Σημαντικές εξελίξεις στον τομέα της φαρμακευτικής αντιμετώπισης της παχυσαρκίας έχουν φέρει στο προσκήνιο τα φάρμακα GLP-1 (γλυκαγονόμορφο πεπτίδιο 1). Τα φάρμακα αυτά έχουν δημιουργήσει μεγάλη ανατροπή στην αγορά απώλειας βάρους, και ο λόγος είναι ότι έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματικά. Σύμφωνα με τον Martin Whyte, καθηγητή μεταβολικής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Surrey και άρθρο του στο The Conversation, τα GLP-1 φάρμακα μπορούν να οδηγήσουν σε απώλεια βάρους έως και 15% ή περισσότερο, κάνοντας αυτά τα φάρμακα πολύ δημοφιλή παγκοσμίως.
Παραδοσιακά, τα περισσότερα από αυτά τα φάρμακα διατίθενται με τη μορφή εβδομαδιαίων υποδόριων ενέσεων. Ωστόσο, όσο η ζήτηση για μη ενέσιμες μορφές φαρμάκων αυξάνεται, οι εταιρείες στρέφονται πλέον στην ανάπτυξη χαπιών για την απώλεια βάρους που θα είναι εξίσου αποτελεσματικά με τις ενέσεις. Η προοπτική λήψης φαρμάκων με τη μορφή χαπιού θα μπορούσε να αλλάξει σημαντικά τον τρόπο διαχείρισης της παχυσαρκίας.
Πώς λειτουργούν τα ενέσιμα φάρμακα GLP-1
Για να καταλάβουμε πώς λειτουργούν τα φάρμακα GLP-1, είναι απαραίτητο να εξηγήσουμε τον ρόλο των ινκρετινών, ορμονών που εκκρίνονται από το γαστρεντερικό σύστημα κατά τη διάρκεια των γευμάτων. Οι ινκρετίνες στέλνουν σήματα στον εγκέφαλο, ενημερώνοντας τον οργανισμό ότι είναι χορτάτος. Το γλυκαγονόμορφο πεπτίδιο 1 (GLP-1), μαζί με άλλες ορμόνες όπως το εξαρτώμενο από τη γλυκόζη ινσουλινοτροπικό πολυπεπτίδιο (GIP), παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαδικασία αυτή.
Η σεμαγλουτίδη μιμείται τη φυσική ορμόνη GLP-1, προσφέροντας στον οργανισμό ένα αίσθημα κορεσμού για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Σύμφωνα με τον Martin Whyte, η σεμαγλουτίδη έχει τροποποιηθεί φαρμακολογικά ώστε να διαρκεί περισσότερο στο σώμα από τη φυσική ορμόνη, κάτι που την κάνει ιδιαίτερα αποτελεσματική στην απώλεια βάρους.
Ακόμη πιο καινοτόμο είναι το φάρμακο τιρζεπατίδη , που δρα ταυτόχρονα σε δύο υποδοχείς ινκρετινών, αυτούς του GLP-1 και του GIP. Κλινικές δοκιμές δείχνουν ότι η τιρζεπατίδη είναι ακόμη πιο αποτελεσματική, οδηγώντας σε απώλεια έως και 20% του σωματικού βάρους σε διάστημα 72 εβδομάδων.
Η μετάβαση από τις ενέσεις στα χάπια
Η ανάγκη για πιο εύχρηστες μορφές φαρμάκων, όπως τα χάπια, γίνεται ολοένα και πιο επιτακτική. Σύμφωνα με τον Whyte, η φαρμακευτική εταιρεία που παράγει την ενέσιμη σεμαγλουτίδη ανακοίνωσε πρόσφατα τα εντυπωσιακά αποτελέσματα της πρώτης φάσης κλινικών δοκιμών ενός νέου δια του στόματος φαρμάκου, της αμυκρετίνης. Η αμυκρετίνη λειτουργεί στοχεύοντας τόσο τους υποδοχείς GLP-1 όσο και τους υποδοχείς αμυλίνης, μια ορμόνη που εκκρίνεται μαζί με την ινσουλίνη από το πάγκρεας και ελέγχει τον ρυθμό πέψης και την όρεξη. Η στόχευση και των δύο αυτών υποδοχέων ταυτόχρονα φαίνεται να έχει ακόμη μεγαλύτερη επίδραση στην απώλεια βάρους.
Στις πρώτες δοκιμές, η αμυκρετίνη έδειξε πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα, οδηγώντας σε απώλεια βάρους κατά 10,4% σε διάστημα 12 εβδομάδων, σε άτομα που έλαβαν τη χαμηλότερη δόση του φαρμάκου. Σε υψηλότερες δόσεις, η απώλεια βάρους ξεπέρασε το 13%. Αυτά τα ποσοστά ήταν σημαντικά μεγαλύτερα σε σύγκριση με όσους έλαβαν εικονικό φάρμακο, οι οποίοι έχασαν μόλις 1% του βάρους τους.
Ένα ακόμη εντυπωσιακό εύρημα είναι ότι η απώλεια βάρους ήταν ταχύτερη σε σύγκριση με τις ενέσεις σεμαγλουτίδης, γεγονός που κάνει την αμυκρετίνη έναν ισχυρό υποψήφιο για τη διαχείριση της παχυσαρκίας. Οι παρενέργειες της αμυκρετίνης φαίνονται επίσης παρόμοιες με αυτές των υπαρχουσών θεραπειών GLP-1, περιλαμβάνοντας ναυτία, εμετό, διάρροια και δυσκοιλιότητα.
Οι μελέτες για τα νέα χάπια όπως η αμυκρετίνη συνεχίζονται, με στόχο την περαιτέρω αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειάς τους. Οι μεγαλύτερες δοκιμές θα δείξουν εάν τα χάπια μπορούν να διατηρήσουν την απώλεια βάρους σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου. Επιπλέον, σύμφωνα με τον Whyte, πολλές άλλες εταιρείες αναπτύσσουν επίσης χάπια που στοχεύουν σε διαφορετικούς υποδοχείς ινκρετινών, συμπεριλαμβανομένων φαρμάκων που θα στοχεύουν σε τριπλούς υποδοχείς, με ακόμα μεγαλύτερες δυνατότητες απώλειας βάρους.
