Κίνδυνο πρόωρου θανάτου συνεπάγεται ο συνδυασμός δύο παθολογικών καταστάσεων για τους ηλικιωμένους άνδρες και γυναίκες.
Πιο συγκεκριμένα, ερευνητές από το Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο του Σάο Κάρλος (UFSCar) της Βραζιλίας και του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου υποστηρίζουν ότι ο συνδυασμός αναιμίας και μυϊκής αδυναμίας στην Τρίτη Ηλικία αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου μέσα στα επόμενα 10 χρόνια. Τα νέα επιστημονικά ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο Archives of Gerontology and Geriatrics, υποστηρίζουν ότι ο κίνδυνος πρόωρου θανάτου εκτοξεύεται κατά 64% στους άνδρες και κατά 117% στις γυναίκες που έχουν τον συνδυασμό αυτών των δύο παθολογικών καταστάσεων.
Οι ερευνητές ανέλυσαν τα δεδομένα 5.310 ατόμων, ηλικίας 50 ετών και άνω, οι οποίοι στη συνέχεια παρακολουθήθηκαν από την Αγγλική Μακροπρόθεσμη Μελέτη Γήρανσης (ELSA) για 10 χρόνια. Η ανάλυση έλαβε ως δεδομένο ότι ο κίνδυνος θνησιμότητας ήταν υψηλότερος για τους συμμετέχοντες με αναιμία και απώλεια της μυϊκής δύναμης ανεξάρτητα από άλλους παράγοντες, όπως η ηλικία, η οικογενειακή κατάσταση, το κάπνισμα, το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας, η απόδοση της μνήμης, οι δυσκολίες σε δραστηριότητες της καθημερινότητας, και η ύπαρξη καρδιακής ή πνευμονικής νόσου και καρκίνου.
Εκ των συμμετεχόντων, το 84% δεν είχε αναιμία, ούτε απώλεια μυϊκής δύναμης, ενώ το 10,7% είχε απώλεια μυϊκής δύναμης, το 3,8% είχε αναιμία και το 1,5% είχε και τα δύο. Κατά τη διάρκεια της δεκαετούς παρακολούθησής τους, καταγράφηκαν 984 θάνατοι . Απ’ όσους απεβίωσαν, το 63,7% δεν είχε αναιμία, ούτε απώλεια μυϊκής δύναμης, το 22,8% είχε απώλεια μυϊκής δύναμης, το 7,5% αναιμία, ενώ το 6% παρουσίαζε και τις δύο παθήσεις.
«Αναλύσαμε όλους τους παράγοντες θανάτου και τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο συνδυασμός αναιμίας και απώλειας μυϊκής δύναμης ενισχύει τον κίνδυνο θανάτου από οποιοδήποτε αίτιο. Ένας ηλικιωμένος που παρουσιάζει και τα δύο αυτά συμπτώματα κινδυνεύει περισσότερο ανεξάρτητα από άλλους παράγοντες υγείας», δήλωσε η Mariane Marques Luiz, υποψήφια διδάκτωρ φυσικοθεραπείας στο UFSCar και πρώτη συγγραφέας της μελέτης.
Κατόπιν των αποτελεσμάτων που προέκυψαν, οι ερευνητές θέλησαν να διαπιστώσουν γιατί οι επιπτώσεις είναι διαφορετικές σε άνδρες και γυναίκες. Τα ευρήματα αποκάλυψαν ότι και οι δύο παράγοντες εμφανίζονταν πιο συχνά στις γυναίκες. Παλαιότερες έρευνες έδειξαν ότι από μόνη της η αναιμία αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου κατά 58% για τους άνδρες, ενώ μεγαλύτερη απειλή για τις γυναίκες είναι η απώλεια μυϊκής δύναμης αυξάνοντας τις πιθανότητες θανάτου κατά 68%. Ο συνδυασμός, δε, των δύο καθιστά έναν σημαντικά ισχυρότερο κίνδυνο για τις γυναίκες απ’ ότι για τους άνδρες.
«Στην περίπτωση των γυναικών, ο κίνδυνος θανάτου διπλασιάζεται όταν οι δύο συνθήκες συνδυάζονται. Αυξάνουν σημαντικά την απειλή, γι’ αυτό είναι απαραίτητο να εξετάζονται και να εντοπίζονται κλινικά τόσο τα συμπτώματα, όσο και τα αίτια που τα προκαλούν, ώστε να θεραπεύονται άμεσα», τονίζει η Δρ. Marques Luiz.
Προγενέστερη έρευνα αποκάλυψε ότι η αναιμία μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της μυϊκής δύναμης, καθώς το οξυγόνο αιχμαλωτίζεται από τον σίδηρο στα ερυθρά αιμοσφαίρια, με αποτέλεσμα να φτάνει λιγότερο οξυγόνο στους ιστούς του σώματος. Έτσι, οι μύες ατροφούν, οδηγώντας σε αυτό που οι ειδικοί αποκαλούν υποξία. Η υποξία δεν επηρεάζει μόνο τους μύες, αλλά το σύνολο των οργάνων και των συστημάτων του σώματος. «Μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από αλλοιώσεις στον οργανισμό, όπως περιφερική αρτηριακή αγγειοδιαστολή και μειωμένο σχηματισμό τριχοειδών. Ενδέχεται, επίσης, να προκαλέσει δυσλειτουργία του μυοκαρδίου και να ενεργοποιήσει ανεπαρκώς το ορμονικό σύστημα που ελέγχει την αρτηριακή πίεση, μεταξύ άλλων», ισχυρίζεται ο Tiago da Silva Alexandre, καθηγητής Γεροντολογίας στο UFSCar και συνεργάτης συντάκτης του άρθρου.
«Όταν κάποιος έχει αναιμία, είναι πιο πιθανό να παρουσιάσει απώλεια μυϊκής δύναμης και αν πάσχει και από τις δύο καταστάσεις, το πρόβλημα γίνεται πιο σύνθετο, καθώς, σε συνδυασμό με την έλλειψη αιμοσφαιρίνης και σιδήρου, η χαμηλή παραγωγή ερυθρών κυττάρων έχει αρνητική επίδραση στο μυοσκελετικό σύστημα», συνεχίζει ο ίδιος.
Η αναιμία είναι ελαφρώς πιο διαδεδομένη στις γυναίκες, γι’ αυτό και έχουν αυξημένες πιθανότητες να αντιμετωπίσουν επιπτώσεις στους σκελετικούς μύες. «Η διαφορά αυτή μπορεί να έγκειται στο γεγονός ότι οι άνδρες έχουν μεγαλύτερη μυϊκή μάζα από τις γυναίκες, επομένως όταν οι άνδρες έχουν αναιμία, το μυοσκελετικό σύστημα επηρεάζεται λιγότερο», εξηγεί ο Δρ. Alexandre.
Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι οι άνδρες έχουν μεγαλύτερη μυϊκή μάζα, την χάνουν γρηγορότερα από τις γυναίκες καθώς μεγαλώνουν. Έχουν, όμως, μεγαλύτερα περιθώρια απώλειας, γι’ αυτό και η εξασθένηση της δύναμης παρατηρείται περισσότερο στις γυναίκες, αυξάνοντας τον κίνδυνο θνησιμότητας. Σε κάθε περίπτωση, «η απώλεια μυϊκής δύναμης είναι σημάδι πως κάτι δεν πηγαίνει καλά με την υγεία ενός ηλικιωμένου ατόμου», καταλήγει ο Δρ. Alexandre.
