Η παγκόσμια οικονομία δοκιμάστηκε το 2023 όπως έχει σπάνια δοκιμαστεί στο παρελθόν. Ο πληθωρισμός και η επιθετικότερη εκστρατεία σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής εδώ και δεκαετίες, οι πόλεμοι στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, η κρίση ακινήτων στην Κίνα και η αντιπαλότητα Ουάσινγκτον και Πεκίνου αναγκάζουν τις εταιρείες να επανεξετάσουν την εφοδιαστική αλυσίδα και την ασφάλεια.
Παρά τα προβλήματα αυτά, η παγκόσμια, μετα-πανδημική ανάκαμψη έχει συνεχιστεί. Οι Αμερικανοί καταναλωτές αψήφησαν τις προσδοκίες και συνέχισαν τα έξοδα, κάτι το οποίο ώθησε σε αναθεώρηση των αρνητικών οικονομικών προβλέψεων. Στην Κίνα, η ανάπτυξη του τομέα ηλεκτροκίνησης και τα μέτρα του πολιτμπιρό βοήθησαν την ανάπτυξη. Η Ινδία, από την πλευρά της, κατέγραψε κι αυτή σημαντικό ποσοστό ανάπτυξης.
Το ΔΝΤ προβλέπει πως ο ρυθμός ανάπτυξης του 2024 θα κυμανθεί στο 2,9%. Εκτός από τους δύο μεγάλους πολέμους και τις εκλογές σε 40 χώρες φέτος, πολλά κρίσιμα σημεία οικονομικής πίεσης θα μπορούσαν να ανατρέψουν τις ευνοϊκές προοπτικές.
Αμερικανοί καταναλωτές
Μετά από το εύρωστο 2023, η αμερικανική οικονομία αναμένεται να επιστρέψει σε λογικά πλαίσια το 2024. Το αν θα πρόκειται για μία ύφεση ή μία ομαλή προσγείωση θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την αγορά εργασίας. Μέχρι στιγμής, αυτή έχει αντέξει τις αυξήσεις των επιτοκίων της Fed, αλλά μία άνοδος της ανεργίας θα πλήξει τις καταναλωτικές δαπάνες. Οι πρόσφατες προβλέψεις της Fed προβλέπουν πως το ποσοστό ανεργίας θα σκαρφαλώσει στο 4,1% μέχρι το τέλος του έτους, με τις αιτήσεις ανεργίας να αποτελούν πρόδρομο της μεταβολής των δεικτών.
Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου βρίσκεται στη μέση μιας πολυετούς επιβράδυνσης η οποία προκλήθηκε εν μέρει από την καταστολή της κερδοσκοπίας στην εγχώρια αγορά ακινήτων από τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ.
Οι κατασκευαστικές έχουν τεράστια χρέη, ενώ η Nomura Securities Co εκτιμά πως περίπου 20 εκατομμύρια μονάδες έχουν προπωληθεί για τις οποίες η κατασκευή έχει καθυστερήσει ή δεν έχει καν ξεκινήσει.
Όσοι περιμένουν τα νέα τους ακίνητα γίνονται ολοένα και πιο ανυπόμονοι, προκαλώντας κοινωνικες αναταραχές. Γι αυτόν το λόγο, οι κορυφαίοι αξιωματούχοι έχουν δεσμευτεί να αποτρέψουν την κατάρρευση των κατασκευαστικών, κάτι το οποίο μπορεί να προκαλέσει πολυετή περιορισμένη ανάπτυξη για τη χώρα. Το 2024 μπορεί να είναι το έτος της αλλαγής του αφηγήματος αυτού όπου το Πεκίνο θα αναγκαστεί να λάβει πιο ραγδαία μέτρα.
Προβλήματα στην Ευρώπη
Η οικονομία της Γερμανίας είχε τις χειρότερες επιδόσεις μεταξύ των οικονομιών του γκρουπ των G7 to 2023. Οι υψηλές τιμές ενέργειας και η αυστηρή νομισματική πολιτική, σε συνδυασμό με την ασθενέστερη παγκόσμια ζήτηση για τις εξαγωγές της προκάλεσαν συρρίκνωση του εγχώριου ΑΕΠ.
Τα προβλήματα στη Γηραιά Ήπειρο θα συνεχιστούν και το 2024, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και του ανταγωνισμού τον οποίο αντιμετωπίζει ο βιομηχανικός τομέας της περιοχής.
Η μεταποίηση θα αντιμετωπίσει, παράλληλα, σημαντικά προβλήματα λόγω της επιβεβλημένης μετάβασης σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ιαπωνικά επιτόκια
Το πολυετές πείραμα της χώρας με τις ανορθόδοξες νομισματικές πολιτικές φαίνεται πως τελειώνει. Η τεράστια διαφορά μεταξύ των αποδόσεων των ιαπωνικών και των αμερικανικών κρατικών ομολόγων τον Νοέμβριο οδήγησε σε μείωση της ισοτιμίας του γεν.
Δεδομένου του πληθωρισμού ο οποίος κυμαίνεται άνω του στόχου του 2%, ο διοικητής της Τράπεζας της Ιαπωνίας, Καζούο Ουέντα, αναμένεται να εγκαταλείψει το τελευταίο εναπομείναν αρνητικό επιτόκιο στον κόσμο.
Ο ίδιος θα πρέπει να λάβει προσεκτικές αποφάσεις αφού το μεγαλύτερο μέρος της εγχώριας οικονομίας έχει επενδύσει στο εξωτερικό, καθιστώντας την Ιαπωνία το μεγαλύτερο έθνος πιστωτών του κόσμου. Αν τα ιαπωνικά ομόλογα αρχίσουν να προσφέρουν καλύτερες αποδόσεις, τρισεκατομμύρια γεν θα μπορούσαν να επιστρέψουν στη χώρα, προκαλώντας τεράστια αναστάτωση στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές αλλά και στο ίδιο το γεν.
Ινδική ανάπτυξη
Καθώς η ανάπτυξη της Κίνας περιορίζεται, οι αναλυτές προσβλέπουν στην άνοδο της Ινδίας η οποία αναμένεται να λάβει ηγετικό ρόλο στην παγκόσμια οικονομία. Τα προβλήματα τα οποία καλείται να αντιμετωπίσει η χώρα είναι πολλά, ενώ ο Ναρέντρα Μόντι βρίσκεται αντιμέτωπος με εκλογές την ερχόμενη άνοιξη.
Οι αναλυτές της Goldman Sachs υποστηρίζουν πως οι αυξημένες κυβερνητικές δαπάνες θα αποτελέσουν τον κύριο μοχλό ανάπτυξης, το α’ εξάμηνο, με τις επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα να παίρνουν τη σκυτάλη το β’ εξάμηνο του έτους.
Παρά την ανάπτυξη αυτή, το ποσοστό ανεργίας στη χώρα παραμένει άνω του 10% ενώ το ποσοστό συμμετοχής των γυναικών στην εργασία βρίσκεται υπό του 60%. Ακόμα κι αν η ανάπτυξη επιταχυνθεί στο 7,5% ετησίως την επόμενη δεκαετία, θα υπάρχουν ακόμα 25 εκατομμύρια άνεργοι στη χώρα σύμφωνα με την HSBC Holdings.
