Μικρό καλάθι επιλέγουν να κρατούν οι τράπεζες όσον αφορά στις χορηγήσεις νέων στεγαστικών δανείων το τρέχον έτος, εξετάζοντας, ωστόσο, όλες τις εναλλακτικές που θα μπορούσαν να αναθερμάνουν τη χλιαρή – λόγω και των επιτοκίων – ζήτηση.
Μόλις χθες, Παρασκευή, ο πρωθυπουργός, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφέρθηκε στις… χαμηλές πτήσεις που πραγματοποιεί τα τελευταία χρόνια η στεγαστική πίστη, ζητώντας, ουσιαστικά, από τις τράπεζες να γίνουν λίγο πιο τολμηρές ως προς τη χρηματοδότηση της αγοράς ακινήτων.
Ειδικότερα, μιλώντας στο πλαίσιο της Ώρας του Πρωθυπουργού, ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε χαρακτηριστικά: «Θα ήθελα να κάνω μία ειδική αναφορά στις τράπεζες, οι οποίες σήμερα ακόμα φαίνονται διστακτικές να χρηματοδοτήσουν την αγορά ακινήτων. Δεν είναι ενθαρρυντικά τα νούμερα των νέων στεγαστικών δανείων τα οποία δίνονται. Και πρέπει, ειδικά τώρα που έχουν επανέλθει σε κανονικότητα, να είναι πιο τολμηρές. Και βέβαια έχουμε δώσει τη δυνατότητα χρηματοδότησης στέγης και από μη τραπεζικά ιδρύματα, για να ανοίξει και λίγο αυτή η αγορά και να μην αισθάνεται κάποιος ότι το στεγαστικό δάνειο είναι απαγορευμένος καρπός. Δεν θα έπρεπε να είναι έτσι. Και νομίζω ότι μπορούμε να δουλέψουμε με καλή πίστη σε αυτή την κατεύθυνση».
Πράγματι, το 2023 φέρεται να έχει κλείσει με πωλήσεις νέων δανείων πέριξ του 1,3 δισ. ευρώ, παρά τη σημαντική ώθηση που δόθηκε μέσω του προγράμματος «Σπίτι μου». Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) δε, τον περασμένο Δεκέμβριο τα υπόλοιπα των στεγαστικών δανείων διαμορφώθηκαν σε 28,5 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αρνητικό ρυθμό πιστωτικής επέκτασης (-3,5%). Όσον αφορά στο 2024, οι τράπεζες διατηρούν στα ίδια πάνω – κάτω επίπεδα τις εκτιμήσεις τους για το στεγαστικό χαρτοφυλάκιο, σχεδιάζοντας, ωστόσο, παρεμβάσεις, οι οποίες δυνητικά θα μπορούσαν να αντιστρέψουν το αρνητικό κλίμα.
Μεταξύ άλλων εξετάζεται η αύξηση του ποσοστού χρηματοδότησης, έτσι ώστε αυτό να «αγγίζει» το 90% έναντι 80% – 85% σήμερα, προσεγγίζοντας τα επίπεδα που ίσχυαν για τους δανειολήπτες του προγράμματος «Σπίτι μου». Οι τελευταίοι, μάλιστα, όπως είχε γράψει το newmoney, που δεν κατάφεραν εντέλει να λάβουν δάνειο, παρά το γεγονός ότι είχαν πάρει την προέγκριση, κυρίως γιατί δεν πρόλαβαν τις σχετικές προθεσμίες ή δεν βρήκαν ακίνητο που να πληροί τις προϋποθέσεις. συζητείται να έχουν μία δεύτερη ευκαιρία.
Σημειώνεται πως το πρόγραμμα υποστήριζε τη δανειοδότηση για ακίνητα που i) θα χρησιμοποιούνταν ως κύρια (πρώτη) κατοικία, ii) είχαν εμπορική αξία έως 200.000 ευρώ (όπως αυτή αποτυπώνεται στο συμβόλαιο αγοράς), iii) είχαν μέγεθος έως 150 τ.μ., iv) είχαν παλαιότητα τουλάχιστον 15 έτη κατά τον χρόνο της αγοράς, όπως προέκυπτε από την άδεια κατασκευής και v) βρίσκονταν εντός οικιστικής περιοχής.
Η δεύτερη παρέμβαση αφορά στις δανειοδοτήσεις για την απόκτηση ακινήτων που είτε βγαίνουν σε πλειστηριασμό είτε έχουν περάσει στους πιστωτές και δρομολογείται η μεταπώλησή του σε αγοραστές. Ενδεικτικά, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της εταιρείας συμβούλων και διαχείρισης ακινήτων Delfi Partners & Company, από τους 35.401 πλειστηριασμούς που έγιναν πέρυσι στην Ελλάδα οι 9.279 κρίθηκαν επιτυχείς, πέρασαν, δηλαδή, σε τρίτους αγοραστές, ήτοι περί τους τρεις στους 10, με τους υπόλοιπους να ματαιώνονται ελλείψει πλειοδοτών. Σημαντικό ρόλο σε αυτό το κομμάτι αναμένεται να διαδραματίσουν οι servicers, οι οποίοι διαχειρίζονται σήμερα ένα μεγάλο αριθμό ακινήτων, τα οποία είναι ενέχυρα σε δάνεια, αναπτύσσοντας συνεργασίες με τις τράπεζες.
