Οταν η Μαρία Αγγελικούση ανέλαβε τη διοίκηση της ναυτιλιακής αυτοκρατορίας που δημιούργησαν ο παππούς της Αντώνης και ο πατέρας της Ιωάννης πολλοί ήταν εκείνοι που αμφέβαλλαν ότι θα κατάφερνε όχι να αναπτύξει τον όμιλο, αλλά ακόμα και να τον συντηρήσει.
«Είναι τεράστιο το φορτίο που έπεσε στους ώμους της», μου εκμυστηρεύτηκε ένα από τα εμπειρότερα στελέχη της ελληνικής και διεθνούς ναυτιλίας εκείνες τις ημέρες του Απριλίου του 2021, όταν απεβίωσε ξαφνικά ο Ιωάννης Αγγελικούσης, για να προσθέσει: «Δεν ξέρω πώς θα διαχειριστεί αυτό τον στόλο».
Σχεδόν τέσσερα χρόνια αργότερα η Μαρία Αγγελικούση όχι μόνο δεν περιόρισε τη δραστηριότητα της εταιρείας, αλλά επεκτάθηκε σημαντικά. Η κίνηση-ορόσημο έγινε μέσα στο 2024. Πιο συγκεκριμένα, στις 6 Νοεμβρίου ανακοινώθηκε η εξαγορά της Altera Shuttle Tankers (AST), η οποία διεύρυνε τον επιχειρηματικό προσανατολισμό του ομίλου.
Η εν λόγω κίνηση κατέδειξε ότι η απόφαση της Μαρίας Αγγελικούση στις αρχές του 2024 να παραγγείλει τη ναυπήγηση τριών shuttle tankers με την υποστήριξη συμβολαίων ναύλωσης από τον πετρελαϊκό κολοσσό Petrobras της Βραζιλίας ήταν στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής. Η ανακοίνωση της εξαγοράς έγινε την ίδια ημέρα που ο Ντόναλντ Τραμπ κέρδιζε τις αμερικανικές εκλογές. Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ είναι υπέρμαχος της αύξησης της παραγωγής πετρελαίου και της σταδιακής μετάβασης στην πράσινη-εναλλακτική ενέργεια, γεγονός που ενισχύει τη ζήτηση για shuttle tankers – δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν πετρέλαιο από τις πλατφόρμες υποθαλάσσιας εξόρυξης υποκαθιστώντας του αγωγούς.
Η πετυχημένη στρατηγική της Μαρίας Αγγελικούση να επενδύσει στα shuttle tankers ενίσχυσε τη φήμη της αλλά και την εικόνα της ως ικανής ηγέτιδας που εντοπίζει έγκαιρα τις νέες τάσεις της αγοράς, ως μια καλή ιστιοπλόος που αντιλαμβάνεται τις επερχόμενες αλλαγές του ανέμου. Αποτελεί παράδειγμα επιτυχημένης ηγέτιδας στον χώρο της ναυτιλίας, συνδυάζοντας την ιατρική της εκπαίδευση με επιχειρηματική οξυδέρκεια.
Στο πλευρό της έχει μία ισχυρή ομάδα την οποία η ίδια έχει δημιουργήσει αφού τα πρόσωπα σε θέσεις-κλειδιά είναι δικής της επιλογής. Δεξί της χέρι ο Νορβηγός Σβάινουνγκ Στόλε, τον οποίο διόρισε το 2021 ως αναπληρωτή διευθύνοντα σύμβουλο.
Ωστόσο, παρά την επέκταση του ομίλου στα shuttle tankers, η Μαρία Αγγελικούση παραμένει προσηλωμένη στη βιωσιμότητα. Τα περισσότερα από τα νέα πλοία που έχει παραγγείλει ή αγοράσει είναι διπλού καυσίμου, μια επένδυση συνολικού ύψους 3,5 δισ. δολαρίων με προτίμηση στο LNG, υποστηρίζοντας τη μετάβαση σε καθαρότερες μορφές ενέργειας.
Στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου ο όμιλος βραβεύτηκε με το Lloyd’s Award για τη Βιωσιμότητα. Το βραβείο παρέλαβε η Μαρία Αγγελικούση, η οποία επεσήμανε, μεταξύ άλλων:
«Δεν είναι προτεραιότητα αλλά αναγκαιότητα η βιωσιμότητα για τον πλανήτη. Η ναυτιλία παραμένει φιλική προς το περιβάλλον και πρωτοπόρος στην πράσινη μετάβαση. Αν και μεταφέρει το 90% του παγκόσμιου εμπορίου, έχει μόλις 3% του συνόλου εκπομπών αερίων. Δεν είναι διαπραγματεύσιμη η προσήλωσή μας στον στόχο για την επίτευξη της απανθρακοποίησης της ναυτιλίας».
Οι στρατηγικές της επενδύσεις και η δέσμευσή της για βιωσιμότητα συνεχίζουν να ενισχύουν τη θέση του ομίλου Αγγελικούση στην παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία.
Η ελληνική σημαία
Παραδοσιακά ο όμιλος Αγγελικούση στηρίζει το ελληνικό νηολόγιο έχοντας υψωμένη τη γαλανόλευκη στα πλοία του. Την εποχή που η Μαρία Αγγελικούση αναλάμβανε την ηγεσία του, κάποιοι προέβλεπαν ότι θα αλλάξει πολιτική και θα φέρει για οικονομικούς λόγους πολλά πλοία σε άλλα νηολόγια πιο ανταγωνιστικά και με λιγότερο κόστος. Και πάλι, όμως, εκείνη τους διέψευσε.
Οπως είχε επισημάνει ο Πάνος Λασκαρίδης, κάποιες ελληνικές οικογένειες πατριωτών εφοπλιστών συνεχίζουν να στηρίζουν την ελληνική σημαία. Εμπροσθοφυλακή είναι ο όμιλος Αγγελικούση, ο οποίος στηρίζει το ελληνικό νηολόγιο σε ποσοστό σχεδόν 25%. Ενα στα τέσσερα πλοία υπό ελληνική σημαία ανήκουν στον όμιλο Αγγελικούση. Με σημερινά στοιχεία, διαθέτει στόλο από 144 πλοία στο νερό, εκ των οποίων τα 124 είναι υπό ελληνική σημαία, ποσοστό 86,1%. Επίσης, έχει σε εξέλιξη ναυπηγικό πρόγραμμα για 22 πλοία, εκ των οποίων 11 είναι δεξαμενόπλοια και 11 LNG Carriers – πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Ο Ομιλος έχει τρεις εταιρείες:
■ Τη Maran Tankers με 53 δεξαμενόπλοια στο νερό και 11 υπό ναυπήγηση, σύνολο 64. Από τα 53 που είναι στο νερό τα 44 έχουν υψωμένη την ελληνική σημαία, ποσοστό 83%.
■ Τη Maran Gas με 49 LNG Carriers. Από αυτά τα 44 είναι εγγεγραμμένα στο ελληνικό νηολόγιο, ποσοστό 89,7%.
■ Τη Maran Dry με 42 φορτηγά πλοία, εκ των οποίων τα 36 είναι υπό ελληνική σημαία, ποσοστό 85,7%.
Σε παλαιότερη ομιλία του ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Αγγελικούση, Σβάινουνγκ Στόλε, είχε κάνει αναφορά στον ζωτικής σημασίας ρόλο που διαδραματίζει η ελληνική σημαία για την ανάπτυξη του ομίλου και είχε σταθεί στην ανάγκη υποστήριξης της ναυτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των Ελλήνων ναυτικών που θα επανδρώσουν τα πλοία του ελληνόκτητου στόλου.
Τόνισε, επίσης, ότι τα επόμενα χρόνια ο όμιλος θα έχει άμεση ανάγκη να ναυτολογήσει ακόμη περισσότερους ναυτικούς, αναγνώρισε το κομβικό έργο που επιτελούν οι Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού και υπογράμμισε το υψηλό επίπεδο γνώσεων και ικανοτήτων των Ελλήνων ναυτικών. Οπως σημείωσε, ο όμιλος Αγγελικούση απορροφά ετησίως περισσότερους από 300 νέους Ελληνες δόκιμους, δείγμα της πίστης και προσήλωσης του ομίλου στον Ελληνα ναυτικό.
Σύμφωνα με τον κ. Στόλε, ο συνολικός αριθμός των Ελλήνων δοκίμων που διαθέτει αυτή τη στιγμή ο Ομιλος Αγγελικούση, τόσο εν πλω όσο και στη στεριά, ανέρχεται σε περισσότερους από 1.200, γεγονός που τον τοποθετεί στην κορυφή των εταιρειών σε ό,τι αφορά την πρόσληψη Ελλήνων δοκίμων.
Διακρίσεις
Το 2024 η Μαρία Αγγελικούση βρέθηκε στη 12η θέση του Top 100 των πιο σημαντικών ανθρώπων της παγκόσμιας ναυτιλίας που επιμελείται η Lloyd’s List. Είναι η κορυφαία Ελληνίδα πλοιοκτήτρια over all, ξεπερνώντας και τους άνδρες συναδέλφους της.
Επίσης, στην ετήσια λίστα του περιοδικού «Forbes» με τους δισεκατομμυριούχους του πλανήτη, στην οποία περιλαμβάνονται και Ελληνες επιχειρηματίες, επενδυτές και εφοπλιστές, η Μαρία Αγγελικούση αναρριχήθηκε στην 432η θέση από 455η το 2023, στην υψηλότερη μεταξύ των Ελλήνων.
Μέσα στο 2024 η διοίκηση του Πανεπιστημίου Πειραιώς επέδωσε σε εκείνη και στη μητέρα της Λιζ το δίπλωμα του επίτιμου διδάκτορα του Τμήματος Ναυτιλιακών Σπουδών και το επιτηβέννιο του Πανεπιστημίου Πειραιώς για τον Ιωάννη Αγγελικούση.
Ο Ιωάννης Αγγελικούσης
Η Ελληνίδα πλοιοκτήτρια μίλησε για τον πατέρα της σε μια σπάνια εξομολόγηση:
«Ο πατέρας μου ανέλαβε τη διοίκηση της οικογενειακής επιχείρησης στα φορτηγά πλοία αμέσως μετά τον θάνατο του παππού μου Αντώνη Αγγελικούση, το 1989, δίπλα στον οποίο είχε μαθητεύσει για 15 ολόκληρα χρόνια. Ηταν ένας σεμνός, προοδευτικός και φιλόδοξος πλοιοκτήτης, αφοσιωμένος με πάθος και δυναμισμό στη ναυτιλιακή επιχειρηματική δραστηριότητα. Οι επαγγελματικές επιλογές του ήταν αποτέλεσμα βαθιάς σκέψης, διορατικότητας και μελέτης των διεθνών συνθηκών της αγοράς και ήθελε πάντοτε οι κινήσεις του να είναι προσεκτικές, σταθερές, μακρόπνοες και με όσο το δυνατόν λιγότερο κίνδυνο. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, το 1992 επέκτεινε τις δραστηριότητες της επιχείρησης και στον τομέα των tankers.
Ηταν ο πρώτος Ελληνας εφοπλιστής που παρήγγειλε το ίδιο έτος φορτηγά πλοία τύπου Capesize, κάτι το οποίο για πολλούς θεωρήθηκε επιχειρηματικά επικίνδυνο, λόγω του μεγάλου μεγέθους των πλοίων, και αντιμετωπίστηκε με επιφυλακτικότητα. Σύντομα, όμως, αποδείχθηκε απόλυτα επιτυχημένη απόφαση, η οποία άνοιξε τον δρόμο στις παραγγελίες αυτού του τύπου φορτηγών πλοίων στην ελληνική και διεθνή αγορά.
Στη συνέχεια το 2003 είναι ο πρώτος Ελληνας πλοιοκτήτης ο οποίος επεκτείνει τις δραστηριότητές του στην αγορά πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου αερίου – LNG. Η δομή του ομίλου άλλαξε και η διαχείριση του στόλου γίνεται από τρεις διαφορετικές εταιρείες εγκατεστημένες στην Ελλάδα και στελεχωμένες με το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό.
Σήμερα ο όμιλος έχει έναν από τους μεγαλύτερους ιδιωτικούς στόλους παγκοσμίως και είναι ο μεγαλύτερος ελληνόκτητος στόλος με ελληνική σημαία. Ο πατέρας μου έδινε έμφαση στην ποιότητα της διαχείρισης, στην ασφάλεια του πλοίου, στις υψηλές προδιαγραφές του πλοίου, στις νέες ναυπηγήσεις, είχε πίστη στους Ελληνες ναυτικούς και στο ανθρώπινο δυναμικό στα πλοία και στα γραφεία και ήταν υποστηρικτής της ναυτικής εκπαίδευσης μέσω του κοινωφελούς ιδρύματος που συνέστησε με την επωνυμία: Ιδρυμα Αντώνιος και Ιωάννης Αγγελικούσης. Το όραμα του αείμνηστου πατέρα μου είναι μια πραγματικότητα!».
