Φέρτε στο μυαλό σας τον 81 ετών πλέον Μικ Τζάγκερ που χοροπηδά και τρέχει στη σκηνή ενώ δίνει συναυλίες. Είναι εξαίρεση; Όχι φυσικά. Υπάρχουν πολύ περισσότεροι Τζάγκερ εκεί έξω από ό,τι νομίζετε.
Δεκάδες άνθρωποι από όλους τους κλάδους εργασίας και τα κοινωνικά στρώματα απέρριψαν την ιδέα ότι το τελευταίο «τρίμηνο» της ζωής είναι η εποχή που πρέπει να κλείσουν εκκρεμότητες ή να αποσυρθούν. Πρόκειται για εκείνους που βλέπουν τα 60, 70, 80, ακόμα και τα 90 τους ως μια εποχή δυνατοτήτων.
Ένα χαρακτηριστικό που συναντάται συχνά σε ηλικιωμένους ανθρώπους, είναι ότι νιώθουν απελευθερωμένοι από τις προσδοκίες των άλλων, καθώς λίγο τους ενδιαφέρει τι σκέφτονται οι άλλοι γι’ αυτούς, από ό,τι θα νοιάζονταν σε νεότερη ηλικία.
Σε αυτή την κατάσταση μπορούν να ενθαρρυνθούν να αναλάβουν νέες προκλήσεις, να ανακαλύψουν νέα ταλέντα και να επιστρέψουν σε όνειρα που είχαν εγκαταλειφθεί εδώ και καιρό.
Οι συγγραφείς Mo Rocca και Jonathan Greenberg ονομάζουν αυτούς τους τύπους ανθρώπων στην τρίτη ηλικία ως Roctogenarians και παραθέτουν 7 μαθήματα ζωής από εκείνους.
1. Αγκαλιάζουν νέες δυνατότητες
Για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, ο ιδιοκτήτης βενζινάδικου Harland David Sanders διατηρούσε ένα μόνο μαγαζί με κοτόπουλο και μπισκότα δίπλα στο πρατήριο Shell, ακριβώς δίπλα στον αυτοκινητόδρομο στο Corbin του Kentucky. Όταν ένας νέος αυτοκινητόδρομος κράτησε μακριά τους πελάτες του, ο Sanders – ο οποίος είχε υιοθετήσει τον τίτλο του «Συνταγματάρχη του Κεντάκι» – αναγκάστηκε να πουλήσει το εστιατόριό του με ζημιά.
Αντί να τα παρατήσει, ο «συνταγματάρχης Σάντερς» επωφελήθηκε των αλλαγών που σαρώνουν την κοινωνία. Σε ηλικία 66 ετών, άρχισε να χτίζει μια αυτοκρατορία fast-food που θα τον έκανε αμερικανικό είδωλο και εκατομμυριούχο πολλές φορές.
Χρηματοδοτούμενος από μια μηνιαία επιταγή κοινωνικής ασφάλισης ύψους 105 δολαρίων, διέσχισε την πολιτεία Μπλούγκρας με δύο χύτρες ταχύτητας και έναν κουβά με βότανα και μπαχαρικά στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου του, πείθοντας εστιατόρια να παραχωρήσουν άδεια για τη διάσημη σύντομα συνταγή του για τηγανητό κοτόπουλο. Μέχρι να γίνει 74 ετών, υπήρχαν κάπου 900 επιχειρήσεις KFC παγκοσμίως.
Ακόμα και όταν πούλησε την εταιρεία του, περιφρόνησε την ιδέα της συνταξιοδότησης, παραμένοντας ως σύμβουλος και μέλος του διοικητικού συμβουλίου και ενσαρκώνοντας την προσωπικότητα του συνταγματάρχη Σάντερς σε διαφημίσεις και πολλά άλλα.
2. Επιμένουν
Η Estelle Getty μεγάλωσε στο Lower East Side της Νέας Υόρκης και ονειρευόταν να γίνει ηθοποιός.
Για δεκαετίες, ως σύζυγος, μητέρα και γραμματέας της μεσαίας τάξης που ζούσε στο Κουίνς, διατηρούσε άσβηστη τη φλόγα αναλαμβάνοντας πολύ μικρούς ρόλους σε μικρά έργα με ελάχιστο κοινό.
Αλλά μόλις οι γιοι της μεγάλωσαν, σε ηλικία 62 ετών έκανε το τηλεοπτικό της ντεμπούτο ως η αντισυμβατική ηρωίδα χήρα Σοφία Πετρίλο στο The Golden Girls.
«Μετά από 50 χρόνια στη δουλειά είδα την επιτυχία εν μία νυκτί», είπε χαριτολογώντας.
3. Βλέπουν κάθε τέλος ως μια αρχή
Όταν ο μεγάλος καλλιτέχνης Ανρί Ματίς ήταν στα 70 του χρόνια, ο καρκίνος του εντέρου τον καθήλωσε στο κρεβάτι και του στέρησε τη δυνατότητα να ζωγραφίζει.
Απτόητος, αντάλλαξε τα πινέλα του με ένα ψαλίδι ράφτη και ξεκίνησε μια αξιοσημείωτη νέα φάση της καριέρας του, φτιάχνοντας τεράστια κομμάτια από φύλλα χαρτιού με έντονα χρώματα.
Προσαρμοζόμενος στη νέα πραγματικότητα της ασθένειάς του, ο Ματίς δεν έκανε απλώς προσαρμογές ή παραχωρήσεις. Έκανε μια δημιουργική επανάσταση, η οποία παρήγαγε μερικά από τα σπουδαιότερα και ομορφότερα έργα τέχνης αυτής της ιδιοφυΐας.
4. Παραμένουν στο παιχνίδι
Σχεδόν μέχρι τον θάνατό του τον περασμένο χειμώνα, σε ηλικία 101 ετών, ο σεναριογράφος-παραγωγός Norman Lear εξακολουθούσε να φτιάχνει κωμικές σειρές, συμπεριλαμβανομένης της επανεκκίνησης το 2017 του One Day at a Time με τη συνάδελφό του Ροκτόζ Ρίτα Μορένο, η οποία παρεμπιπτόντως συνεχίζει σήμερα σε ηλικία 92 ετών.
Ο Lear αψήφησε τα πρότυπα και απέρριψε τις προσδοκίες γύρω από τη γήρανση. Αν μπορούσαμε απλώς να αλλάξουμε την οπτική μας γωνία, έλεγε, «οι άνθρωποι που κλείνουν τα 70 και τα 80 είναι σαν να μπαίνουν σε μια άλλη φάση της ζωής και όχι σαν να ανοίγουν μια πόρτα για να βγουν από αυτήν».
5. Πιστεύουν στις δικές τους ιστορίες
Οι αγαπημένοι συγγραφείς Laura Ingalls Wilder και Frank McCourt περίμεναν μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’60 για να γράψουν και να διηγηθούν τις ιστορίες των ξεχωριστών παιδικών τους χρόνων.
Μπορούν να ενθαρρυνθούν να αναλάβουν νέες προκλήσεις, να ανακαλύψουν νέα ταλέντα και να επιστρέψουν σε όνειρα που είχαν εγκαταλειφθεί εδώ και καιρό.
Τα βιβλία «Το μικρό σπίτι» του Γουάιλντερ, που έχουν αγκαλιαστεί από εκατομμύρια ανθρώπους, έγιναν ένα διαχρονικό χρονικό της οικογενειακής ζωής στα αμερικανικά σύνορα. Το βιβλίο του McCourt «Οι στάχτες της Άντζελας», ένα μπεστ σέλερ-έκπληξη, κατέγραψε γλυκόπικρα τη φτώχεια μιας πολυμελούς οικογένειας που αγωνίζεται στο Limerick της Ιρλανδίας.
Και για τους δύο συγγραφείς, η ενθάρρυνση των αγαπημένων τους προσώπων τους βοήθησε να συνειδητοποιήσουν ότι οι δικές τους προσωπικές ιστορίες ήταν συναρπαστικές αφηγήσεις που οι άλλοι θα αγαπούσαν.
6. Πιστεύουν στην αγάπη
Η ηθοποιός Κάρολ Τσάνινγκ εγκατέλειψε έναν αποτυχημένο γάμο σε ηλικία 77 ετών. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ξανασυνδέθηκε με τον έρωτά της στο γυμνάσιο και φίλο της στο λύκειο, Harry Kullijian.
Σύντομα αρραβωνιάστηκαν και στη συνέχεια παντρεύτηκαν, με τη νύφη 82 ετών και τον γαμπρό 83. Οι πρώην εφηβικοί έρωτες βρήκαν έδαφος και το ζευγάρι έζησε ευτυχισμένο «για πάντα».
7. Δεν αφήνουν τον φόβο να τους σταματήσει
Πολλοί, πάρα πολλοί ροκτογενάριοι είναι άνθρωποι που πιθανότατα δεν έχετε ακούσει ποτέ, όπως η Norma Frances ‘Tootsie’ Tomanetz, μια 89χρονη υπεύθυνη μπάρμπεκιου. Ή η Yasmeen Lari, μια αξιόλογη Πακιστανή αρχιτέκτονας που περνάει τα χρυσά της χρόνια σχεδιάζοντας βιώσιμες κατοικίες για τους φτωχούς. Ή ο Ed Bray, ένας βετεράνος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου που αποφάσισε σε ηλικία 89 ετών ότι ήταν καιρός να μάθει να διαβάζει.
Τελικά, οι ροκτογενάριοι είναι απλώς άνθρωποι. Δεν είναι υπεράνθρωποι, αλλά μοιράζονται ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα που μπορεί να είναι ένα δώρο που έρχεται με τα γηρατειά: Πετυχαίνουν, επειδή δεν φοβούνται να αποτύχουν.