Κλιμακώνεται η διεθνής ανησυχία για την κατάσταση στην Ουκρανία και τις «ορέξεις» τουΒλαντιμίρ Πούτιν και της Ρωσίας, την ώρα μάλιστα που οι ΗΠΑ προειδοποιούν πως μία σύγκρουση στην περιοχή μοιάζει μάλλον αναπόφευκτη.
Την ίδια στιγμή η Μόσχα παρουσιάζει νέα οπλικά συστήματα και παρά τις προσπάθειες της διπλωματίας, το θερμόμετρο παραμένει στο «κόκκινο» καθώς η Ρωσία βλέπει μία προσπάθεια της Δύσης να συνασπιστεί σε ένα ενιαίο μέτωπο απέναντί της. Παράλληλα, μια μέρα πριν την προγραμματισμένη συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν προειδοποίησε πως η κρίση στην Ουκρανία απειλεί αρχές που θεμελιώθηκαν μετά από τρεις πολέμους.
«Το να επιτρέψουμε στη Ρωσία να παραβιάσει αυτές τις αρχές ατιμώρητα, θα μας έσυρε όλους πίσω σε μια πολύ πιο επικίνδυνη και ασταθή εποχή, όταν αυτή η ήπειρος, και αυτή η πόλη, ήταν χωρισμένες στα δύο, με νεκρές ζώνες που περιπολούνταν από στρατιώτες, με την απειλή ενός ολοκληρωτικού πολέμου να κρέμεται πάνω από τα κεφάλια όλων. Θα έστελνε επίσης ένα μήνυμα σε άλλους σε όλο τον κόσμο ότι αυτές οι αρχές είναι αναλώσιμες, κάτι που επίσης θα είχε καταστροφικά αποτελέσματα», τόνισε.
Η κατάσταση όμως στην ευρύτερη περιοχή είναι πολύ πιο περίπλοκη, αφού αυτή τη στιγμή, η Ρωσία συγκεντρώνει μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις στα σύνορα με την Ουκρανία, κάτι που για την Δύση, κάνει αναπόφευκτο το ενδεχόμενο εισβολής. Από την πλευρά της η Μόσχα απαντά πως δεν έχει καμία τέτοια διάθεση και επιμένει να λέει πως η Δύση δεν θα έπρεπε να στρέφει τα βλέμματά της προς Ανατολάς και αποκλείει κάθε ενδεχόμενο διεύρυνσης του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία.
Πολεμικά γυμνάσια της Ρωσίας με το βλέμμα στην Ουκρανία
Η περιοχή βρίσκεται στην κόψη του μαχαιριού από τα τέλη του περασμένου έτους, όταν η Μόσχα μετέφερε στρατεύματα, άρματα μάχης και πυραύλους, κοντά στα σύνορα, αλλά οι εντάσεις έχουν αυξηθεί τις τελευταίες ημέρες μετά την αύξηση του εξοπλισμού και των κινήσεων στρατευμάτων, μεταξύ των οποίων η στρατιωτική αστυνομία , από το άκρο ανατολικό τμήμα της χώρας.
Νέα στοιχεία για μια τεράστια στρατιωτική συσσώρευση σε κοντινή απόσταση από την Ουκρανία προέκυψαν σήμερα, όπως μεταδίδει η Daily Mail σε δορυφορικές εικόνες της 19ης Ιανουαρίου, οι οποίες δείχνουν μια ομάδα μάχης που αναπτύχθηκε στη βάση Voronezh περίπου 200 μίλια από την Ουκρανία, καθώς και σειρές πυροβολικού αρμάτων μάχης και εξοπλισμού υποστήριξης που συγκεντρώθηκαν στο Yelnya, 77 μίλια από τα σύνορα της Ρωσίας με τη Λευκορωσία.
Άλλες εικόνες δείχνουν στρατιωτικό εξοπλισμό συγκεντρωμένο σε δύο βάσεις, τις Klintsky και Klimovo, που βρίσκονται μόλις 18 μίλια (30 χιλιόμετρα) από τα σύνορα της Λευκορωσίας και όχι περισσότερο από 31 μίλια (50 χιλιόμετρα) από τα σύνορα της Ρωσίας με την Ουκρανία.
Τα ρωσικά στρατεύματα έχουν ενημερωθεί ότι θα μπορούσαν να λείπουν από το σπίτι τους για έως και «εννέα μήνες» αφού μεταφέρθηκαν χιλιάδες μίλια από τα ανατολικά της χώρας στη συνοριακή περιοχή και προειδοποιήθηκαν να αναμένουν εμπλοκή σε μια σύγκρουση στην Ουκρανία. Περίπου 100.000 Ρώσοι στρατιώτες βρίσκονται αυτή τη στιγμή νέοι στα σύνορα της Ουκρανίας.
Και, σε μια άλλη νέα εξέλιξη, ο Βλαντιμίρ Πούτιν ανακοίνωσε σήμερα τεράστιες νέες ναυτικές ασκήσεις που θα πραγματοποιηθούν αυτόν τον και τον επόμενο μήνα σε τέσσερις θάλασσες στις οποίες θα συμμετέχουν 140 πολεμικά πλοία και δεκάδες χιλιάδες ναύτες. Τα πολεμικά γυμνάσια θα διεξαχθούν στον Ατλαντικό, τον Ειρηνικό, την Αρκτική και τη Μεσόγειο με «περισσότερα από 140 πολεμικά πλοία και πλοία υποστήριξης, περισσότερα από 60 αεροσκάφη, 1.000 τεμάχια στρατιωτικού εξοπλισμού και περίπου 10.000 στρατιώτες», δήλωσε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας.
Σε ετοιμότητα οι ΗΠΑ
Στο πλαίσιο αυτό οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, διαβλέπουν πως θα αναγκαστούν να παίξουν ενεργό ρόλο στην περιοχή, έχοντας παράλληλα προειδοποιήσει πως μία σύγκρουση μοιάζει μάλλον αναπόφευκτη. Ο υπουργός Τζο Μπάιντεν άλλωστε είναι αυτός που έχει εκτιμήσει ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα εισβάλει στην Ουκρανία, συμπληρώνοντας πως μία ευρείας κλίμακας εισβολή θα πυροδοτούσε μία μαζική απάντηση που θα κόστιζε ακριβά στη Ρωσία και στην οικονομία της.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας πάντως Βολοντίμιρ Ζελένσκι, κατήγγειλε τον Μπάιντεν λέγοντας πως δεν υπήρχε κάτι σαν «μικρή εισβολή». «Θέλουμε να υπενθυμίσουμε στις μεγάλες δυνάμεις ότι δεν υπάρχουν μικρές εισβολές και μικρά έθνη. Όπως δεν υπάρχουν μικρά θύματα και μικρή θλίψη από την απώλεια αγαπημένων προσώπων», έγραψε ο Ζελένσκι στο Twitter.
Από την πλευρά του, τώρα, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και ο υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, βρίσκονται σε διπλωματικό πυρετό όχι μόνο για να αποφευχθούν τα χειρότερα αλλά και για να υπάρξει η όσο το δυνατόν καλύτερη ενημέρωση για όσα συμβαίνουν στην διένεξη Ουκρανίας και Ρωσίας.
Μυθοπλασίες και αλήθειες για την κρίση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ
Όπως λέει σε ενημερωτικό του σημείωμα, σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες, δημοσίευσε μία σειρά από «ψεύδη» και τα αντίστοιχα «γεγονότα» που ισχύουν. Όπως αναφέρεται, «οι ΗΠΑ γνωρίζουν αρκετές ρωσικές στρατιωτικές και μυστικές υπηρεσίες που εμπλέκονται σε αντιπαράθεση πληροφοριών με στόχο την Ουκρανία. Αυτές οι δραστηριότητες περιλαμβάνουν τη διάδοση παραπληροφόρησης και προπαγάνδας που προσπαθεί να χαρακτηρίσει την Ουκρανία και τους Ουκρανούς κυβερνητικούς αξιωματούχους ως τον επιτιθέμενο στη σχέση Ρωσίας-Ουκρανίας. Τέτοια μέτρα έχουν σκοπό να επηρεάσουν τις δυτικές χώρες ώστε να πιστέψουν ότι η συμπεριφορά της Ουκρανίας θα μπορούσε να προκαλέσει παγκόσμια σύγκρουση και να πείσει τους Ρώσους πολίτες για την ανάγκη ρωσικής στρατιωτικής δράσης στην Ουκρανία».
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ παραθέτει «παραδείγματα ρωσικών ψεμάτων για την τρέχουσα κρίση και τις αλήθειες».
Μύθευμα: Η Ουκρανία είναι ο επιτιθέμενος
Γεγονός: Ψεύτικες δηλώσεις από το καθεστώς Πούτιν κατηγορούν την Ουκρανία, για την επιθετικότητα της Ρωσίας. Η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία το 2014, κατέλαβε την Κριμαία, ήλεγξε τις ένοπλες δυνάμεις στο Ντονμπάς και τώρα έχει συγκεντρώσει περισσότερους από 100.000 στρατιώτες στα σύνορα με την Ουκρανία, ενώ ο Πρόεδρος Πούτιν απειλεί με «αντίποινα στρατιωτικο-τεχνικά» μέτρα εάν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά του.
Μύθευμα: Η Δύση σπρώχνει την Ουκρανία προς μια σύγκρουση.
Γεγονός: Η Μόσχα υποκίνησε την τρέχουσα κρίση τοποθετώντας περισσότερα από 100.000 στρατιώτες στα σύνορα με την Ουκρανία, χωρίς παρόμοια στρατιωτική δραστηριότητα στην ουκρανική πλευρά των συνόρων. Η ρωσική κυβέρνηση προσπαθεί να ξεγελάσει τον κόσμο ώστε να πιστέψει ότι η συμπεριφορά της Ουκρανίας θα μπορούσε να προκαλέσει παγκόσμια σύγκρουση και να πείσει τους Ρώσους πολίτες για την ανάγκη ρωσικής στρατιωτικής δράσης στην Ουκρανία. Η Ρωσία κατηγορεί άλλους για τη δική της επιθετικότητα, αλλά είναι ευθύνη της Μόσχας να τερματίσει αυτή την κρίση ειρηνικά μέσω αποκλιμάκωσης και διπλωματίας. Αυτό ακολουθεί ένα μοτίβο ρωσικής συμπεριφοράς που υπονομεύει την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα των χωρών της περιοχής – εισβάλλοντας και κατέχοντας τμήματα της Γεωργίας το 2008 και παραλείποντας να τηρήσει τη δέσμευσή της το 1999 να αποσύρει τα στρατεύματα και τα πυρομαχικά της από τη Μολδαβία, όπου παραμένουν χωρίς συναίνεση της κυβέρνησης.
Μύθευμα: Η ανάπτυξη πολεμικών δυνάμεων από τη Ρωσία είναι μια απλή επανατοποθέτηση στρατευμάτων στο δικό της έδαφος
Γεγονός: Η ανάπτυξη περισσότερων από 100.000 ρωσικών στρατευμάτων, συμπεριλαμβανομένων στρατιωτικών δυνάμεων μάχης και επιθετικών όπλων χωρίς εύλογη εξήγηση, στα σύνορα μιας χώρας που η Ρωσία έχει προηγουμένως εισβάλει και εξακολουθεί να καταλαμβάνει μέρη της δεν είναι απλή εναλλαγή στρατευμάτων. Είναι μια σαφής, ανανεωμένη ρωσική απειλή για την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Η συσσώρευση συνδυάζεται με ενεργά μέτρα παραπληροφόρησης που έχουν σχεδιαστεί για να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη στην ουκρανική κυβέρνηση και να δημιουργήσουν ένα πρόσχημα για περαιτέρω ρωσική εισβολή.
Μύθευμα: Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν σχεδιάσει επιθέσεις με χημικά όπλα στο Ντονμπάς
Γεγονός: Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία είναι συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης για τα Χημικά Όπλα. Σύμφωνα με τις υποχρεώσεις τους βάσει αυτής της διεθνούς συμφωνίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν χρησιμοποιούν χημικά όπλα. Ωστόσο, η ρωσική κυβέρνηση έχει χρησιμοποιήσει δύο φορές χημικά όπλα τα τελευταία χρόνια για να επιτεθεί και να επιχειρήσει να δολοφονήσει αντιπάλους, μεταξύ άλλων σε ξένο έδαφος. Αντί να τροφοδοτήσει τη σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία όπως έκανε η Ρωσία, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν παράσχει περισσότερα από 351 εκατομμύρια δολάρια σε ανθρωπιστική βοήθεια σε όσους επλήγησαν από την επιθετικότητα της Μόσχας εκεί από το 2014. Η Ρωσία χρησιμοποιεί δηλώσεις από υψηλόβαθμους αξιωματούχους καθώς και παραπληροφόρηση και προπαγάνδα να διαδώσει σκόπιμα ξεκάθαρα ψεύδη για να προσπαθήσει να δημιουργήσει ένα πρόσχημα για στρατιωτική δράση.
Μύθευμα: Η Ρωσία υπερασπίζεται τους Ρώσους στην Ουκρανία
Γεγονός: Δεν υπάρχουν αξιόπιστες αναφορές για Ρώσους ή Ρωσόφωνους να απειλούνται από την ουκρανική κυβέρνηση. Υπάρχουν, ωστόσο, αξιόπιστες αναφορές ότι στην κατεχόμενη από τη Ρωσία Κριμαία και στο Ντονμπάς, οι Ουκρανοί αντιμετωπίζουν καταστολή του πολιτισμού και της εθνικής τους ταυτότητας και ζουν σε ένα περιβάλλον σκληρής καταστολής και φόβου. Στην Κριμαία, η Ρωσία αναγκάζει τους Ουκρανούς να λάβουν τη ρωσική υπηκοότητα ή να χάσουν την περιουσία τους, την πρόσβασή τους στην υγειονομική περίθαλψη και τις δουλειές τους. Όσοι εκφράζουν ειρηνικά την αντίθεσή τους στην κατοχή ή τον έλεγχο της Ρωσίας αντιμετωπίζουν φυλάκιση για αβάσιμους λόγους, επιδρομές της αστυνομίας στα σπίτια τους, επισήμως εγκεκριμένες διακρίσεις και σε ορισμένες περιπτώσεις βασανιστήρια και άλλες καταχρήσεις. Θρησκευτικές και εθνοτικές μειονότητες ερευνώνται και διώκονται ως «εξτρεμιστές» και «τρομοκράτες».
Μύθευμα: Το ΝΑΤΟ έχει συνωμοτήσει εναντίον της Ρωσίας από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, περικύκλωσε τη Ρωσία με δυνάμεις, αθέτησε υποτιθέμενες υποσχέσεις ότι δεν θα διευρυνθεί και απείλησε την ασφάλεια της Ρωσίας με την προοπτική της ουκρανικής ένταξης στη Συμμαχία
Γεγονός: Το ΝΑΤΟ είναι μια αμυντική συμμαχία, σκοπός της οποίας είναι να προστατεύει τα κράτη μέλη της. Όλοι οι Σύμμαχοι επιβεβαίωσαν στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών του Ιουνίου 2021 ότι «η Συμμαχία δεν επιδιώκει αντιπαράθεση και δεν αποτελεί απειλή για τη Ρωσία». Μάλιστα, το 2002 ο ίδιος ο Πρόεδρος Πούτιν δήλωσε «Κάθε χώρα έχει το δικαίωμα να επιλέξει τον τρόπο με τον οποίο διασφαλίζει την ασφάλειά της. Αυτό ισχύει και για τα κράτη της Βαλτικής. Δεύτερον, και πιο συγκεκριμένα, το ΝΑΤΟ είναι πρωτίστως αμυντικό μπλοκ».
Το ΝΑΤΟ δεν περικυκλώνει τη Ρωσία – τα χερσαία σύνορα της Ρωσίας έχουν μήκος λίγο πάνω από 20.000 χιλιόμετρα. Από αυτό, λιγότερο από το ένα δέκατο έκτο (1.215 χιλιόμετρα) μοιράζεται με τα μέλη του ΝΑΤΟ. Η Ρωσία έχει χερσαία σύνορα με 14 χώρες. Μόνο πέντε από αυτούς είναι μέλη του ΝΑΤΟ.
Δείτε τον χάρτη που δημοσιεύει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ
Σε απάντηση στη χρήση στρατιωτικής δύναμης από τη Ρωσία εναντίον των γειτόνων του, το ΝΑΤΟ ανέπτυξε τέσσερις πολυεθνικές ομάδες μάχης στις χώρες της Βαλτικής και την Πολωνία το 2016. Αυτές οι δυνάμεις είναι εκ περιτροπής, αμυντικές, αναλογικές και ζητούνται από τα κράτη υποδοχής. Πριν από την παράνομη κατάληψη της Κριμαίας από τη Ρωσία, δεν υπήρχαν σχέδια για ανάπτυξη συμμαχικών στρατευμάτων στο ανατολικό τμήμα της Συμμαχίας.
Το ΝΑΤΟ δεν υποσχέθηκε ποτέ να μην δεχτεί νέα μέλη. Η διεύρυνση του ΝΑΤΟ δεν στρέφεται κατά της Ρωσίας. Κάθε κυρίαρχο έθνος έχει το δικαίωμα να επιλέγει τις δικές του ρυθμίσεις ασφαλείας και να συνάπτει αμυντικές περιφερειακές συμμαχίες για σκοπούς αυτοάμυνας. Αυτή είναι μια θεμελιώδης αρχή της ευρωπαϊκής ασφάλειας, που αντικατοπτρίζεται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, και είναι μια αρχή που έχει επιβεβαιώσει η Ρωσία σε μυριάδες διεθνή και περιφερειακά μέσα, όπως η Τελική Πράξη του Ελσίνκι.
Μύθευμα: Η Δύση αποφεύγει τη διπλωματία και πηγαίνει κατευθείαν σε μέτρα όπως οι κυρώσεις
Γεγονός: Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι εταίροι μας επιδίδονται σε εντατική διπλωματία για την επίλυση αυτής της κρίσης, μεταξύ άλλων απευθείας με τη ρωσική κυβέρνηση. Ο πρόεδρος Μπάιντεν μίλησε με τον πρόεδρο Πούτιν δύο φορές και Αμερικανοί αξιωματούχοι πραγματοποίησαν δεκάδες συναντήσεις υψηλού επιπέδου και τηλεφωνήματα με Ρώσους και Ευρωπαίους ομολόγους τους ως μέρος μιας συνολικής διπλωματικής προσπάθειας για ειρηνική επίλυση αυτής της κατάστασης. Αυτό που μένει να φανεί είναι αν η Ρωσία είναι πρόθυμη να ανταποκριθεί στις ευθύνες της ως μέλος της παγκόσμιας κοινότητας και να λάβει μέτρα για την αποκλιμάκωση της κρίσης που έχει δημιουργήσει. Αλλά έχουμε επίσης ξεκαθαρίσει, δημόσια και ιδιωτικά, ότι εμείς και οι εταίροι μας θα επιβάλουμε γρήγορο και σοβαρό οικονομικό κόστος στη ρωσική οικονομία εάν ο Πρόεδρος Πούτιν επιλέξει να εισβάλει περαιτέρω στην Ουκρανία.
