Βρίσκονται πλέον παντού, όχι μόνο στο περιβάλλον, αλλά και μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό. Μικροπλαστικά έχουν βρεθεί στο μητρικό γάλα, στον πλακούντα, στους πνεύμονες, στο αίμα, στους όρχεις. Πρακτικά, μπορεί να βρίσκονται σε κάθε σημείο του ανθρώπινου οργανισμού.
Τα κομματάκια αυτά είναι τόσο μικρά που είναι εύκολο να τα καταπιεί ή να τα εισπνεύσει κανείς. Και μπορεί οι επιστήμονες να μην είναι ακόμη σίγουροι πώς αυτό μπορεί να επηρεάσει την ανθρώπινη υγεία, αλλά οι πρώτες μελέτες προκαλούν ανησυχία: Μελέτη του 2021 διαπίστωσε ότι οι ασθενείς με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου είχαν περισσότερα μικροπλαστικά στα κόπρανά τους από τα υγιή άτομα, ενώ άλλη πρόσφατη έρευνα ανέφερε ότι οι άνθρωποι με μικροπλαστικά στα αιμοφόρα αγγεία τους είχαν αυξημένο κίνδυνο καρδιακών επιπλοκών.
Πώς μπορούμε να προστατευτούμε από τα μικροπλαστικά
Τρόπος να προστατευτούμε απόλυτα από τα μικροπλαστικά δεν υπάρχει. Μπορούμε, όμως, να κάνουμε κάποια απλά βήματα για να ελαχιστοποιήσουμε την έκθεσή μας σε αυτά, λένε οι ειδικοί.
Τα μικροπλαστικά παράγονται από τη φθορά και τη διάσπαση των πλαστικών ή προστίθενται σκόπιμα σε ορισμένα προϊόντα, π.χ. σε προϊόντα απολέπισης (peeling) για το σώμα. Και όταν εισέρχονται στο νερό και το έδαφος, εισέρχευονται και στην τροφική αλυσίδα.
Υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα
Ένας τρόπος να τα αποφύγουμε είναι αποφεύγοντας τα επεξεργασμένα τρόφιμα. Έρευνα σε 16 τύπους πρωτεΐνης διαπίστωσε ότι ενώ όλοι περιείχαν μικροπλαστικά, τα προϊόντα υψηλής επεξεργασίας, όπως οι κοτομπουκιές, περιείχαν τα περισσότερα ανά γραμμάριο κρέατος. Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στο γεγονός ότι τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα έρχονται σε μεγαλύτερη επαφή με πλαστικά κατά την παραγωγή τους.
Πλαστικές συσκευασίες
Μπορεί η πλαστική συσκευασία να παρατείνει τη διάρκεια ζωής των τροφίμων και να προστατεύει από τη μόλυνση, αλλά μπορεί επίσης να μολύνει με μικροπλαστικά το φαγητό.
Την ίδια στιγμή, δεν γνωρίζουμε ακόμη εάν το πλύσιμο των τροφίμων με νερό μπορεί να απομακρύνει τα μικροπλαστικά αυτά.
Μία λύση είναι η αντικατάσταση των πλαστικών συσκευασιών και δοχείων, όπως τα τάπερ, με γυάλινα δοχεία. Μπορούμε επίσης να αντικαταστήσουμε τις πλαστικές επιφάνειες κοπής με ξύλινες.
Η θερμότητα, μεταξύ άλλων από τα πλυντήρια πιάτων και τους φούρνους μικροκυμάτων, μπορεί επίσης να προκαλέσει διάσπαση του πλαστικού σε μικροπλαστικά.
ΒΡΕΦΙΚΟ ΓΑΛΑ – ΤΣΑΪ – ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ
Σε μελέτη του 2020, οι ερευνητές παρασκεύασαν βρεφικό γάλα σε μπουκάλια από πολυπροπυλένιο, ένα μαλακό είδος πλαστικού, και διαπίστωσαν ότι τα μπουκάλια απελευθέρωναν μικροπλαστικά όταν ζεσταίνονταν. Μάλιστα, όσο αυξανόταν η θερμοκρασία του νερού, τόσο αυξανόταν και η συγκέντρωση των μικροπλαστικών. Οι συγγραφείς της μελέτης συνέστησαν τότε να προετοιμάζει κανείς το γάλα σε γυάλινο δοχείο και να το αφήνει να κρυώνει πριν το μεταφέρει σε πλαστικό μπουκάλι. Ομοίως, η έρευνα έχει δείξει ότι το ζεστό νερό που χρησιμοποιούμε για να φτιάξουμε τσάι μπορεί να απελευθερώσει σωματίδια πλαστικού, εάν τα σακουλάκια του τσαγιού είναι πλαστικά. Οι ειδικοί συνιστούν να χρησιμοποιούμε χάρτινα φακελάκια τσαγιού ή τσάι χύμα.
Τα φίλτρα νερού συγκρατούν επίσης κάποια, αν και όχι όλα, από τα μικροπλαστικά στο νερό της βρύσης. Η έρευνα δείχνει ότι τα επίπεδα των μικροπλαστικών είναι συνήθως υψηλότερα στο εμφιαλωμένο νερό από ό,τι στο νερό της βρύσης. Αυτή η μόλυνση μπορεί να προκύψει εν μέρει από τη διαδικασία εμφιάλωσης, από τα ίδια τα πλαστικά μπουκάλια, αλλά και από το άνοιγμα και το κλείσιμο του καπακιού.
Περιορισμός της έκθεσης από έπιπλα, ρούχα και άλλα
Πλαστικό χρησιμοποιείται συχνά και στα ρούχα, τα κλινοσκεπάσματα και τα επίπλα. Τα συνθετικά υφάσματα, όπως ο πολυεστέρας και το νάιλον, φθείρονται από την τριβή, τη θέρμανση, το φως και τη γενική φθορά, αφήνοντας ίνες που, όταν τις εισπνεύσουμε, εισέρχονται στον οργανισμό μας.
Μερικοί ειδικοί συνιστούν να διατηρούμε τα αντικείμενα από πλαστικό, π.χ. έναν καναπέ με επένδυση από ύφασμα πολυπροπυλενίου, μακριά από το άμεσο ηλιακό φως ή να επιλέγουμε φυσικά υφάσματα και υλικά.
Το σκούπισμα με ηλεκτρική σκούπα μπορεί επίσης να κάνει διαφορά. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι το συχνό σκούπισμα με ηλεκτρική σκούπα μπορεί να μειώσει τα επίπεδα των μικροπλαστικών στην οικιακή σκόνη. Επίσης, η χρήση βρεγμένου πανιού, αντί για ξεσκονόπανο, θα μπορούσε και αυτή να βοηθήσει να αποτραπεί η εξάπλωση μικροπλαστικών σε εσωτερικούς χώρους.
