Η ληστεία σε βάρος εργαζομένου που πυροβολείται ή μαχαιρώνεται, αποτελεί εργατικό ατύχημα και γεννά δικαίωμα αποζημίωσης του θύματος, σύμφωνα τον Αρειο Πάγο. Οι αρεοπαγίτες, με μια φιλεργατική απόφαση, προστατεύουν τους εργαζόμενους σε βενζινάδικα, μπαρ, delivery κ.λπ., οι οποίοι κατά κανόνα εργάζονται τις βραδινές ώρες, όταν τραυματίζονται από ληστές και κακοποιούς που χρησιμοποιούν περίστροφα, μαχαίρια κ.ά.
Οι αρεοπαγίτες έκριναν ότι όλες αυτές οι περιπτώσεις τραυματισμών αποτελούν εργατικό ατύχημα και γεννούν δικαίωμα του εργαζομένου να αξιώσει από τον εργοδότη χρηματική ικανοποίηση (αποζημίωση) για ηθική βλάβη.
Ειδικότερα, κρίθηκε ότι υπάρχει βαριά αμέλεια των εργοδοτών όταν δεν λαμβάνουν, όπως έχουν υποχρέωση, τα κατάλληλα μέτρα ασφαλείας στους χώρους εργασίας. Σύμφωνα με την απόφαση, «ο εργοδότης έχει έναντι του εργαζομένου του την υποχρέωση πρόνοιας και οφείλει να διαρρυθμίζει και τα σχετικά με την παροχή της εργασίας ώστε να προστατεύεται η ζωή και η υγεία του εργαζομένου. Στη βλάβη της υγείας που προκαλείται από το εργατικό ατύχημα περιλαμβάνεται και η εξαιτίας αυτού προκληθείσα ψυχική ή πνευματική διαταραχή του εργαζομένου».
Τον Αρειο Πάγο απασχόλησε περίπτωση καθαρίστριας σχολείου η οποία τις βραδινές ώρες που καθάριζε σχολικό συγκρότημα δέχθηκε απρόκλητη επίθεση (απόπειρα ανθρωποκτονίας) από άγνωστο άνδρα περίπου 25 ετών, ο οποίος τη μαχαίρωσε σε διάφορα σημεία του σώματός της.
Εννεάμηνη σύμβαση
Ειδικότερα, τον Σεπτέμβριο του 2012 καταρτίστηκε έγγραφη εννεάμηνη σύμβαση ανάμεσα σε 35χρονη καθαρίστρια, διαζευγμένη και μητέρα δύο ανήλικων παιδιών και στο ΝΠΔΔ Ενιαία Σχολική Επιτροπή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δήμου Νεάπολης Συκεών Θεσσαλονίκης. Στη συμβασιούχο ανατέθηκε ο καθημερινός καθαρισμός (σκούπισμα, σφουγγάρισμα-ξεσκόνισμα) των αιθουσών διδασκαλίας, των εργαστηρίων και όλων των κοινόχρηστων χώρων του σχολικού συγκροτήματος από τη Δευτέρα έως και την Παρασκευή. Οι εργασίες καθαριότητας θα ξεκινούσαν μετά τη λήξη της σχολικής εργασίας και η συνολική αμοιβή της για τη σχολική περίοδο 2012-2013 καθορίστηκε στα 5.017 ευρώ.
Ενα βράδυ του Μαρτίου, στις 21.45, ενώ η εργαζομένη καθάριζε το εργαστήριο Πληροφορικής που βρίσκεται στο υπόγειο, «αντιλήφθηκε την παρουσία ενός άγνωστου άνδρα πίσω της, ηλικίας περίπου 25 ετών, ο οποίος απρόκλητα επιτέθηκε βίαια σε αυτήν». Και συνεχίζει η αρεοπαγιτική απόφαση: «Οταν σήκωσε το χέρι της να αμυνθεί, δέχθηκε το πρώτο χτύπημα με μαχαίρι και ο άγνωστος, αφού τη γύρισε από την πλευρά της πλάτης της, συνέχισε να τη χτυπά με το μαχαίρι.
Προσπαθώντας να ξεφύγει, εισήλθε στην αίθουσα Πληροφορικής, όπου βρισκόταν η συνάδελφός της καθαρίστρια, αλλά κατέρρευσε στο πάτωμα στην είσοδο της αίθουσας συνεχίζοντας να αμύνεται, όταν δέχθηκε ακόμη ένα χτύπημα με το μαχαίρι στο αριστερό της γόνατο. Μόνο όταν άρχισε να φωνάζει ο άγνωστος άνδρας τράπηκε σε φυγή».
Η βαριά τραυματισμένη μεταφέρθηκε στο εφημερεύον νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ και «οδηγήθηκε άμεσα στο χειρουργείο και υποβλήθηκε σε αριστερή ερευνητική θωρακοτομή, όπου διαπιστώθηκαν δύο εστίες αιμορραγίας από το θωρακικό τοίχωμα, οι οποίες και αντιμετωπίστηκαν αποτελεσματικά».
Σύμφωνα με την ιατροδικαστική έκθεση, η άτυχη γυναίκα «φέρει πολλαπλές κακώσεις θώρακος και οσφυϊκής χώρας διά νύσσοντος και τέμνοντος οργάνου, ήτοι τραύματα διά νύσσοντος και τέμνοντος οργάνου» σε 7 σημεία του σώματος της. Πέραν αυτών, όμως, «υπέστη διαταραχή στρες μετά από τραυματική εμπειρία», σύμφωνα με ψυχιατρικό πόρισμα του νοσοκομείου, και της χορηγήθηκε φαρμακευτική αγωγή. Στο νοσοκομείο παρέμεινε για 7 ημέρες και στη συνέχεια έλαβε διαδοχικές αναρρωτικές άδειες και επίδομα ανικανότητας από το ΙΚΑ.
«Βαριά αμέλεια»
Σύμφωνα με το Εργατικό Τμήμα του Αρείου Πάγου, ο τραυματισμός της εργαζομένης, ο οποίος «συνέβη κατά την απόπειρα ανθρωποκτονίας σε βάρος της, όπως η πράξη αυτή χαρακτηρίστηκε από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης (ωστόσο από τη διενεργηθείσα προανάκριση δεν διακριβώθηκε η ταυτότητα του δράστη), αποτελεί εργατικό ατύχημα το οποίο συνδέεται αιτιωδώς με βαριά αμέλεια των φυσικών προσώπων, τα οποία δεν κατέβαλαν την κατ’ αντικειμενική κρίση απαιτούμενη επιμέλεια την οποία όφειλαν ως συνετά κι ευσυνείδητα όργανα του εργοδότη – νομικού προσώπου να καταβάλουν με βάση την κοινή κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων πείρα και λογική ώστε να αποφευχθεί το παράνομο αποτέλεσμα».
Η βαριά εργοδοτική αμέλεια ανάγεται στη μη τήρηση της υποχρέωσης «λήψης μέτρων ασφάλειας του εργαζόμενου στους χώρους του σχολικού συγκροτήματος προσωπικού και τουλάχιστον κατά τις νυκτερινές ώρες να είναι επαρκώς φωτισμένοι αυτοί, να υπάρχει φύλακας και να κλειδώνονται οι εξωτερικές πόρτες της σχολικής μονάδας.
Την επικινδυνότητα της παροχής εργασίας στους χώρους αυτούς κυρίως κατά τις νυκτερινές ώρες γνώριζαν τα όργανα του εργοδότη, καθ’ όσον ήδη είχαν σημειωθεί, καταγγελθεί και δημοσιευτεί στον Τύπο εισβολές στους χώρους αυτούς κατά τη διάρκεια των σχολικών μαθημάτων από κακοποιά εξωσχολικά στοιχεία, τα οποία οπλοφορούσαν και έκαναν χρήση των όπλων αυτών προκειμένου να ληστέψουν ή έκαναν χρήση ναρκωτικών ουσιών».
Οι αρεοπαγίτες επισημαίνουν μάλιστα ότι «ουδεμία αμέλεια αποδείχθηκε ότι συνέτρεχε στο πρόσωπο της εργαζόμενης», η οποία «παρείχε την εργασία της πιστεύοντας στο αυτονόητο της εξασφάλισης των όρων παροχής αυτής σε προστατευμένο περιβάλλον».
Η εργαζόμενη αξίωσε δικαστικά αποζημίωση 100.000 ευρώ αλλά της επιδικάστηκε το ποσό των 40.000 ευρώ. Η εργοδοτική πλευρά προσέφυγε στον Aρειο Πάγο υποστηρίζοντας ότι το ποσό που επιδικάστηκε ήταν δυσανάλογα υψηλό, αλλά τελικά η αίτηση αναίρεσης απορρίφθηκε.
