Ανεβάζει τους τόνους το Κρεμλίνο με το θέμα της ενεργειακής επάρκειας στην Ευρώπη να μετατρέπεται σε εφιάλτη και την Gazprom να παρατείνει από τη μία τη διακοπή λειτουργίας του Nord Stream 1 και από την άλλη να βάζει τέλος στις παραδόσεις στη γαλλική Engie.
Ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός ανακοίνωσε, σε μία τελευταία ανησυχητική εξέλιξη, ότι αναστέλλει πλήρως από την Πέμπτη τις παραδόσεις φυσικού αερίου στον γαλλικό όμιλο Engie, λόγω της αθέτησης πληρωμής για τις παραδόσεις που έγιναν τον Ιούλιο.
«Η Gazprom Export ενημέρωσε την Engie για την πλήρη αναστολή των παραδόσεων φυσικού αερίου από την 1η Σεπτεμβρίου 2022 μέχρι την αποπληρωμή του συνόλου των οφειλών για τις παραδόσεις», ανέφερε ο ρωσικός όμιλος σε δελτίο Τύπου που δημοσιεύθηκε το βράδυ της Τρίτης στον λογαριασμό του στο Telegram.
Σύμφωνα με διάταγμα που υπέγραψε ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν στα τέλη Μαρτίου, «απαγορεύεται η παράδοση φυσικού αερίου σε ξένο αγοραστή που δεν έχει καταβάλει πληρωμή εντός της καθορισμένης περιόδου που προβλέπεται στη σύμβαση». Επικαλούμενη το διάταγμα, η Gazprom υπογραμμίζει ότι δεν έλαβε σήμερα το σύνολο της οφειλής για τις παραδόσεις του Ιουλίου.
Η διοίκηση της γαλλικής Engie δεν ανταποκρίθηκε σε αίτημα του Γαλλικού Πρακτορείου (AFP) για σχολιασμό. Η γαλλική εταιρεία έχει διαβεβαιώσει ότι έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή μέτρα προκειμένου να μπορεί να εξυπηρετεί τους πελάτες της ακόμη και σε περίπτωση πλήρους διακοπής της παροχής φυσικού αερίου από τη Gazprom. Οι παραδόσεις ρωσικού φυσικού αερίου στην Engie είχαν ήδη μειωθεί σημαντικά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Παρατείνεται η διακοπή λειτουργίας του Nord Stream 1
Η Gazprom ανακοίνωσε παράταση στη διακοπή λειτουργίας του Nord Stream 1. Συγκεκριμένα, για τέσσερις και όχι για τρεις ημέρες, όπως είχε αρχικά ανακοινωθεί, θα διακοπούν τελικά οι ροές φυσικού αερίου μέσω του αγωγού.
Στις 19 Αυγούστου, ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός, η Gazprom, ανακοίνωσε ότι θα κλείσει ξανά τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 1 για τρεις ημέρες εξαιτίας εργασιών επισκευής.
Η ημερομηνία διακοπής της λειτουργίας του αγωγού είχε οριστεί ως τις 31 Αυγούστου, ενώ η η επανέναρξη των ροών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη είχε προγραμματιστεί για τις 2 Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με την επίσημη σημερινή ανακοίνωση της Gazprom, όμως, τα πράγματα δε θα συμβούν ακριβώς έτσι.
Η επίσημη ανακοίνωση της Gazprom για τη διακοπή του Nord Stream 1
«Η άντληση φυσικού αερίου μέσω του Nord Stream θα διακοπεί από τις 04:00 ώρα Μόσχας στις 31 Αυγούστου έως τις 04:00 ώρα Μόσχας στις 3 Σεπτεμβρίου λόγω επισκευής της μοναδικής μονάδας άντλησης αερίου που παραμένει σε λειτουργία», αναφέρει η ανακοίνωση της Gazprom σχετικά με τις πληροφορίες Seeburger πλατφόρμα.
Όταν επανέλθει η λειτουργία, μετά δηλαδή από την ολοκλήρωση των επισκευών, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Gazprom, θα αρχίσουν εκ νέου οι ροές των 33 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων ημερησίως.
Το κλείσιμο της «στρόφιγγας» αναμένεται να πλήξει περισσότερο τον εφοδιασμό φυσικού αερίου της Ευρώπης καθώς ο αγωγός ήδη λειτουργεί με μόνο το 20% της χωρητικότητάς του. Η πλήρης χωρητικότητα του Nord Stream 1 είναι 167 εκατ. κυβικά μέτρα ανά ημέρα.
Παρέμβαση της Κομισιόν
Παρέμβαση στην αγορά ενέργειας ετοιμάζει η ΕΕ. Οπως δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν, «Θα πρέπει να αναπτύξουμε ένα μέσο, που θα συμβεί τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες, το οποίο θα διασφαλίζει ότι η τιμή του φυσικού αερίου δεν θα κυριαρχεί πλέον στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος», είπε το βράδυ της Δευτέρας κατά τη διάρκεια μιας εμφάνισής της στο Βερολίνο με τον Γερμανό υπουργό Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ. Η άνευ προηγουμένου άνοδος των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας, που έχουν εκτοξευθεί σχεδόν 10 φορές το περασμένο έτος, τροφοδότησε τον πληθωρισμό και αύξησε δραματικά την οικονομική επιβάρυνση για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά που ανακάμπτουν από την πανδημία.
Οι πολιτικές ηγεσίες εξετάζουν το ενδεχόμενο η Μόσχα να κλείσει τις στρόφιγγες του φυσικού αερίου και να αναγκάσει την ευρωπαϊκή βιομηχανία να κλείσει, ως έναν τρόπο αποδυνάμωσης της υποστήριξης της ηπείρου προς την Ουκρανία. Αν και η επικεφαλής της Κομισιόν δεν έχει δώσει λεπτομέρειες του σχεδίου, αλλά όλο και περισσότερα κράτη μέλη ζητούν ένα ανώτατο όριο τιμών. Η Τσεχία η οποία ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, θα συγκαλέσει έκτακτη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας στις 9 Σεπτεμβρίου. Διπλωμάτες της ΕΕ είπαν ότι η Επιτροπή θα μπορούσε να προσφέρει ένα λεπτομερές σχέδιο το συντομότερο αυτή την εβδομάδα.
Η Κομισιόν επεξεργάζεται φόρμουλα για την επιβολή πλαφόν στις χονδρεμπορικές τιμές του φυσικού αερίου, με στόχο να αποκλιμακωθούν οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στις ευρωπαϊκές αγορές. Δύο εναλλακτικές εξετάζονται, η πρώτη αφορά στο φρένο στις εισαγωγές φυσικού αερίου όταν αυτές θα ξεπερνούν το πλαφόν που θα τεθεί στις τιμές του καυσίμου. Η δεύτερη εναλλακτική αφορά στην επιδότηση των εισαγωγών φυσικού αερίου. Βάσει αυτού του μοντέλου οι εισαγωγείς θα αποζημιώνονται για τη διαφορά μεταξύ του πλαφόν και της τιμής με την οποία προμηθεύτηκαν το φυσικό αέριο, με στόχο η τιμή του καυσίμου να μην ξεπερνά το ανώτατο όριο που θα θεσπιστεί.
Αγώνας δρόμου για να γεμίσουν οι αποθήκες φυσικού αερίου της Ευρώπης
Σε αγώνα δρόμου για να γεμίσει τις αποθήκες φυσικού αερίου πριν από την έλευση του δύσκολου χειμώνα βρίσκεται η Ευρώπη καθώς οι τιμές ενέργειας καταρρίπτουν αλλεπάλληλα ρεκόρ την ώρα που η Ρωσία κλείνει τις στρόφιγγες περιορίζοντας την προμήθεια φυσικού αερίου. Παρ όλα αυτά η ΕΕ αναμένεται να πετύχει την πλήρωση των αποθηκών φυσικού αερίου δύο μήνες νωρίτερα από το στόχο της.
Τα αποθέματα στην ΕΕ είχαν γεμίσει σε ποσοστό 79,4% έως τις 27 Αυγούστου, σε σύγκριση με τον στόχο του 80% έως την 1η Νοεμβρίου, σύμφωνα με τα στοιχεία απογραφής της Gas Infrastructure Europe (GIE). Η ΕΕ ενίσχυσε τους κανόνες της για την αποθήκευση νωρίτερα φέτος, αφού τα επίπεδα τον περασμένο χειμώνα αποδείχθηκαν χαμηλότερα από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια, ιδίως στις γερμανικές εγκαταστάσεις που ελέγχονται από τη ρωσική εταιρεία Gazprom, παράγοντας που συνέβαλε στην απότομη αύξηση των τιμών της ενέργειας.
Η αποθήκευση φυσικού αερίου αντιπροσωπεύει περίπου το 25% έως 30% του καυσίμου που καταναλώνεται το χειμώνα. Με μεγαλύτερα αποθέματα οι χώρες της Ευρώπης είναι σε καλύτερη θέση ώστε να αντιμετωπίσουν μια αιφνιδιαστική κίνηση της Μόσχας για περαιτέρω μείωση του εφοδιασμού, καθώς η Gazprom επαναλαμβάνει την συντήρηση στον αγωγό Nord Stream 1 την Τετάρτη.
Οι χαμηλότερες θερμοκρασίες που θα παρατηρηθούν στην Ανατολική Ευρώπη και σε τμήματα της Ιβηρικής χερσονήσου την επόμενη εβδομάδα θα βοηθήσουν επίσης τα ευρωπαϊκά κράτη να εξοικονομήσουν περισσότερο φυσικό αέριο, καθώς αναμένεται να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας για κλιματιστικά.
Οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου σημείωσαν τη Δευτέρα τη μεγαλύτερη πτώση από τον Μάρτιο, αφού η Γερμανία ανέφερε ότι οι αποθήκες φυσικού αερίου της γεμίζουν ταχύτερα από το προγραμματισμένο. Η πτώση των τιμών δίνει μια ανάσα μετά από ένα ξέφρενο ράλι με τις τιμές να εξακολουθούν να διαπραγματεύονται σχεδόν έξι φορές υψηλότερα από ό,τι πριν από ένα χρόνο. Η ΕΕ επιθυμεί να μειώσει την εξάρτηση από τη Ρωσία, τον μεγαλύτερο προμηθευτή ενέργειας της περιοχής τα τελευταία χρόνια. Οι ροές πρόκειται να αντικατασταθούν από την αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τη μεγαλύτερη αποδοτικότητα και τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από άλλους προμηθευτές στην περιοχή της Μεσογείου, την Αφρική, τη Μέση Ανατολή και τις ΗΠΑ.