Περισσότερα από 1.400 είδη νυχτερίδας υπολογίζεται ότι ζουν σε όλο τον κόσμο, με 45 εξ αυτών να εντοπίζονται στις ΗΠΑ. Εκτιμάται ότι υπάρχουν στη Γη εδώ και 50 εκατ. χρόνια, με τον αριθμό τους να τις τοποθετεί στη δεύτερη μεγαλύτερη τάξη θηλαστικών στον πλανήτη. Όπως αναφέρει η μη κερδοσκοπική περιβαλλοντική οργάνωση για τη διατήρηση της νυχτερίδας, Bat Conservation International, ο ρόλος της νυχτερίδας είναι σημαντικός καθώς παρέχει ζωτικές υπηρεσίες, αφού καταναλώνει έντομα, ενώ όσες δεν είναι εντομοφάγες καταναλώνουν νέκταρ επομένως ενισχύουν την επικονίαση των φυτών, διασπείρουν σπόρους μέσα από τα περιττώματά τους και επομένως κρίνονται απαραίτητες για την υγεία του οικοσυστήματος.
Σήμερα, ωστόσο, όπως επισημαίνει η οργάνωση, οι νυχτερίδες αντιμετωπίζουν πρωτοφανή απειλή από την εκτεταμένη καταστροφή των ενδιαιτημάτων τους, την κλιματική αλλαγή, τα χωροκατακτητικά είδη και τις ασθένειες που πλήττουν τον πληθυσμό τους.
Ανάμεσα σε αυτές και το σύνδρομο της λευκής μύτης, το οποίο έχει προκαλέσει τη μείωση των ειδών νυχτερίδας σε ολόκληρη τη Βόρεια Αμερική. Η ασθένεια εξαπλώνεται ραγδαία, ιδίως στη Βόρεια Αμερική και προσβάλλει τις νυχτερίδες που βρίσκονται σε χειμερία νάρκη. Ο μύκητας Pseudogymnoascus destructans αφήνει ένα λευκό ίχνος, σα χνούδι, στη μουσούδα του ζώου και επιδρά στο δέρμα των νυχτερίδων, οι οποίες ξυπνούν νωρίτερα από το φυσιολογικό διάστημα, με αποτέλεσμα να καταναλώνουν όλα τα ενεργειακά αποθέματα και να πεθαίνουν είτε από έλλειψη φαγητού, είτε από το κρύο. Ο μύκητας είναι ικανός να σκοτώσει κατά μέσο όρο το 70% μιας αποικίας αγγίζοντας σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και το 100%, ενώ σύμφωνα με την οργάνωση Σύνδρομο Λευκής Μύτης που μελετά το φαινόμενο έχουν χάσει τη ζωή τους εκατομμύρια νυχτερίδες, ενώ δεν υπάρχει θεραπεία παρότι ειδικοί από όλο τον κόσμο συνεργάζονται για να μελετήσουν την ασθένεια. Στο μεταξύ, εφαρμόζονται πειραματικές θεραπείες, καθώς και εμβολιασμός με στόχο την ενίσχυση των νυχτερίδων ώστε να επιβιώσουν αν προσβληθούν.
Το πρώτο περιστατικό καταγράφηκε το 2007 σε σπήλαια κοντά στο Άλμπανι της Νέας Υόρκης, αν και ερευνητές είχαν φωτογραφίσει νυχτερίδες με λευκή μύτη ένα χρόνο πριν.
Ο Άιαλ Φρανκ, περιβαλλοντικός ερευνητής από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο, διαπίστωσε ότι στις περιοχές με τα περισσότερα κρούσματα, ο θάνατος παιδιών αυξήθηκε κατά 8%, με 1.334 θύματα σε σύνολο 245 κομητειών που επλήγησαν από το σύνδρομο στο διάστημα από το 2006 έως το 2017.
Από τη μελέτη του που δημοσιεύθηκε στο Science προκύπτει πως σε σημεία με κρούσματα εφαρμόστηκαν κατά 31% περισσότερα αντιπαρασιτικά και σημειώθηκε μείωση στα έσοδα της γεωργίας ύψους 27 δισ. δολαρίων μεταξύ 2006 και 2017, εξαιτίας της χαμηλότερης απόδοσης ή ποιότητας των προϊόντων.
Παράλληλα, παρατηρήθηκε για πρώτη φορά στις κομητείες που επηρεάστηκαν από την ασθένεια, ότι η θνησιμότητα των παιδιών αυξήθηκε, με τον επιστήμονα να αποδίδει το ποσοστό στη μεγαλύτερη έκθεση των ανηλίκων στα χημικά που χρησιμοποιήθηκαν για την εξόντωση των εντόμων.
«Η χρήση εντομοκτόνων σε επίπεδο κομητείας και η βρεφική θνησιμότητα αυξήθηκαν αμφότερες μετά την εμφάνιση του συνδρόμου της λευκής μύτης, ενώ τα έσοδα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων από τις καλλιέργειες μειώθηκαν. Η μελέτη αυτή παρέχει ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο η απώλεια της βιοποικιλότητας επηρεάζει την ανθρώπινη ευημερία», αναφέρει η έκθεση.
Ο Φρανκ αναφέρει πως συνέχισε να τεκμηριώνει ότι το ποσοστό βρεφικής θνησιμότητας – που δεν οφείλεται σε δυστυχήματα ή ανθρωποκτονίες – «αυξήθηκε κατά 7,9%, κατά μέσο όρο, στις κομητείες που επηρεάστηκαν. Το αποτέλεσμα αυτό αναδεικνύει ότι τα επίπεδα χρήσης εντομοκτόνων έχουν αντίκτυπο στην υγεία, ακόμη και όταν χρησιμοποιούνται εντός των ορίων, γεγονός που αναδεικνύει τις δυσκολίες αξιολόγησης των επιπτώσεων των φυτοφαρμάκων στη δημόσια υγεία».
Τα ευρήματα αυτά επιβεβαιώνουν προηγούμενες μελέτες σχετικά με την ανάγκη για σωστή λειτουργία των οικοσυστημάτων, όπου οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των φυσικών εχθρών – εντομοφάγων νυχτερίδων και των παρασίτων των καλλιεργειών- επιτρέπουν στους γεωργούς να χρησιμοποιούν μικρότερες ποσότητες τοξικών υποκατάστατων.
Όπως επισημαίνει η έκθεση το σύνδρομο της λευκής μύτης δεν είναι παρά μία από τις πολλές απειλές που αντιμετωπίζουν οι νυχτερίδες, όπως και πολλά ακόμα είδη, ανάμεσα στις οποίες η απώλεια ενδιαιτημάτων και η κλιματική αλλαγή.
Οι επιστήμονες τονίζουν ότι είναι σημαντικό να γίνει αντιληπτό πως οι αλλαγές στη βιοποικιλότητα, όχι μόνο επιδρούν στην ευημερία των ζώων, αλλά και σε εκείνη την ανθρώπων, και ζητούν το σχεδιασμό και την εφαρμογή πολιτικών διατήρησής της.
