Ας συμφωνήσουμε ότι η ακρίβεια δεν είναι μόνο ένα ελληνικό φαινόμενο. Μόνο που με το «καλημέρα» της δεύτερης διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας η αισχροκέρδεια εκτοξεύτηκε στα ύψη.
Aς συγκλίνουμε και στη διαπίστωση ότι η ακρίβεια δεν είναι, απλώς, ένα εισαγόμενο φαινόμενο. Επίσης, δεν είναι σαν μια καταιγίδα που δεν γίνεται να αντιμετωπιστεί και απλώς περιμένεις να περάσει. Αλλά δεν είναι κι ένα ουδέτερο φαινόμενο: αναδιανέμει τον πλούτο, εις βάρος της συντριπτικής πλειονότητας της κοινωνίας.
Όσο αντέχει η κατανάλωση οι αλυσίδες του λιανικού εμπορίου αυξάνουν τις τιμές και τα κέρδη τους. Με άλλα λόγια, οι εταιρείες βρίσκουν την ευκαιρία να αυξήσουν κατακόρυφα τα κέρδη τους, αυξάνοντας τις τιμές δυσανάλογα συγκριτικά με τα κόστη τους. Επομένως, έχουμε να κάνουμε με έναν πληθωρισμό κερδών, τον λεγόμενο «πληθωρισμό της απληστίας».
Και η Ελλάδα υποφέρει από αυτόν περισσότερο απ’ ό,τι άλλες χώρες. Ίσως, επειδή μεγάλο μέρος της βιομηχανίας, του λιανεμπορίου, το εισαγωγικό και χονδρικό εμπόριο, ήδη πριν από την τελευταία πληθωριστική άνοδο είχαν κακομάθει να δουλεύουν με υψηλά ποσοστά κέρδους, τέτοια που δεν υπάρχουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Και αυτός είναι ο βασικός λόγος που τα τρόφιμα και άλλα είδη λαϊκής κατανάλωσης είναι ακριβότερα στην Ελλάδα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, παρότι σε εκείνες μπορεί να υπάρχουν υψηλότεροι μισθοί, ακριβότεροι συντελεστές κόστους, και ασφαλώς ασύγκριτα μικρότερη φοροδιαφυγή.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει αναγνωρίσει δημοσίως ότι η Ελλάδα δοκιμάζεται από τον «πληθωρισμό απληστίας». Ωστόσο, είναι προφανές ότι οι διαπιστώσεις δεν αρκούν. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, δείχνει ότι είναι ανίκανη να αντιμετωπίσει ένα μείζον πρόβλημα, η καταπολέμηση του οποίου απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση.
Λύσεις και τρόποι υπάρχουν.
Σημειώνεται ότι στη Γαλλία η κυβέρνηση φώναξε τις μεγάλες επιχειρήσεις τροφίμων και τους έδωσε εντολή να περιορίσουν τα κέρδη τους. Και καθώς δεν ήταν σίγουρη ότι θα το κάνουν, άπλωσε κι ένα ευρύ κρατικό δίχτυ καθημερινής επιτήρησης της αγοράς.
Με εξαίρεση την κρατική παρέμβαση για τη μείωση των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, στην Ελλάδα, με το «καλάθι του νοικοκυριού» και τα προεκλογικά market pass, ακόμη και για τα απαραίτητα σχολικά είδη, έγιναν όλα όσα πρέπει για να αποφευχθεί οποιοσδήποτε έλεγχος στις τιμές. Πέραν αυτού, όμως, αυτά τα μέτρα μοιάζουν με ασπιρίνες που προσπαθούν μάταια να θεραπεύσουν την ασθένεια.
Κατά συνέπεια, τις επιπτώσεις των αλλεπάλληλων ανατιμήσεων τις βιώνουμε ανυπεράσπιστοι έναντι αυτών καθημερινά, με την ακρίβεια να πλήττει καίρια τα νοικοκυριά, μειώνοντας δραστικά την αγοραστική τους δύναμη και ισχυροποιώντας παράλληλα τα καρτέλ της αισχροκέρδειας.
*Ο Θέμης Μπάκας είναι τέως υποψήφιος βουλευτής Αχαΐας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
