Δεν είναι εύκολο να είναι κανείς γονέας. Καμιά φορά, ασυνείδητα, οι γονείς μπορεί να δημιουργούν στα παιδιά τους το αίσθημα της ανεπάρκειας. Κανένας γονέας δεν έχει την πρόθεση να υπονομεύσει το παιδί του. Ωστόσο, ορισμένες συμπεριφορές, κάνουν τα παιδιά να νιώθουν πως είναι μια απογοήτευση για τους γονείς τους. Μερικές ασυναίσθητες ενέργειες, κάποια αποτυχημένα σχόλια, μπορεί να κάνουν μεγάλη ζημιά. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με τα λόγια και τις πράξεις μας. Όλα τα παιδιά πρέπει να αισθάνονται πως αξίζουν.
- Διαρκής κριτική – σπάνιοι έπαινοι
- Σύγκριση
- Μη ρεαλιστικές προσδοκίες
- Έλλειψη συναισθηματικής διαθεσιμότητας
- Απαξίωση των συναισθημάτων τους
- Εστιάζετε στα επιτεύγματα
- Υποτιμάτε την προσωπικότητά τους
Διαρκής κριτική – σπάνιοι έπαινοι
Είναι εύκολο για τους γονείς να εστιάζουν στα σημεία που χρειάζονται βελτίωση. Τα παιδιά προοδεύουν όταν δέχονται επιβεβαίωση και ενθάρρυνση. Τα παιδιά, δεν χρειάζεται να ακούνε πάντα τα ελαττώματα και τις αδυναμίες τους.
Δεν έχει σημασία πόσο μεγάλο είναι το κατόρθωμα ενός παιδιού. Πρέπει να χαίρεστε ακόμη και με τις μικρές επιτυχίες.
Μπορεί η εποικοδομητική κριτική να είναι χρήσιμη, όμως πρέπει να υπάρχει ισορροπία.
Όταν το παιδί σας καταφέρνει κάτι, μην ξεχνάτε να το επαινείτε. Δεν χρειάζεται να επισημαίνετε πρώτα τα ελαττώματα και τις αδυναμίες του. Θα δείτε μόνοι σας τη διαφορά.
Σύγκριση
Καμιά φορά, οι γονείς πέφτουν, ασυνείδητα, στην παγίδα της σύγκρισης. Μπορεί το παιδί τους να υστερεί στις αθλητικές επιδόσεις και αυθόρμητα, να του επισημαίνουν, γιατί δεν προσπαθούν να “φτάσουν” έναν συμμαθητή τους που τα καταφέρνει στα αθλήματα.
Η σύγκριση ωστόσο, μόνο ζημιά μπορεί να προκαλέσει. Συγκρίνοντας το παιδί σας με άλλα, το κάνετε να νιώθει πως είναι μια αποτυχία.
Σταδιακά, θα εσωτερικεύσει την πεποίθηση πως δεν είναι ικανό. Προσπαθήστε να επισημαίνετε τα δυνατά σημεία του παιδιού σας, την πρόοδο που σημειώνει, παρά να το συγκρίνετε με άλλα.
Κάθε παιδί είναι ξεχωριστό και μοναδικό. Κάθε παιδί έχει τα δικά του δυνατά και αδύναμα σημεία και ακολουθεί τον δικό του ρυθμό. Ο ρόλος του γονέα είναι να δίνει στο παιδί του θάρρος να κάνει το καλύτερο δυνατό και όχι να προσπαθεί να γίνει κάποιος άλλος.
Μη ρεαλιστικές προσδοκίες
Τα παιδιά που νιώθουν πως, οι γονείς τους έχουν θέσει μη ρεαλιστικές προσδοκίες, έχουν υψηλότερα επίπεδα στρες, κατάθλιψης και άγχους. Από την πλευρά των γονέων, είναι φυσικό να θέλουν το παιδί τους να τα καταφέρνει. Όταν όμως βάζουν πολύ ψηλά τον πήχη, ασκούν ανυπόφορη πίεση στα παιδιά.
Ως αποτέλεσμα, τα παιδιά αισθάνονται πως, ό,τι και αν καταφέρουν δεν θα είναι αρκετό ενώ βιώνουν διαρκώς αισθήματα απογοήτευσης. Είναι καλό να έχουν υψηλούς στόχους, πρέπει όμως να είναι ρεαλιστικοί και εναρμονισμένοι με τα ενδιαφέροντα και τις ικανότητες των παιδιών.
Το σημαντικότερο είναι να βεβαιώνετε τα παιδιά σας πως, όλοι οι άνθρωποι κάνουν λάθη και μαθαίνουν από αυτά. Κανείς δεν είναι τέλειος.
Έλλειψη συναισθηματικής διαθεσιμότητας
Η ζωή είναι πολύ απαιτητική, γεμάτη δουλειές και υποχρεώσεις. Εν μέσω του καθημερινού χάους, οι γονείς δεν πρέπει να αμελούν τις συναισθηματικές ανάγκες των παιδιών τους.
Όταν οι γονείς είναι παρόντες μόνο στο σώμα, ενώ είναι συναισθηματικά απόμακροι, τα παιδιά νιώθουν παραμελημένα και απαξιωμένα. Μπορεί να αισθάνονται πως είναι αποτυχημένα επειδή δεν καταφέρνουν να κερδίσουν την προσοχή σας, ή να συνδεθούν συναισθηματικά μαζί σας.
Να αφιερώνετε χρόνο για να κουβεντιάζετε με τα παιδιά σας, να ακούτε τις απόψεις και να αφουγκράζεστε τα συναισθήματά τους, δείχνοντας ενσυναίσθηση. Η συναισθηματική σύνδεση τα κάνει να νιώθουν σημαντικά και έτσι, αντιλαμβάνονται ότι τα αγαπάτε για αυτό που είναι, όχι για όσα έχουν καταφέρει.
Απαξίωση των συναισθημάτων τους
Οι γονείς μπορεί να μην δίνουν στα συναισθήματα των παιδιών τους τη δέουσα προσοχή. Μπορεί να τα προσπερνούν βιαστικά, λέγοντας κάτι κλισέ όπως, “Εντάξει, θα το ξεπεράσεις”, ή “δεν είναι τίποτα αυτό, μην ασχολείσαι”.
Τα λόγια αυτά, παρά την πρόθεση των γονιών να βοηθήσουν, απαξιώνουν τα συναισθήματα των παιδιών.
Σταδιακά, τα παιδιά θα αρχίσουν να κρύβουν τα συναισθήματά τους, να κλείνονται στον εαυτό τους.
Οι γονείς πρέπει να αποδέχονται και να αναγνωρίζουν τα αισθήματα των παιδιών. Έτσι καταλαβαίνουν πως, τα συναισθήματά τους έχουν αξία και πως πρέπει να εμπιστεύονται αυτά που σκέφτονται και νιώθουν.
Αυτή η προσέγγιση θα ευνοήσει τη σχέση σας με το παιδί σας και θα τα βοηθήσει να καλλιεργήσουν την αυτοεκτίμησή τους.
Εστιάζετε στα επιτεύγματα
Στην κοινωνία μας, η οποία εστιάζει στις επιτυχίες και τα επιτεύγματα, όλοι μπορεί να εγκλωβιστούμε σ’ αυτή την παγίδα. Οι γονείς μπορεί να πιέζουν τα παιδιά τους να “φέρουν” καλούς βαθμούς, να είναι άριστα σε κάθε τομέα.
Η υπερβολική εστίαση των γονιών στην επιτυχία, μπορεί να στέλνει το υποσυνείδητο μήνυμα πως, η αξία τους εξαρτάται μόνο από τα επιτεύγματα. Σταδιακά, θα αρχίσουν να πιστεύουν πως είναι μια απογοήτευση για τους γονείς τους, αν δεν είναι τέλεια.
Να επιβεβαιώνετε τα παιδιά σας πως, η αξία τους δεν εξαρτάται από τα επιτεύγματά τους. Να τα ενθαρρύνετε να επιδιώκουν τους στόχους τους και να επιμένουν μέχρι να κατακτήσουν τα όνειρά τους.
Να τους μάθετε πως, η επιτυχία είναι ένα ταξίδι μάθησης και όχι ένας προορισμός.
Υποτιμάτε την προσωπικότητά τους
Κάθε παιδί είναι μοναδικό. Έχει τα δικά του ενδιαφέροντα, ιδιαιτερότητες και ταλέντα. Καμιά φορά, οι γονείς το ξεχνούν αυτό.
Μπορεί δηλαδή να θέλουν να δουν το παιδί τους να εκπληρώνει το πρότυπου του ιδανικού που έχουν στο μυαλό τους, αντί να το αποδεχτούν όπως είναι. Αυτό όμως, δημιουργεί στα παιδιά το αίσθημα της ανεπάρκειας.
Νιώθουν την πίεση να κρύψουν τον πραγματικό τους εαυτό και να επιδιώκουν την επιβεβαίωση των άλλων.
Κάντε τα παιδιά να νιώσουν την αγάπη και την εκτίμησή σας, την αποδοχή του πραγματικού τους εαυτού.
Tips: Οι γονείς πρέπει να ενδυναμώνουν τα παιδιά και όχι να τα υπονομεύουν
Πέρα από τα λάθη και τις παραλείψεις των γονέων, το ακλόνητο θεμέλιό τους, είναι η αγάπη.
O παιδοψυχολόγος Haim Ginott έχει πει πως, οι ενέργειες και τα λόγια των γονέων, επηρεάζουν βαθιά τα παιδιά. Πράγματι. Κάθε κουβέντα που λένε οι γονείς, κάθε προσδοκία που θέτουν, διαμορφώνει την αυτοεικόνα των παιδιών τους.
Πρόκειται για τεράστια ευθύνη αλλά και μια μοναδική ευκαιρία. Οι γονείς πρέπει να αξιοποιούν την ευκαιρία αυτή για να ενδυναμώνουν τα παιδιά και όχι να τα υπονομεύουν.
Αποδεχτείτε την μοναδική τους προσωπικότητα, διαβεβαιώστε τα πως, η αξία τους είναι δεδομένη, ανεξάρτητα από τα κατορθώματά τους.
Τα παιδιά είναι αυτόνομα άτομα, με τη δική τους προσωπικότητα και αξίζουν σεβασμό και αγάπη – γιατί αυτό είναι που θα θυμούνται πάντα.
Προσπαθήστε οι αναμνήσεις που θα διαμορφώσουν μαζί σας, να είναι γεμάτες ζεστασιά και ασφάλεια, όχι με το δυσφορικό αίσθημα της ανεπάρκειας.
