Για τέταρτη χρονιά η Παγκόσμια Μέρα των Γυναικών θα είναι απεργιακή. Δεκάδες συνδικάτα, συμπεριλαμβανομένου του ΕΚΑ, προκηρύσσουν στάση εργασίας στις 8 Μάρτη και καλούν στην πλατεία Κλαυθμώνος στη 1 μ.μ. Ως «Κίνηση για μια Απεργιακή 8 Μάρτη» πρωτοστατούμε και φέτος σ’ αυτή τη μάχη. Γιατί όπως έγραφαν στις πικέτες τους οι απεργοί της Google τον Νοέμβρη του 2018, «τα εργατικά δικαιώματα είναι δικαιώματα των γυναικών». Γιατί έχουμε τη θέση ότι η εργατική τάξη, με τη συλλογικότητα στην οργάνωση και την αντίστασή της, μέσα από τα συνδικάτα της, είναι η δύναμη που μπορεί να συνδέσει όλους τους αγώνες ενάντια στην καταπίεση.
Γι’ αυτό και περιμέναμε με ανυπομονησία την τρίτη έκδοση του βιβλίου της Μαρίας Στύλλου «Η πάλη για την απελευθέρωση των γυναικών». Γιατί ήταν το βιβλίο που ώθησε στο να γίνει ξανά η Παγκόσμια Μέρα των Γυναικών στις 8 Μάρτη απεργιακή. Το νέο του εξώφυλλο από την απεργιακή συγκέντρωση στην πλατεία Κλαυθμώνος στις 8 Μάρτη του 2020 και το πολυσέλιδο φωτογραφικό αφιέρωμα στο τέλος του βιβλίου με τις γυναίκες της εργατικής τάξης στην πρώτη γραμμή των μαχών δίνει το στίγμα του.
Η πρώτη έκδοση του βιβλίου έγινε τον Οκτώβρη του 2018. Εφερε τότε τις εικόνες μιας αναδυόμενης παγκόσμιας αντίστασης απέναντι στις επιθέσεις των αρχουσών τάξεων και των κυβερνήσεών τους να ξαναγυρίσουν τις γυναίκες μισό αιώνα πίσω. Μέλη της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, συνδικαλίστριες και συνδικαλιστές σε συνεργασία με το Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο ξεκινήσαμε να οργανώνουμε έναν γύρο εκδηλώσεων για την παρουσίαση του βιβλίου σε μια σειρά από εργατικούς χώρους, στα Πανεπιστήμια και στις γειτονιές. Αυτές οι συζητήσεις ήταν αποκάλυψη.
Σε κάθε χώρο δεκάδες εργαζόμενες και εργαζόμενοι ανέδειχναν την εργασιακή ανισότητα και τις σεξιστικές επιθέσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες και ταυτόχρονα το αίτημα να δημιουργηθούν παντού κέντρα οργάνωσης μιας απεργιακής 8 Μάρτη. Συγκροτώντας την «Κίνηση για την απεργιακή 8 Μάρτη» καλέσαμε και συνεργαστήκαμε με τα συνδικάτα, με φοιτητικούς συλλόγους, με οργανώσεις LGBT και γυναικείες ομάδες και με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Ετσι φτάσαμε να οργανώνεται από τον Μάρτη του 2019 και εφεξής απεργιακά η 8 Μάρτη. Αλλά και στο να οργανώνεται άμεσα η αντίσταση σε κάθε σεξιστική επίθεση. Η σεξιστική βία έγινε ζήτημα πάλης των ίδιων των συνδικάτων.
Στην καινούργια 3η έκδοση του βιβλίου, τη συγκλονιστική εικόνα αυτού του πυκνού σε εξελίξεις χρόνου δίνει το εκτενές εισαγωγικό κείμενο: όσο πιο λυσσαλέες γίνονται οι επιθέσεις από τους πλούσιους (εκ)βιαστές και τις κυβερνήσεις τους, την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας εδώ, τόσο η αντίσταση γιγαντώνεται, με τις γυναίκες να αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα στους κλάδους που μέσα στην πανδημία πρωτοστατούν στις δυναμικότερες μάχες, όπως στα νοσοκομεία ή στην εκπαίδευση. Ενα δεύτερο συμπλήρωμα είναι αφιερωμένο στην «Κίνηση για την Απεργιακή 8 Μάρτη».
Περιλαμβάνει τις εισηγήσεις των ομιλητριών στην εκδήλωση της Κίνησης στις 27 Μάρτη 2021: της Αργυρής Ερωτοκρίτου, γιατρού και συντονίστριας της Κίνησης, της Φωτεινής Σιάνου, τ. προέδρου της Επιτροπής Γυναικών στα Ευρωπαϊκά Συνδικάτα, της Μαργαρίτας Συγγενιώτου, γραμματέα της ΠΟΘΑ, της Χουάνας Σταυριανού, εργαζόμενης σε ξενοδοχείο και μέλους του δικτύου «Καμαριέρα», της Μαρίας Χαρχαρίδου, μέλους του Δ.Σ. του Συλλόγου Εργαζόμενων στο Νοσοκομείο «Γεννηματάς», και της εκπαιδευτικού Σταυρούλας Πανίδου.
Η θεωρία και η πράξη για να φτάσουμε στη γυναικεία απελευθέρωση! Αυτό είναι το βιβλίο. Στις σελίδες του απλώνεται με τον πιο προσιτό τρόπο η πλούσια θεωρητική συζήτηση για τις αιτίες της καταπίεσης των γυναικών. Αναλύεται γιατί δεν προέρχεται από «βιολογικές» διαφορές ανάμεσα στα φύλα ούτε από προαιώνιες, ακλόνητες πατριαρχικές αντιλήψεις, αλλά συνδέεται άμεσα με το πέρασμα της ανθρωπότητας στις κοινωνίες της ταξικής εκμετάλλευσης – κι όταν μιλάμε για τους τελευταίους αιώνες, του καπιταλισμού.
Οπως το θέτει η συγγραφέας: «Το κέρδος, και όχι οι άντρες, βρίσκεται στο κέντρο της γυναικείας καταπίεσης… Οι πλούσιοι (εκ)βιαστές είναι δημιούργημα του συστήματος. Με βάση αυτή τη συνειδητοποίηση μπορούμε να πάμε πιο πέρα. Να θυμηθούμε τα λόγια της Ρόζας Λούξεμπουργκ που έλεγε ότι εκεί που φτιάχνονται οι αλυσίδες, εκεί μπορούν να σπάσουν και εξηγούσε στο κλασικό βιβλίο της “Μαζική απεργία, κόμμα και συνδικάτα” τη δύναμη των εργατών και των εργατριών όταν οργανώνονται και ξεσηκώνονται στους χώρους δουλειάς».
Οι αναλύσεις του Μαρξ και του Ενγκελς για τον ρόλο της σεξιστικής ιδεολογίας, για τον ρόλο της οικογένειας στην ιδιωτική αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης στον καπιταλισμό, ενέπνευσαν τους τρόπους με τους οποίους οι επαναστάτριες σοσιαλίστριες στις αρχές του 20ού αιώνα προσανατόλισαν τους αγώνες των γυναικών μέσα στα συνδικάτα, κάνοντας το «γυναικείο ζήτημα» μάχη όλης της εργατικής τάξης.
Μετατράπηκαν στα πρωτοπόρα, ακόμη και για σήμερα, επιτεύγματα της Ρώσικης Επανάστασης. Διαπότισαν τα αιτήματα των κινημάτων του Μάη του ‘68. Αλλά στις σελίδες του βιβλίου περιγράφονται και η υπαναχώρηση των κινημάτων από αυτές τις ιδέες και τις πρακτικές και η ενίσχυση των απόψεων περί μιας ατέρμονης «σύγκρουσης φύλων». Απόψεις που οδήγησαν στην κινηματική πολυδιάσπαση και στον αδύναμο, τον αδιέξοδο, όπως αποδεικνύεται περίτρανα σήμερα, «ρεαλισμό» των μεταρρυθμίσεων, ειδικά στην περίοδο της τεράστιας κρίσης του καπιταλισμού, που προσπαθεί να βγει απ’ αυτήν βυθίζοντας όλο και περισσότερο την ανθρωπότητα στον όλεθρο.
Γι’ αυτό η συζήτηση για το πώς μπορούμε να τελειώνουμε μ’ αυτή τη φρίκη απλώνεται συνεχώς σε όλο και μεγαλύτερα και όλο και πιο αγωνιστικά ακροατήρια. Και γι’ αυτό, το βιβλίο δεν ανοίγει μόνο τη συζήτηση για την κεντρικότητα της εργατικής τάξης στην πάλη ενάντια σε κάθε μορφή εκμετάλλευσης και καταπίεσης αλλά και σαν τη δύναμη, με τις γυναίκες στην πρώτη γραμμή, που μπορεί να οδηγήσει στην πραγματική διέξοδο από αυτό το αδυσώπητο σύστημα.
