Έντονα ανησυχούν τα τελευταία 24ωρα οι γονείς μικρών παιδιών, με αφορμή τα αλλεπάλληλα κρούσματα στρεπτοκοκκικής λοίμωξης που γίνονται γνωστά, αλλά και τις ανακοινώσεις κατά τόπους δημοτικών αρχών για κλείσιμο σχολικών μονάδων. Ο Εθνικός Οργανισμός Υγείας (ΕΟΔΥ), παιδίατροι και ειδικοί Δημόσιας Υγείας βρίσκονται σε μια προσπάθεια ορθής ενημέρωσης του κοινού, με σκοπό την απομάκρυνση fake news που έχουν διακινηθεί τις τελευταίες ημέρες.
Με αφορμή τον θάνατο της 5χρονης στην Ευκαρπία που κατέληξε μετά από διεισδυτική στρεπτοκοκκική λοίμωξη, σε διάφορα μέσα ενημέρωσης αναφέρθηκε ότι «δεν ήταν εμβολιασμένη». Οι αναφορές αυτές αναστάτωσαν τόσο τους ειδικούς του ΕΟΔΥ, όσο και τους παιδιάτρους που δέχονταν τηλεφωνήματα από γονείς οι οποίοι ρωτούσαν εάν υπάρχει εμβόλιο για τον στρεπτόκοκκο. «Όχι δεν υπάρχει εμβόλιο για τον στρεπτόκοκκο», δηλώνουν κατηγορηματικά οι ειδικοί, ξεκαθαρίζοντας πως η θεραπεία της λοίμωξης εφόσον διαγνωστεί γίνεται με αντιβιοτικά.
Απολύμανση και κλείσιμο σχολικής τάξης;
Μία ακόμη παρανόηση, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ και τους παιδιάτρους είναι η αναγκαιότητα απολύμανσης σχολικών αιθουσών μετά τη διαπίστωση ενός ή περισσότερων περιστατικών στρεπτοκοκκικής λοίμωξης. Ο ΕΟΔΥ με χθεσινή του ανακοίνωση επισημαίνει πως στην περίπτωση καταγραφής ήπιας ή και διεισδυτικής στρεπτοκοκκικής λοίμωξης σε σχολική μονάδα δεν πρέπει να γίνει απολύμανση των χώρων και των επιφανειών από ειδικά συνεργεία, ούτε πρέπει να κλείνουν τα τμήματα και τα σχολεία όπου καταγράφηκαν κρούσματα.
Αντίθετα, τα μέτρα που συνιστώνται είναι:
– Το παιδί παραμένει στο σπίτι μέχρι να λάβει κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή,
τουλάχιστον ένα έως δύο 24ωρα.
– Εφαρμογή ενισχυμένων μέτρων ατομικής υγιεινής, τακτικό πλύσιμο των
– Τακτικός αερισμός των αιθουσών.
– Ενίσχυση του τακτικού προγράμματος καθαριότητας των αιθουσών.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η πρακτική απολύμανσης δεν έχει νόημα αφού το μικρόβιο του στρεπτόκοκκου πάνω σε μία επιφάνεια πεθαίνει σε διάστημα μισής ώρας. Αντίστοιχα, ούτε να κλείσει ένα σχολείο μία ή δύο ημέρες έχει νόημα, καθώς και πάλι εάν ένα παιδί έχει κολλήσει μπορεί να εκδηλώσει συμπτώματα αφού επιστρέψει με το άνοιγμα του σχολείου.
«Δεν απαιτείται μαζική απολύμανση των σχολείων με εξειδικευμένα συνεργεία. Ωστόσο, συνιστάται αυξημένη φροντίδα για την τακτική και επιμελή καθαριότητα των επιφανειών που αγγίζονται συχνά (όπως θρανία, πόμολα, βρύσες, τουαλέτες και παιχνίδια). Ο καθαρισμός με κοινά απορρυπαντικά ή οικιακά απολυμαντικά είναι επαρκής, εφόσον γίνεται καθημερινά, ιδιαίτερα σε περιόδους έξαρσης. Η υπερβολική χρήση απολυμαντικών ή η «συμβολική» απολύμανση χωρίς ταυτόχρονα μέτρα πρόληψης και ενημέρωσης δεν προσφέρει ουσιαστικό όφελος», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων, και προσθέτει σε σχέση με το κλείσιμο των σχολείων:
«Το κλείσιμο σχολείων δεν συνιστάται ως γενικό μέτρο πρόληψης. Μπορεί να εξεταστεί μόνο σε περιπτώσεις επιβεβαιωμένης εκτεταμένης διασποράς, με σημαντικό αριθμό νοσηλειών ή σοβαρών περιστατικών, και αποκλειστικά έπειτα από τεκμηριωμένη εισήγηση των υγειονομικών αρχών. Η εμπειρία από τη διαχείριση επιδημιών σε σχολικές μονάδες δείχνει ότι η διακοπή λειτουργίας χωρίς συνδυασμό με έλεγχο κρουσμάτων, ενημέρωση, και τήρηση κανόνων υγιεινής, έχει περιορισμένη επιδημιολογική αξία».
Η χρήση των strep tests
Η Ένωση Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων επιχειρεί να βάλει «φρένο» στα συνεχόμενα τεστ για στρεπτόκοκκο που από άγχος κάνουν οι γονείς στα παιδιά τους.
«Οι ταχείες διαγνωστικές δοκιμασίες για στρεπτοκοκκική λοίμωξη (rapid strep tests) πρέπει να διενεργούνται αποκλειστικά σε παιδιά που παρουσιάζουν σαφή κλινική εικόνα συμβατή με στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα. Η σωστή ερμηνεία των αποτελεσμάτων προϋποθέτει κατάλληλη κλινική αξιολόγηση, καθώς και σωστή τεχνική λήψης φαρυγγικού επιχρίσματος, η οποία δεν είναι εφικτή εκτός ιατρικού περιβάλλοντος.
Η χρήση αυτών των τεστ από γονείς στο σπίτι ή η διενέργειά τους σε φαρμακεία, χωρίς ιατρική καθοδήγηση, ενέχει υψηλό κίνδυνο εσφαλμένων αποτελεσμάτων και λανθασμένων συμπερασμάτων, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ασυμπτωματικά παιδιά. Η αδικαιολόγητη χρήση τους, υπό το βάρος ανησυχίας ή φόβου, δεν συμβάλλει στη δημόσια υγεία και ενδέχεται να οδηγήσει σε αχρείαστες θεραπείες ή σε εφησυχασμό έναντι πραγματικής λοίμωξης.
Συστήνεται στους γονείς για μεγαλύτερη ασφάλεια των παιδιών τους να επαγρυπνούν για την εμφάνιση συμπτωμάτων και να απευθύνονται στον παιδίατρο εγκαίρως για διάγνωση και λήψη θεραπείας όπου ενδείκνυται», αναφέρουν οι παιδίατροι στην ανακοίνωσή τους.
Η διεισδυτική μορφή του στρεπτόκοκκου και οι απλές λοιμώξεις
Όπως συμβαίνει και με τη μηνιγγίτιδα, έτσι και με τη λοίμωξη από στρεπτόκοκκο, μετά την περίοδο έξαρσης της γρίπης και άλλων ιογενών λοιμώξεων, παρατηρείται έξαρσή της. Αυτό συμβαίνει περί την άνοιξη και διαχρονικά ο στρεπτόκοκκος έχει μια «προτίμηση» σε αυτή την εποχή.
Η παιδίατρος Όλγα Τζέτζη καθιστά σαφή τη διαφορά μιας απλής στρεπτοκοκκικής λοίμωξης και της διεισδυτικής μορφής του στρεπτόκοκκου. Η απλή λοίμωξη είναι αυτή που βλέπουν οι παιδίατροι στα ιατρεία τους αρκετά συχνά τέτοια εποχή και εκδηλώνεται είτε ως αμυγδαλίτιδα, είτε ως ωτίτιδα είτε ως οστρακιά, δηλαδή αμυγδαλίτιδα με συνοδό εξάνθημα.
Ένα ποσοστό ατόμων φέρουν το βακτήριο του στρεπτόκοκκου ομάδας Α στον φάρυγγα ή το δέρμα τους χωρίς να νοσούν, αποτελώντας έτσι υγιείς φορείς του βακτηρίου. Στο γενικό πληθυσμό εκτιμάται ότι υπάρχουν φορείς του στρεπτόκοκκου σε ποσοστό έως 10%.
Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μεταδίδεται με τα μολυσμένα σταγονίδια από τις εκκρίσεις ασθενών, την επαφή με μολυσμένες δερματικές βλάβες ασθενών και την επαφή με υγιείς φορείς του βακτηρίου. Η μετάδοση γίνεται πιο εύκολα από άτομα που είναι συμπωματικά και νοσούν παρά από υγιείς φορείς.
Μέχρι το 2023 ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α δεν συμπεριλαμβανόταν στη λίστα των υποχρεωτικώς δηλούμενων νοσημάτων. Το 2023 επειδή παρατηρήθηκε αύξηση της σοβαρής μορφής λοίμωξης από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α/ διεισδυτική μορφή, δημιουργήθηκε ένα σύστημα καταγραφής της διεισδυτικής μορφής. Σημειώνεται ότι τα κρούσματα διεισδυτικής λοίμωξης από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α (iGAS) έχουν υψηλή θνητότητα που φθάνει το 25%. Το 2023 καταγράφηκαν 90 κρούσματα iGAS, το 2024 συνολικά 68 και μέχρι σήμερα, Δευτέρα 26/05/2025, έχουν δηλωθεί 25 κρούσματα iGAS.
«Η λοίμωξη iGAS μας απασχολεί μετά την πανδημία του κορωνοϊού έντονα, όταν δηλαδή αρχίσαμε να βλέπουμε να αναδύονται και ιογενείς λοιμώξεις. Σε όλη την Ευρώπη έχουμε σχετικά αυξημένες περιπτώσεις διεισδυτικής στρεπτοκοκκικής λοίμωξης», σημειώνει η κυρία Τζέτζη και προσθέτει πως μια απλή στρεπτοκοκκική λοίμωξη μπορεί να εξελιχθεί σε διεισδυτική, εάν υπάρχει εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
