Μπορεί το κρεβάτι σας να είναι για εσάς ένας ζεστός παράδεισος, αλλά στην πραγματικότητα είναι μία εστία γεμάτη με εκατομμύρια μύκητες, ακάρεα και ιούς.
Όλοι αυτοί οι μικροοργανισμοί θεωρούν το κρεβάτι σας ένα καταφύγιο γεμάτο υγρασία, σάλιο, νεκρά κύτταρα και σωματίδια τροφής, για να αναπτυχθούν.
Ας πάρουμε σαν παράδειγμα τα ακάρεα. Σε καθημερινή βάση αποβάλλουμε 500 εκατομμύρια δερματικά κύτταρα, τα οποία, αν είστε ένα μικροσκοπικό ακάρεο σκόνης, είναι σαν μπουφές, όπου μπορείτε να φάτε δίχως τέλος. Τόσο τα ίδια όσο και τα περιττώματά τους μπορούν να προκαλέσουν αλλεργίες, άσθμα και έκζεμα.
Τα σεντόνια είναι, επίσης, ένας παράδεισος για τα βακτήρια..Για παράδειγμα, το 2013, ερευνητές του Ινστιτούτου Παστέρ, που ανέλυσαν τα κλινοσκεπάσματα νοσοκομείων, διαπίστωσαν ότι ήταν γεμάτα από βακτήρια Staphylococcus, ένα βακτήριο που απαντάται συνήθως στο ανθρώπινο δέρμα.Αν και τα περισσότερα είδη σταφυλόκοκκου είναι καλοήθη, ορισμένα, όπως ο S. aureus, μπορούν να προκαλέσουν δερματικές λοιμώξεις, ακμή, ακόμη και πνευμονία σε ασθενείς με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Μπορεί το πλύσιμο να εξουδετερώσει τους μικροοργανισμούς;
«Οι άνθρωποι φέρουν βακτήρια ως μέρος του μικροβιώματος του δέρματος τους, που μπορεί να τα αποβάλλουν», τόνισε ο Manal Mohammed, μικροβιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Westminster στο Ηνωμένο Βασίλειο. «Αν και τα βακτήρια είναι συνήθως αβλαβή, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή ασθένεια, εάν εισέλθουν στο σώμα μέσω ανοιχτών πληγών, τις οποίες συναντάμε πιο συχνά στα νοσοκομεία», λέει ο Mohammed.
Τα νοσοκομεία αποτελούν σημαντική πηγή δεδομένων, επειδή η υγιεινή λαμβάνεται σοβαρά υπόψη και τα κλινοσκεπάσματα και τα μαξιλάρια πλένονται σε υψηλές θερμοκρασίες. Το 2018, επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Ιμπαντάν στη Νιγηρία βρήκαν E. coli σε άπλυτα κλινοσκεπάσματα νοσοκομείων, μαζί με άλλα παθογόνα βακτήρια που είναι γνωστό ότι προκαλούν λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, πνευμονία, διάρροια, μηνιγγίτιδα και σηψαιμία.
Τα ακάθαρτα σεντόνια αποτελούν πραγματικό κίνδυνο μόλυνσης σε τέτοια πλαίσια. Το 2022, ερευνητές, που συνέλεξαν δείγματα από τα σεντόνια ασθενών με ευλογιά, διαπίστωσαν ότι κατά την αλλαγή των κλινοσκεπασμάτων απελευθερώνονταν σωματίδια του ιού στον αέρα.
«Στα νοσοκομεία, πλένουν τα σεντόνια σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες, που σκοτώνουν τα περισσότερα βακτήρια», επεσήμανε ο David Denning, καθηγητής μολυσματικών ασθενειών και παγκόσμιας υγείας στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Εξαίρεση αποτελεί το βακτήριο C. difficile που προκαλεί διάρροια, ιδίως στους ηλικιωμένους. Σύμφωνα με τον Denning, το πλύσιμο των σεντονιών μπορεί να καταστρέψει έως και τα μισά βακτήρια του C. difficile, αλλά τα σπόρια του είναι δύσκολο να σκοτωθούν. Ακόμα κι έτσι, τα ποσοστά μόλυνσης από C. difficile έχουν μειωθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, γεγονός που υποδηλώνει ότι η πλύση με τα προβλεπόμενα πρωτόκολλα μπορούν να κρατήσουν τον κίνδυνο μετάδοσης σε χαμηλά επίπεδα.
Τι ισχύει με τα κλινοσκεπάσματα που χρησιμοποιούμε σπίτι μας;
Εν τω μεταξύ, το 2006, ο καθηγητής David Denning και οι συνεργάτες του πήραν έξι μαξιλάρια από φίλους και συγγενείς και διαπίστωσαν ότι περιείχαν μύκητες, Aspergillus fumigatus, ένα είδος που συναντάται συνήθως στο έδαφος.
«Πιστεύουμε ότι ο λόγος για τον οποίο βρίσκουμε τόσους πολλούς μύκητες, είναι επειδή οι περισσότεροι από εμάς ιδρώνουμε στο κεφάλι όσο κοιμόμαστε. Επίσης, όλοι έχουμε ακάρεα στα κρεβάτια μας και τα περιττώματα των ακάρεων είναι τροφή για τους μύκητες. Παράλληλα, το μαξιλάρι θερμαίνεται επειδή το κεφάλι μας είναι ξαπλωμένο πάνω του. Έτσι έχουμε υγρασία, τροφή και ζεστασιά», τόνισε ο καθηγητής David Denning.
Κάθε πότε πρέπει να αλλάζουμε σεντόνια;
Οι περισσότεροι σπάνια πλένουμε τα μαξιλάρια μας κι έτσι οι μύκητες μπορούν να επιβιώσουν για χρόνια. Αλλά ακόμη και αν τα πλύνουμε, οι μύκητες μπορούν να επιβιώσουν σε θερμοκρασίες έως και 50C και σε κάθε περίπτωση το πλύσιμο των μαξιλαριών μπορεί να τα κάνει ακόμη πιο υγρά, επιτρέποντας στους μύκητες να εξαπλωθούν περαιτέρω.
Αν λοιπόν το πλύσιμο των μαξιλαριών δεν βοηθάει, τότε τι μπορούμε να κάνουμε;Σύμφωνα με τον Denning, αν δεν έχετε άσθμα, ή κάποια πάθηση των πνευμόνων των ιγμορείων, τότε θα πρέπει να εξετάσετε το ενδεχόμενο να αλλάζετε μαξιλάρι κάθε δύο χρόνια. Όσοι όμως πάσχουν από τις παθήσεις αυτές θα πρέπει να αγοράζουν νέο μαξιλάρι κάθε 3-6 μήνες.
Όσον αφορά τα σεντόνια οι ειδικοί προτείνουν να τα αλλάζουμε τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα.«Αν έχετε χρόνο, σιδερώστε με προσοχή τα σεντόνια σας, αλλά όλοι έχουμε βακτήρια στο σώμα μας ούτως ή άλλως, οπότε δεν είναι τόσο σημαντικό για έναν υγιή άνθρωπο», σχολίασε.
«Αλλά αν ανήκετε στις ευπαθείς ομάδες ή έχετε ένα παιδί που βρέχει το κρεβάτι του, τότε πρέπει να είστε λίγο πιο σχολαστικοί στο πλύσιμο, βάζοντας τα σεντόνια σε υψηλές θερμοκρασίες», τόνισε.
