβού τους για την πρώτη δόση. Σε διαφορετική περίπτωση, θα τους επιβάλλεται σε μηνιαία βάση διοικητικό πρόστιμο ύψους 100 ευρώ, το οποίο το οποίο θα βεβαιώνεται άμεσα από την ΑΑΔΕ και θα κατευθύνεται σε ειδικό ταμείο χρηματοδότησης των νοσοκομείων ως «αντίτιμο υγείας».
Μέχρι τότε, πρώτο βήμα στην πορεία του υποχρεωτικού εμβολιασμού είναι η υπερψήφιση του μέτρου στη Βουλή, με τον Πρωθυπουργό να απευθύνει ανοιχτό κάλεσμα χθες στις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις «να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων». «Οφείλουν να αρνηθούν τη διγλωσσία και να μην κρυφτούν πίσω από ευρήματα όπως η «προαιρετική υποχρεωτικότητα» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης, «φωτογραφίζοντας» κυρίως την αξιωματική αντιπολίτευση.
Προληπτικός έλεγχος
Στον «οδικό χάρτη» των φετινών Χριστουγέννων προστίθεται ακόμη ο γενικός προληπτικός έλεγχος μέσω της διανομής ενός δωρεάν αυτοδιαγνωστικού τεστ (self test) σε κάθε ενήλικα πολίτη (εμβολιασμένο και μη) και σε δύο φάσεις. Στόχος της «άσκησης», όπως την περιέγραψε ο Πρωθυπουργός, είναι να ανιχνευθούν τυχόν πιθανοί ασυμπτωματικοί φορείς του ιού πριν από τα Χριστούγεννα, αλλά και να ιχνηλατηθεί η πορεία του ιού στο διάστημα μέχρι το πέρας των γιορτών. Για το λόγο αυτό, ένα δωρεάν self test θα διατεθεί σε κάθε ενήλικο, εμβολιασμένο και μη στις :
· 6-12 Δεκεμβρίου και
· 3-7 Ιανουαρίου.
Περισσότερες διευκρινίσεις για το μέτρο του προληπτικού ελέγχου για το γενικό πληθυσμό αναμένονται σήμερα από τον Υπουργό Υγείας, Θάνο Πλεύρη, ενώ η κυβέρνηση έχει εξασφαλίσει ακόμα 20 εκατομμύρια self-tests για τις ανάγκες των σχολείων.
Αντιπαράθεση στα ύψη
Στο ενδιάμεσο, χωρίς ανταπόκριση φαίνεται να παραμένει το προς στιγμήν το κάλεσμα του Πρωθυπουργού προς τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης να υπερψηφίσουν τα νέα μέτρα, με κριτήριο το ότι «το εμβόλιο σώζει ζωές», πυροδοτώντας απεναντίας σφοδρή πολιτική αντιπαράθεση.
Για «μέτρα τιμωρίας και οικονομικής εξόντωσης, που σε καμία άλλη χώρα του κόσμου δεν έχουν εφαρμοστεί» έκανε λόγο ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία λίγα λεπτά μετά την ανακοίνωση των κυβερνητικών αποφάσεων, ενώ ο Πρόεδρος του κόμματος, Αλέξης Τσίπρας χαρακτήρισε «σαμποτέρ του εμβολιασμού» τον Πρωθυπουργό, στο πλαίσιο συνάντησής του με το Προεδρείο της ΠΟΕΔΗΝ.
«Πολύ φοβάμαι ότι με αυτά τα μέτρα, από εκεί που τον κατηγορούσαμε, και νομίζω δικαίως, ότι είχε σηκώσει λευκή πετσέτα στην εμβολιαστική προσπάθεια, μετατρέπεται σε σαμποτέρ του εμβολιασμού. Διότι αντί να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα, δηλαδή την ενίσχυση της προσπάθειας και της εμβολιαστικής κάλυψης θα έχουμε ένα κύμα αντίδρασης και νομίζω ότι αυτό δεν θα βοηθήσει κανέναν» υπογράμμισε ο κ. Τσίπρας. Στον αντίποδα, ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ ανέδειξε την ανάγκη να δοθούν θετικά -ακόμη και οικονομικά- κίνητρα στους πολίτες ως προς τον εμβολιασμό, αλλά και να ξεκινήσει «μια καμπάνια ενημέρωσης και πειθούς». Επιπλέον, ο κ. Τσίπρας εστίασε στην ανάγκη ενίσχυσης του ΕΣΥ, καθώς «δεν αντέχει το σύστημα, ήδη έχουμε φθάσει στα όρια και θα αυξηθεί σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία ο αριθμός» τόνισε χαρακτηριστικά και πρότεινε την επίταξη των ιδιωτικών νοσοκομείων τώρα, ταυτόχρονα όμως με την ανάγκη να καλυφθούν με κάθε δυνατό τρόπο οι ανάγκες για έμψυχο υλικό στο ΕΣΥ.
«Από το μένος του απέναντι στον πρωθυπουργό και την εμμονή του να κάνει αντιπολίτευση με την πανδημία ο κ. Τσίπρας, χωρίς δισταγμό και φραγμό, φάσκει και αντιφάσκει» αντέτεινε στις δηλώσεις του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου. Επιπλέον, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος επικαλέστηκε μια παλιότερη δήλωση του κ. Τσίπρα, σύμφωνα με την οποία «η σύνδεση του εμβολίου με το χαρτζιλίκι των #150ευρω, πέρα από εξευτελιστική για τη νέα γενιά που μέχρι σήμερα ο κ. Μητσοτάκης έχει στοχοποιήσει, είναι και ενδεικτική του τρόπου που σκέφτεται: Τα πάντα αγοράζονται», απαντώντας με αυτό τον τρόπο στο αίτημα του επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης για τη χορήγηση θετικών κινήτρων για την τόνωση του εμβολιαστικού ρεύματος.
Οξεία αντίδραση απέναντι στις κυβερνητικές αποφάσεις υπήρξε και από πλευράς του Κινήματος Αλλαγής, με το Γραμματέα του κόμματος, Μανώλη Χριστοδουλάκη να επισημαίνει πως «η αναποτελεσματικότητα επιβάλλει την υποχρεωτικότητα. Στο «και πέντε» ο κ. Μητσοτάκης εξήγγειλε ένα μέτρο στην κατεύθυνση που είχαμε ζητήσει», προσθέτοντας, ωστόσο, ότι «δυστυχώς, βέβαια, για μία ακόμα φορά, «ξέχασε» να πει το παραμικρό για την ενίσχυση του ΕΣΥ».
Η κυβέρνηση «κάνει ένα βήμα παραπέρα, θεσπίζοντας την “ατομική ευθύνη” με ποινή -αναγκάζοντας τους ανεμβολίαστους άνω των 60 ετών να πληρώνουν πρόστιμο 100 ευρώ το μήνα- χωρίς πάλι να παίρνει κανένα μέτρο, ούτε για την οργάνωση ενός εμβολιαστικού προγράμματος με ιατρικό έλεγχο, φαρμακοεπαγρύπνηση, ουσιαστική και προσωποποιημένη ενημέρωση του λαού, ούτε για τη στήριξη του δημοσίου συστήματος υγείας, ούτε για την αποσυμφόρηση των κρίσιμων χώρων διασποράς» ανέφερε, μεταξύ άλλων, το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ, διαπιστώνοντας «επανάληψη της ίδιας “συνταγής” που έχει οδηγήσει στη σημερινή τραγική κατάσταση».
«Με τα νέα μέτρα βγάζετε μίσος και εκδικητικότητα απέναντι στις μητέρες μας και στους πατεράδες μας» σχολίασε από το βήμα της Βουλής, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος, ενώ «μετά από αφύσικη καθυστέρηση, η Μητσοτάκης Α.Ε. έδειξε την πραγματική της φύση στους συμπολίτες άνω των 60 που δεν έχουν εμβολιαστεί. Μια φύση όπου ο αυταρχισμός πάει πακέτο με το οικονομικό όφελος» υπήρξε το σχόλιο του ΜέΡΑ25.