«Μεγάλο αδελφό» που καταγράφει και παρακολουθεί online εκατομμύρια φορτία με εμπορεύματα που διακινούνται στην αγορά καθημερινά, θέτει σε εφαρμογή η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Το νέο ηλεκτρονικό της ΑΑΔΕ σύστημα έρχεται να καταργήσει τα χάρτινα δελτία αποστολής, τα οποία συνοδεύουν κάθε προϊόν που διακινείται για να παραδοθεί στον αγοραστή και τα οποία, αν δεν χρειαζόταν να τα επιδείξει ο μεταφορέας τους σε τυχόν έλεγχο στο δρόμο, πολύ συχνά σκίζονταν και πετιούνταν, με αποτέλεσμα η συναλλαγή να μένει για πάντα κρυφή από την εφορία.
Πρόκειται για το Ψηφιακό Δελτίο Αποστόλης που θα παρακολουθεί τη διακίνηση των προϊόντων, ούτως ώστε η εφορία να εντοπίζει διαδρομές μαύρου χρήματος. Το νέο εργαλείο ενεργοποιείται πιλοτικά, με βάση κριτήρια τζίρου. Άμεσα όμως θα εφαρμοστεί πλήρως και σε συγκεκριμένους κλάδους όπου διαπιστώνεται μεγάλη φοροδιαφυγή.
Φορτία… στο σκοτάδι
Από τους πρώτους-πρώτους επαγγελματικούς κλάδους όπου το μέτρο θα τύχει άμεσης εφαρμογής είναι αυτοί των οικοδομικών υλικών αλλά και των αγροτικών προϊόντων, καθώς ολόκληρα φορτία διακινούνται κάθε μέρα στους δρόμους και στις εθνικές οδούς.
Πάμπολες φορές όμως τα «χάρτινα» δελτία ήταν εικονικά, δεν αντιστοιχούν στα φορτία που δηλώνονταν ή δεν παραδίδονταν καν στους προορισμούς που αναγράφονταν. Ακόμα χειρότερα, ακόμα και αν αναγράφουν τα σωστά στοιχεία και προϊόντα, μετά την παράδοση αυτά “εξαφανίζονταν”, αν δεν είχε τύχει να πέσουν ως τότε σε μπλόκο από κινητά κλιμάκια ελεγκτών.
Ό,τι κινείται… εντοπίζεται
Με το νέο σύστημα, όποιο δελτίο αποστολής εκδίδεται θα αφήνει ανεξίτηλα ηλεκτρονικά ίχνη. Σκανάροντας τον κωδικό QR οι ελεγκτές θα βλέπουν ποιο προϊόν, σε ποια ποσότητα και πότε ακριβώς βγήκε για παράδοση. Αλλά και ο παραλήπτης θα ελέγχεται πότε και τι παρέλαβε επακριβώς. Ταυτόχρονα η ΑΑΔΕ έχει αναπτύξει και ηλεκτρονικό «παρατηρητήριο» διακίνησης αγαθών για να παρακολουθεί από την αρχή μέχρι το τέλος όλα τα στάδια και το κύκλωμα παράδοσης των αγαθών μεταξύ των επιχειρήσεων, πριν να φτάσει στον τελικό καταναλωτή.
Σε πρώτη φάση οι επιχειρήσεις θα μπορούν να διαβάζουν ηλεκτρονικά στη φορολογική διοίκηση το δελτίο αποστολής με όλα τα δεδομένα που περιλαμβάνονται και στο χειρόγραφο δελτίο. Και η εφαρμογή θα επεκταθεί καθολικά ώστε η εφορία να γνωρίζει πότε θα φύγει ένα φορτίο, τα στοιχεία του οδηγού, το ωφέλιμο φορτίο και που βρίσκεται ανά πάσα στιγμή το φορτηγό. Ακόμα και η αλλαγή του βάρους του φορτίου θα είναι σε γνώση της εφορίας.
Όλα θα καταγράφονται στην πλατφόρμα myDATA, με QR code και μοναδικό αριθμό καταχώρισης για κάθε αγαθό που διακινείται εντός και εκτός Ελλάδας. Η ημερομηνία διακίνησης δεν μπορεί να υπερβαίνει τις πέντε ημέρες από την ημερομηνία έκδοσης του παραστατικού διακίνησης.
Η ΑΑΔΕ δίνει ήδη τη δυνατότητα έκδοσης ψηφιακών δελτίων αποστολής μέσω της εφαρμογής Timologio. Τώρα και αφού έχει προηγηθεί διάλογος με την αγορά και τις επιχειρήσεις πληροφορικής, θέτει σε εφαρμογή χρονοδιάγραμμα καθολικής και υποχρεωτικής εφαρμογής.
Τα ψηφιακά δελτία αποστολής αφορούν τα πάντα: διακίνηση αγαθών χονδρικής και λιανικής, ημεδαπής, αλλοδαπής, πωλήσεων, πωλήσεων για λογαριασμό τρίτων, πιστωτικά τιμολόγια, ενδοκοινοτικές αποκτήσεις, αποκτήσεις τρίτων χωρών κλπ.
Στην πλατφόρμα myDATA, τα ψηφιακά δελτία αποστολής θα πρέπει να δείχνουν επίσης τα πάντα:
• ΑΦΜ εκδότη παραστατικού,
• Ονοματεπώνυμο/επωνυμία εκδότη παραστατικού
• Χώρα οντότητας εκδότη παραστατικού
• ΑΦΜ λήπτη παραστατικού
• Ονοματεπώνυμο/επωνυμία λήπτη παραστατικού
• Χώρα οντότητας λήπτη παραστατικού
• Τύπο παραστατικού
• Σειρά και αριθμό παραστατικού
• Ημερομηνία έκδοσης παραστατικού οντότητας
• Ημερομηνία έναρξης αποστολής
• Ώρα έναρξης αποστολής
• Διεύθυνση Εγκατάστασης Εκδότη και λήπτη
• Εγκατάσταση Έναρξης Συναλλαγής/ τόπος φόρτωσης
• Σκοπός διακίνησης (πώληση, αγορά, πώληση για λογαριασμό τρίτων, δωρεάν διάθεση, δειγματισμός, έκθεση, εγγύηση, χρησιδανεισμός, αποθήκευση σε τρίτους, επιστροφή, ανακύκλωση, καταστροφή άχρηστου υλικού, ενδοδιακίνηση, μεταφορές, ταχυμεταφορές, διακίνηση άνευ μεταφορικού μέσου, λοιπές διακινήσεις)
• Αριθμός μεταφορικού μέσου
• Κωδικός είδους
• Είδος
• Μονάδα μέτρησης ποσότητας (τεμάχια, κιλά, λίτρα, μέτρα, τετραγωνικά μέτρα, κυβικά μέτρα)
• Ποσότητα
• Διεύθυνση Εγκατάστασης λήπτη
• Εγκατάσταση ολοκλήρωσης συναλλαγής/ τόπος παράδοσης
• Συσχετιζόμενα παραστατικά (διακίνησης- ακύρωσης)
• Σειρά επισημάνσεων και ενδείξεων όπως αριθμός κυκλοφορίας λοιπών μεταφορικών μέσων, ημερομηνία και ώρα μεταφόρτωσης κ.ά.
Με βάση το νέο σύστημα, η οντότητα που αναγράφεται ως λήπτης του παραστατικού διακίνησης και παραλήπτης των αγαθών που διακινούνται, εφόσον δεν είναι πραγματικός αποδέκτης ή έχει επιλεγεί εκ παραδρομής από τον εκδότη, μπορεί να απορρίψει τη συναλλαγή που αφορά στη συγκεκριμένη διαβίβαση, πριν την ολοκλήρωσή της.