Νιώθετε έντονη ατονία τον τελευταίο καιρό, αλλά δεν μπορείτε να εντοπίσετε την αιτία; Μπορεί να αναρωτιέστε αν το σώμα σας έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο. Αυτό είναι ένα συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουμε συχνά όταν νιώθουμε ανεξήγητη κόπωση καθώς η έλλειψη σιδήρου είναι μια αρκετά κοινή κατάσταση στις μέρες μας.
Αλλά το να βγάλουμε βιαστικά συμπεράσματα μπορεί να είναι επικίνδυνο για την υγεία μας όταν πρόκειται για τον σίδηρο.
Πόσο συχνή είναι η έλλειψη σιδήρου;
Η έλλειψη σιδήρου είναι πολύ συχνή, ειδικά στις γυναίκες. Υπολογίζεται ότι 1 στις 4 έχει χαμηλά επίπεδα σιδήρου, σε σύγκριση με 1 στους 30 άνδρες.
Οι κύριοι λόγοι για τα χαμηλά αποθέματα σιδήρου είναι:
- δεν τρώτε αρκετά τρόφιμα πλούσια σε σίδηρο
- έχετε δυσκολία στην απορρόφηση του σιδήρου
- χάνετε αίμα
Όταν η πρόσληψη σιδήρου από τις τροφές είναι σταθερά χαμηλότερη από τις απαιτήσεις μας σε σίδηρο, το σώμα εξαντλεί σιγά σιγά τα αποθέματά του. Τα χαμηλά αποθέματα σιδήρου μπορεί να εξελιχθούν σε έλλειψη σιδήρου και στη συνέχεια σε σιδηροπενική αναιμία.
Ποιος κινδυνεύει περισσότερο;
- Τα έφηβα κορίτσια και οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε χαμηλά επίπεδα σιδήρου λόγω απωλειών αίματος κατά την έμμηνο ρύση και υψηλότερες απαιτήσεις σε σίδηρο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Λόγω των αυξημένων απωλειών, οι γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία χρειάζονται υπερδιπλάσια ποσότητα σιδήρου από τους άνδρες, αλλά είναι λιγότερο πιθανό να τρώνε αρκετά τρόφιμα πλούσια σε σίδηρο.
- Τα μωρά και τα παιδιά μπορεί να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανεπάρκειας σιδήρου και χρειάζονται σταθερές πηγές σιδήρου για την υποστήριξη της ανάπτυξης. Οι τροφές πλούσιες σε σίδηρο είναι μια σημαντική πρώτη τροφή για τα μωρά που ξεκινούν τις στερεές τροφές.
- Τα άτομα που ακολουθούν χορτοφαγικές ή vegan δίαιτες μπορεί να κινδυνεύουν επίσης από έλλειψη σιδήρου, καθώς οι φυτικές πηγές σιδήρου δεν απορροφώνται τόσο εύκολα από τον οργανισμό όσο οι ζωικές πηγές όπως το κρέας.
- Διαφορετικές ιατρικές καταστάσεις μπορούν να μειώσουν την ικανότητα του σώματος να απορροφά σίδηρο (όπως κοιλιοκάκη) ή να αυξήσουν τις απώλειες αίματος (συμπεριλαμβανομένων των ελκών του στομάχου).
- Οι αθλητές με τακτικά και εντατικά προγράμματα προπόνησης κινδυνεύουν επίσης να εμφανίσουν έλλειψη σιδήρου.
Τα άτομα που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο έλλειψης σιδήρου περιλαμβάνουν γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, άτομα που ακολουθούν χορτοφαγικές ή vegan δίαιτες και αθλητές.
Συμπτώματα έλλειψης σιδήρου
Η εξάντληση του σιδήρου συνήθως συμβαίνει αρκετά αργά, και ως αποτέλεσμα μπορεί να μην παρατηρήσετε κανένα σύμπτωμα στην αρχή. Τα πρώιμα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν αίσθημα ατονίας ή εξάντλησης. Καθώς ο χαμηλός σίδηρος εξελίσσεται σε ανεπάρκεια σιδήρου και αναιμία, τα συμπτώματα μπορεί να γίνουν πιο αισθητά.
Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:
- υπερβολική κούραση και αδυναμία
- δυσκολία στην αναπνοή
- γρήγορος ή ακανόνιστος καρδιακός παλμός
- ζάλη και αίσθημα ζάλης
- πονοκέφαλο
- κρύα χέρια και πόδια
- πληγή ή φλεγμονή της γλώσσας
- εύθραυστα νύχια
- δέρμα που είναι πιο χλωμό από το συνηθισμένο
Οι κίνδυνοι της αυτοδιάγνωσης
Ακόμα κι αν έχετε συμπτώματα έλλειψης σιδήρου ή πιστεύετε ότι η διατροφή σας είναι χαμηλή σε σίδηρο, είναι σημαντικό να μην διαγνώσετε μόνοι σας την έλλειψη σιδήρου. Κι αυτό διότι η έλλειψη σιδήρου έχει πολλά συμπτώματα που συναντώνται σε άτομα που έχουν υπερβολικό σίδηρο στον οργανισμό τους – μια κατάσταση γνωστή και ως κληρονομική αιμοχρωμάτωση.
Τα άτομα με αιμοχρωμάτωση απορροφούν πάρα πολύ σίδηρο από τη διατροφή τους. Εάν αυτό δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε αρθρίτιδα, ηπατική βλάβη και πρόωρο θάνατο. Εάν ένα άτομο πήρε κατά λάθος συμπληρώματα σιδήρου νομίζοντας ότι είχε χαμηλό σίδηρο αλλά στην πραγματικότητα είχε αιμοχρωμάτωση, θα μπορούσε να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα.
Γι’ αυτό είναι κρίσιμο να μιλήσετε με το γιατρό σας πριν τροποποιήσετε την διατροφή σας ή πάρετε μόνοι σας οποιαδήποτε συμπληρώματα διατροφής.
