Η ζωή δεν είναι πάντα εύκολη και είναι φυσικό να έρθουν στιγμές που θα νιώθετε λυπημένοι και απογοητευμένοι. Αν, όμως, παρατηρείτε ότι κάθε χρόνος που περνά σας επιβαρύνει με λίγη περισσότερη θλίψη, η επιστήμη υποστηρίζει ότι υπάρχει λόγος.
Η κατάθλιψη αποτελεί αρκετά κοινό πρόβλημα μεταξύ των ανθρώπων που έχουν περάσει τη μέση ηλικία και οδεύουν προς την τρίτη ηλικία, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Γήρανσης (NIA). Πάνω από το 5% των ηλικιωμένων που ζουν εντός κοινοτήτων βιώνει κατάθλιψη, ενώ το ίδιο ποσοστό εκτοξεύεται στο 11,5% και στο 13,5% για τους ηλικιωμένους που νοσηλεύονται ή χρειάζονται φροντίδα στο σπίτι, αντίστοιχα.
Η κατάθλιψη δεν αποτελεί φυσιολογικό κομμάτι της διαδικασία γήρανσης και δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως τέτοια. «Σε όλα τα στάδια της ζωής, η κατάθλιψη είναι πιο συχνή όταν αντιμετωπίζουμε στρεσογόνες αλλαγές και η γήρανση περιλαμβάνει σίγουρα πολλές τέτοιες», λέει η ψυχίατρος Jodie Skillicorn.
Ανακαλύψτε 6 λόγους για τους οποίους η κατάθλιψη μπορεί να παρουσιαστεί καθώς μεγαλώνετε, καθώς και τι μπορείτε να κάνετε για να υποστηρίξετε την ψυχική υγεία και τη συναισθηματική ανθεκτικότητά σας:
1. Είστε αδρανείς
Καθώς μεγαλώνουμε, τόσο πιο καθιστική ζωή τείνουμε να υιοθετούμε. «Η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας διπλασιάζει τον κίνδυνο κατάθλιψης», λέει η δρ. Skillicorn. Η κίνηση δεν ωφελεί μόνο το σώμα, αλλά την υγεία του εγκεφάλου και τη συναισθηματική ευεξία. Ενεργοποιεί την απελευθέρωση ορισμένων χημικών ουσιών του εγκεφάλου, που αυξάνουν τα συναισθήματα ευτυχίας και χαλάρωσης, μειώνοντας παράλληλα το άγχος, σύμφωνα με την Mayo Clinic. Η τακτική άσκηση προάγει, επίσης, την ψυχική υγεία, ενισχύοντας τα επίπεδα ενέργειας και βελτιώνοντας την ποιότητα του ύπνου. Ενισχύει, επίσης, την οστική πυκνότητα, τη μυϊκή δύναμη, την καρδιακή υγεία, ακόμη και την ενίσχυση της μακροζωίας.
«Μία μόνο ώρα άσκησης την εβδομάδα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο κατάθλιψης κατά 44%», λέει η δρ. Skillicorn.
2. Αντιμετωπίζετε χρόνια πάθηση
Πάνω από το 90% των ηλικιωμένων αντιμετωπίζουν τουλάχιστον μία χρόνια πάθηση, σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία (APA).
«Όταν αντιμετωπίζουμε χρόνιες ασθένειες, είναι εξαιρετικά δύσκολο να διακρίνουμε τα συμπτώματα της νόσου από αυτά της κατάθλιψης», λέει η δρ. Skillicorn. «Ακόμα και με ένα απλό κρυολόγημα, έχουμε λιγότερη ενέργεια, κίνητρα και ενδιαφέρον για ζωή. Διαταράσσεται, επιπλέον, ο ύπνος και η όρεξη, ενώ έχουμε την τάση είμαστε πιο ευερέθιστοι και κυκλοθυμικοί».
«Εάν η ασθένεια συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, νιώθουμε απογοήτευση και φτιάχνουμε αρνητικά σενάρια στο μυαλό μας», εξηγεί η δρ. ο Skillicorn.
«Αυτές οι αρνητικές σκέψεις όχι μόνο μας επιβαρύνουν, αλλά ενισχύουν την απελευθέρωση κορτιζόλης», προκαλώντας εκτενέστερη φλεγμονή, που καθιστά δυσκολότερη την ανάκαμψη, οδηγώντας σε ένα καταστροφικό ντόμινο.
3. Πάσχετε από άνοια
«Τα συμπτώματα της άνοιας και της κατάθλιψης επικαλύπτονται σε ορισμένες περιπτώσεις», λέει η δρ. Skillicorn. Συχνά, μάλιστα, η μία διαταραχή συμβάλλει στην άλλη.
Καθώς ο εγκέφαλος εξασθενεί λόγω της άνοιας, η εστίαση σε εργασίες και οι δραστηριότητες γίνεται δυσκολότερη, οδηγώντας σε αυξημένη κόπωση και απογοήτευση.
«Αυτό οδηγεί ορισμένους να απομονωθούν, με αποτέλεσμα το πρόβλημα απλώς να διαιωνίζεται», προσθέτει η ειδικός.
4. Αντιμετωπίζετε προβλήματα ύπνου
Η έλλειψη ύπνου επηρεάζει αρνητικά τη σωματική υγεία, συμβάλλοντας σε πολλές χρόνιες ασθένειες, ενώ έχει αντίκτυπο και στην ψυχική υγεία.
Οι άνθρωποι με διαταραχές ύπνου έχουν 3 έως 4 φορές αυξημένο κίνδυνο να αντιμετωπίσουν κατάθλιψη, σύμφωνα με την δρ. Skillicorn. Η ενέργεια πέφτει κατακόρυφα, συμβάλλοντας στα συναισθήματα απογοήτευσης και κατάθλιψης. Αυτά τα αισθήματα ενδέχεται να προκαλέσουν μεγαλύτερη δυσκολία στον ύπνο σας, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο ανατροφοδότησης.
Τα προβλήματα ύπνου αυξάνονται συνήθως με την ηλικία. Οι σύνθετες καταστάσεις, οι χρόνιες ασθένειες και ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία παθήσεων υγείας μπορούν επίσης να διαταράξουν τον ύπνο και να συμβάλουν σε συμπτώματα κατάθλιψης, υποστηρίζει η δρ. Skillicorn.
5. Παλεύετε με στρεσογόνους παράγοντες
Το άγχος υπάρχει σε όλα τα στάδια της ζωής, ωστόσο οι ηλικιωμένοι αντιμετωπίζουν μια ποικιλία από στρεσογόνες συνθήκες, που αυξάνουν την πιθανότητα καταθλιπτικής διάθεσης. «Οι στρεσογόνοι παράγοντες όλων των ειδών μπορούν να παίξουν μεγάλο ρόλο στην κατάθλιψη», λέει η δρ. Skillicorn.
Κοινές πηγές άγχους στις μεγάλες ηλικίες είναι:
- Μειωμένη λειτουργική ικανότητα
- Περιορισμένη κινητικότητα
- Κακομεταχείριση
- Το άγχος της ανάγκης για φροντίδα
- Οικονομικά θέματα που σχετίζονται με τη συνταξιοδότηση
6. Είστε κοινωνικά απομονωμένοι
«Οι άνθρωποι είναι κοινωνικά όντα και έχουν ανάγκη την κοινωνική σύνδεση, ωστόσο πολλοί ηλικιωμένοι αναφέρουν ότι νιώθουν μοναξιά», λέει η δρ. Skillicorn. Αυτή η απομόνωση φαίνεται να αυξάνεται καθώς γερνάμε.
«Η έρευνα δείχνει ότι η μοναξιά είναι πιο επιζήμια για την υγεία από την παχυσαρκία ή το κάπνισμα», λέει η δρ. Skillicorn. Αυξάνει τα επίπεδα κορτιζόλης, οδηγώντας στη δημιουργία φλεγμονής, που αυξάνει τον κίνδυνο κατάθλιψης, άγχους, άνοιας, καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού.
Τα σημάδια που μαρτυρούν κατάθλιψη
Η δυνατότητα αναγνώρισης των συμπτωμάτων κατάθλιψης είναι το πρώτο βήμα για να λάβετε βοήθεια. Ορισμένες φορές μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστεί σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, καθώς συχνά παρουσιάζουν διαφορετικά συμπτώματα από τους νεότερους.
Τα πιο κοινά συμπτώματα καταθλιπτικής διάθεσης είναι:
- Επίμονη λυπημένη, ανήσυχη ή «κενή» διάθεση
- Αισθήματα απελπισίας, ενοχής, αναξιότητας, ανικανότητας ή μουδιάσματος
- Ευερεθιστότητα, ανησυχία ή δυσκολία να μείνετε ακίνητοι
- Απώλεια ενδιαφέροντος για άλλοτε ευχάριστες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένου του σεξ
- Μειωμένη ενέργεια/ Κόπωση
- Πιο αργή κίνηση ή ομιλία
- Δυσκολία συγκέντρωσης, απομνημόνευσης ή λήψης αποφάσεων
- Δυσκολία στον ύπνο ή υπερβολικός ύπνος
- Περισσότερη ή λιγότερη κατανάλωση φαγητού, συνήθως συνοδευόμενη από απρογραμμάτιστη αύξηση ή απώλεια βάρους
- Αυτοκτονικές σκέψεις
