Ενα από τα μεγαλύτερα ιστιοπλοϊκά σούπερ γιοτ στον κόσμο, το «Bayesian», ήταν αυτό που βυθίστηκε από ισχυρούς ανέμους στα ανοιχτά της Σικελίας τη Δευτέρα, με τον βρετανό μεγιστάνα τεχνολογίας Μάικ Λιντς και τον πρόεδρο της Morgan Stanley Τζόναθαν Μπλούμερ μεταξύ των έξι αγνοουμένων. Η εταιρεία Camper & Nicholsons, η οποία διαχειριζόταν το μήκους 56 μέτρων υπό βρετανική σημαία γιοτ, ανέφερε ότι «συνάντησε άσχημες καιρικές συνθήκες και στη συνέχεια βυθίστηκε» κοντά στο Παλέρμο.

Ιδιοκτησίας της οικογένειας Λιντς, το σκάφος είχε δεκαμελές πλήρωμα και 12 επιβάτες – 15 άτομα έχουν διασωθεί, συμπεριλαμβανομένης της συζύγου του Λιντς, Αντζελα Μπακάρες. Το σώμα του σεφ βρέθηκε κοντά στα συντρίμμια, ενώ άλλα έξι άτομα – μεταξύ των οποίων ο Λιντς και η 18χρονη κόρη του – εξακολουθούν να αγνοούνται. Στο σημείο όπου έπλεε το σκάφος ξέσπασε σφοδρή καταιγίδα από την οποία πιθανότατα έσπασε το κατάρτι, με αποτέλεσμα το σκάφος να γείρει στο πλάι και να βυθιστεί σε βάθος περίπου 50 μέτρων, με κλίση 90 μοιρών. Στο σημείο επιχειρούν ειδικές ομάδες σπηλαιοκαταδυτών οι οποίοι προσπαθούν να βρουν πρόσβαση στο εσωτερικό του σκάφους, όμως όπως περιγράφουν είναι πάρα πολλά τα αντικείμενα και τα έπιπλα που έχουν μετακινηθεί μέσα στο σκάφος, ενώ παντού υπάρχουν καλώδια.

Οπως σημειώνουν οι «Financial Times», η ταχεία βύθιση ενός τόσο μεγάλου, σύγχρονου και καλά εξοπλισμένου γιοτ λόγω κακοκαιρίας (και όχι ως αποτέλεσμα σύγκρουσης) εγείρει ανησυχίες για την ασφάλεια στη θάλασσα καθώς τα ακραία καιρικά φαινόμενα συμβαίνουν με μεγαλύτερη συχνότητα και ένταση.

Γιατί βυθίστηκε;

Η θαλαμηγός είναι πιθανό να έπεσε σε υδροσίφωνα, μια μορφή ανεμοστρόβιλου, με την ιταλική ακτοφυλακή να περιγράφει τους ανέμους που έπνεαν εκείνη την ώρα ως πολύ δυνατούς. Ενώ προβλεπόταν κακοκαιρία, δεν αναμενόταν να είναι τόσο σφοδρή. Οι Αρχές ανέφεραν επίσης ότι το «Bayesian» ήταν αγκυροβολημένο όταν το χτύπησε ο άνεμος. Ο Κάρστεν Μπόρνερ, πλοίαρχος ενός κοντινού σκάφους, σύμφωνα με το Reuters είπε ότι χρησιμοποιούσε τη μηχανή του για να διατηρήσει τον έλεγχο του σκάφους του και να αποφύγει μια σύγκρουση με το «Bayesian» όταν χτύπησε ο καιρός. Το «Bayesian» «έγειρε στο πλάι με τον ιστό του να πέφτει στο νερό και μετά βυθίστηκε» περιέγραψε.

Η περιγραφή υποδηλώνει ότι ήταν ο συνδυασμός των ισχυρών ανέμων και του ιστίου ύψους 72 μέτρων του Bayesian – ο ψηλότερος ιστός αλουμινίου στον κόσμο, σύμφωνα με τους κατασκευαστές Perini Navi – που προκάλεσαν την καταστροφή. Ακόμη και χωρίς ανοιχτά πανιά, ένα σκάφος με ψηλό κατάρτι έχει μεγάλη επιφάνεια εκτεθειμένη στον άνεμο, που μπορεί να ανατρέψει το σκάφος σε μια καταιγίδα.

Το σκάφος μπορεί να έγειρε τόσο πολύ που πήρε νερό από ανοιχτά παράθυρα ή καταπακτές. Σύμφωνα με τον Perini Navi, το «Bayesian» είχε μια λεγόμενη καρίνα ανύψωσης, ένα σύστημα για τη μείωση του βάθους της καρίνας – η οποία έφτανε τα 10 μέτρα – για ευκολότερη είσοδο σε ρηχά λιμάνια. Εάν η καρίνα βρισκόταν για κάποιον λόγο στην ανυψωμένη θέση και όχι πλήρως εκτεταμένη, αυτό θα έθετε σε κίνδυνο τη σταθερότητα του σκάφους σε έναν δυνατό άνεμο. Οι πλοίαρχοι των ιστιοπλοϊκών σκαφών με εξαιρετικά ψηλούς ιστούς συνήθως προσπαθούν να απομακρυνθούν από μια περιοχή εάν προβλέπονται ισχυροί άνεμοι.

Η κλιματική αλλαγή είναι πιθανό να αποτέλεσε τουλάχιστον έναν παράγοντα που συνέβαλε στον άστατο και μερικές φορές βίαιο καιρό στη Μεσόγειο αυτό το καλοκαίρι. Η Μεσόγειος θεωρείται ιδανικός τόπος κρουαζιέρας για σούπερ γιοτ κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού στο βόρειο ημισφαίριο – τον χειμώνα οι πλούσιοι προτιμούν την Καραϊβική ή τον Ινδικό Ωκεανό – επειδή ο καιρός είναι συνήθως ζεστός και ηλιόλουστος και οι καταιγίδες είναι σπάνιες. Οι μετεωρολόγοι έχουν προβλέψει εδώ και καιρό ότι η κλιματική αλλαγή και η θέρμανση των ωκεανών θα συμβάλουν στην πρόκληση πιο ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως πλημμύρες, ξηρασίες και πιο ισχυροί τυφώνες.

Την περασμένη Πέμπτη η Μεσόγειος έφτασε σε μια μέση θερμοκρασία 28,9 C – την υψηλότερη θερμοκρασία επιφανείας που έχει καταγραφεί – ενώ παρόμοια ρεκόρ καταρρίπτονται και σε άλλες θάλασσες. Ο Ιούνιος ήταν ο 15ος συνεχόμενος μήνας κατά τον οποίο οι παγκόσμιες θερμοκρασίες της θάλασσας έφτασαν σε υψηλό ρεκόρ και οι μετεωρολόγοι προβλέπουν ότι τα θερμότερα νερά μπορεί να τροφοδοτήσουν μια έντονη εποχή τυφώνων στον Ατλαντικό.

Συχνές καταστροφές

Ενώ οι βελτιώσεις στον σχεδιασμό και οι κανονισμοί ασφαλείας έχουν κάνει ακόμα και τα μικρότερα σκάφη ασφαλέστερα, οι πιθανοί κίνδυνοι που εγκυμονεί η κακοκαιρία αυξάνονται ανάλογα με τον αυξανόμενο αριθμό πλοίων αναψυχής στη θάλασσα. Την περασμένη εβδομάδα, μια ξαφνική και εξαιρετικά ισχυρή καταιγίδα με άνεμο ταχύτητας έως και 100 χλμ./ώρα σάρωσε τις Βαλεαρίδες Νήσους Ιμπιζα και Φορμεντέρα, καταστρέφοντας πολλά ιστιοπλοϊκά και μηχανοκίνητα γιοτ. Οι ειδικοί, σύμφωνα με τους «FT», θεωρούν πως οι καπετάνιοι θα πρέπει να είναι πολύ πιο προσεκτικοί ιδιαίτερα σε περιοχές όπως η Μεσόγειος, όπου οι αλλαγές του καιρού γίνονται όλο και πιο απρόβλεπτες.