Τίτλους τέλους στις ακριβές προμήθειες των τραπεζών και τα δυσθεώρητα spreads συναινετικά ή μη, φαίνεται αποφασισμένη να βάλει η κυβέρνηση η οποία αναζητεί επιμόνως λύσεις σε ότι αφορά τα βάρη των ελληνικών νοικοκυριών, ενώ το θέμα αυτό τέθηκε επιτακτικά επί τάπητος σε συναντήσεις που σύμφωνα με πληροφορίες πραγματοποίησαν κατ’ ιδίαν τραπεζίτες την Παρασκευή με τον Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών κ. Κωστή Χατζηδάκη. Επιθυμία της κυβέρνησης αποτελεί το περίγραμμα των όσων πρόκειται να γίνουν για να αλλάξει το τοπίο, να παρουσιαστεί στην προσεχή συζήτηση του προϋπολογισμού.
Κυρίαρχο το θέμα της στέγης
Συγχρόνως πολύ ψηλά ανεβάζει το οικονομικό επιτελείο το θέμα της στέγης το οποίο και αποτελεί μεγάλη προτεραιότητα. Στο πλαίσιο αυτό η κυβέρνηση δρομολογεί την αύξηση του ΕΝΦΙΑ για τα ακίνητα που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο των τραπεζών από πλειστηριασμούς ως μοχλό πίεσης προκειμένου να επιταχυνθεί η διάθεσή τους σστην αγορά.
Σύμφωνα με πληροφορίες του newmoney, την ακριβή καταγραφή των χαρτοφυλακίων ακινήτων ετοιμάζουν οι servicers ώστε να διαχωριστούν τα οικιστικά ακίνητα -τα δικά τους και των τραπεζών- τα οποία θα μπορούσαν να βοηθήσουν δυνητικά να αλλάξει η εικόνα προσφοράς στην αγορά. Η καταγραφή αυτή φαίνεται πως θα αποτελέσει μέχρι τον Ιανουάριο πολύτιμο εργαλείο στα χέρια του Υπουργείου Οικονομικών ώστε να αναπτυχθούν μηχανισμοί, χρήσιμοι προκειμένου να ξεμπλοκάρει η αγορά ακινήτων.
Τα ακίνητα αυτά στο σύνολό τους υπολογίζονται στα 20 χιλιάδες, ενώ ανεβαίνουν στα 25 χιλιάδες με τα παρακολουθήματά τους. Πάνω από 10.000 είναι τα οικιστικά ακίνητα ενω το 13% αυτών φαίνεται να είναι στην Αττική και το 12% στην Κεντρική Μακεδονία. Τα υπόλοιπα είναι διασκορπισμένα σε άλλα διαμερίσματα της χώρας.
Στο πλαίσιο της οικιστικής κρίσης που αποτελεί μια από τις πιο προβληματικές πραγματικότητες για την κυβέρνηση φαίνεται πως αναζητούνται ενέσεις τέτοιες, οι οποίες μπορούν αυξήσουν την προσφορά σε μια αγορά που τα βασικά της προβλήματα είναι τα λίγα και παλιά ακίνητα προς πώληση , οι αυξημένες τιμές, η περιορισμένη συγχρηματοδότηση.
Οι servicers διαχειρίζονται 70 περίπου δισ. κόκκινα δάνεια ενώ άλλα 9 δισ. ευρώ είναι τα δάνεια των τραπεζών. Οι servicers είναι αυτοί που διαχειρίζονται κυρίως, και τα κόκκινα χαρτοφυλάκια των πιστωτικών ιδρυμάτων. Καλύμματα φέρουν κυρίως τα δάνεια που είναι στεγαστικά αλλά και αρκετά επιχειρηματικά δάνεια δόθηκαν κατά το παρελθόν με οικιστικά ακίνητα.
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης θα πιέσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα και ορθώς, να βγάλει τα οικιστικά ακίνητα στην αγορά και σε ορισμένες περιπτώσεις αν γίνεται να τα συνδυάσει και με χρηματοδότηση ακόμη και στις περιπτώσεις εκείνες που αφορούν το Σπίτι μου 2 το οποίο θα ξεκινήσει από τον Ιανουάριο.
Από την άλλη πλευρά η διαχείριση των ακινήτων αποτελεί και ένα θέμα το οποίο στενά παρακολουθεί ο SSM, ο επόπτης των συστημικών τραπεζών ο οποίος θέλει οι τράπεζες να απαλλαγούν από το χαροτυφλάκιο των ακινήτων τους καθώς ο επόπτης για δικούς του λόγους- γιατί έτσι συμβαίνει στην Ευρώπη- θεωρεί επισφαλή τα ακίνητα ως αξίες στο ενεργητικό των τραπεζών. Ο επόπτης εκτιμά και μάλιστα όχι τόσο για τα οικοστικά όσο για τα επαγγελματικά ακίνητα πως οι τιμές θα υποχωρήσουν διότι έτσι συμβαίνει στους κύκλους της οικονομίας και τότε οι τράπεζες θα χρειαστούν κεφάλαια. Επομένως επιμένει να φύγουν τα ακίνητα από τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών.
O αντίλογος
Αυτά είναι τα προβλήματα όπως εκφράζονται από την πλευρά του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας.
Ωστόσο, υπάρχει και ο αντίλογος που λέει πως οι τιμές των ακινήτων αυξάνονται όπως δείχνουν τα στοιχεία της ΤτΕ και μαζί αυξάνεται και η αξία του χαρτοφυλακίου των τραπεζών.
Παράλληλα το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης θέλει να βγουν τα ακίνητα στην αγορά προκειμένου η προσφορά να συναντηθεί με τη ζήτηση και να πέσουν οι τιμές. Οι τράπεζες ωστόσο θέλουν με την πώληση των ακινήτων να καλύψουν τις αξίες με τις οποίες το ακίνητο είναι εγγεγραμμένο στα βιβλία τους και δεν επιθυμούν να βγει προς πώληση σε χαμηλότερες τιμές.
Ολα αυτά αποτελούν ένα μάλλον σύνθετο παζλ προς επίλυση την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση επιδοτεί με κάθε τρόπο την απόκτηση της α κατοικίας (Σπίτι μου 2) και έχει κατανοήσει πως το πρόβλημα στέγης είναι ένα από τα σημαντικότερα που έχει να επιλύσει.
Καλεί λοιπόν τις τράπεζες σε εξεύρεση λύσεων άλλως πως φαίνεται να αντιτείνει την αύξηση έως και 50% του ΕΝΦΙΑ για τα ακίνητα των χαρτοφυλακίων τους.
Ρυθμίσεις σε ζητήματα πλειστηριασμών
Εν τω μεταξύ τον Ιανουάριο εκτιμάται πως η νομοπαρασκευαστική επιτροπή που ασχολείται με τα δύσκολα θέματα των δημοπρασιών θα δώσει απαντήσεις σε μια σειρά κρίσιμων ζητημάτων που έχουν θέσει οι servicers ώστε να μην χαθούν οι χρόνοι ανταπρόκρισής τους στις τιτλοποιήσεις του Ηρακλή.
Σημειώνεται πως οι τιτλποποιήσεις αυτές φέρουν την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
Οι αλλαγές που έχουν ζητήσει οι servicers είναι η σύντμιση χρόνου στις ανακοπές, η επιτάχυνση του χρόνου εγγραφών στα υποθηκοφυλακεία και άλλα.
Εκτιμάται πως σε όλα τα παραπάνω αναμένεται να δοθούν απαντήσεις μέσα στον Ιανουάριο αναφέρουν πηγές με γνώση της διαδικασίας.
Προμήθειες και spreads
Mε πλέον των 2 δισ. προμήθειες το 2024, οι τράπεζες έχουν σημαντικά περιθώρια να περιορίσουν κατά 50% τουλάχιστον όσες από αυτές αφορούν μικρές συναλλαγές πληρωμών: Εμβάσματα, πληρωμές λογαριασμών κ.λπ Μόνον το 9μηνο οι προμήθειες των τραπεζών διαμορφώθηκαν σε 1551 εκατ. ευρώ.
Μιλάμε για προμήθειες που για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες δεν ξεπερνούν τα 80 εκατ. ευρώ ετησίως ωστόσο δημιουργούν τεράστιο εκνευρισμό σε ότι αφορά τους πελάτες τους.
Είναι χαρακτηριστικό πως για εμβάσματα και αυθημερόν παράδοση και με πλήρες πακέτο χρεώσεων του αποστολέα οι τράπεζες χρεώνουν από 4 έως 31 ευρώ για μικρά ποσά. Την ίδια στιγμή η αποστολή μέσω πλατφορμών τύπο Revolut χρεώνουν μηδενικές προμήθειες για ιδιώτες.
Σε ότι αφορά τις αποδόσεις των καταθέσεων η χώρα μας διατηρεί την θλιβερή πρωτιά σε ότι αφορά τη διαφορά μεταξύ επιτοκίων καταθέσεων και τα αντίστοιχα των χορηγήσεων διατηρώντας το υψηλότερο spread στην Ε.Ε..
Tον Οκτώβριο του 2024, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των νέων καταθέσεων στην χώρα μας παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 0,53%, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιο των νέων δανείων μειώθηκε στο 5,41%.
Το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των νέων καταθέσεων και δανείων μειώθηκε στις 4,88 εκατοστιαίες μονάδες παραμένει ωστόσο εξαιρετικά υψηλό. Σε ότι αφορά τους λογαριασμούς ταμιευτηρίου οι χρεώσεις παραμένουν μηδενικές. Σε κάθε περίπτωση η ατζέντα περί των θεμάτων αυτών άνοιξε και δεν πρόκειται να κλείσει χωρίς να δοθούν λύσεις
