Η Κίνα άλλαξε την Αθήνα με άμεσο και με έμμεσο τρόπο. Από τη μία πλευρά, όλο και περισσότερα κινεζικά εστιατόρια ξεπηδούν στο κέντρο της Αθήνας. Από την άλλη πλευρά, χιλιάδες Κινέζοι πλημμύρισαν την ελληνική αγορά κατοικιών, σπεύδοντας να κάνουν αίτηση για το πρόγραμμα χρυσής βίζας.
Αυτό τονίζει ρεπορτάζ της South China Morning Post, σημειώνοντας ότι τον Ιούνιο του 2025 σχεδόν 8.000 Κινέζοι πολίτες ήταν νέα μέλη του προγράμματος, δηλαδή δεν είχαν συμπληρώσει τα πέντε χρόνια άδειας διαμονής για την ανανέωση των αδειών τους. Αποτελεί το 47,8% όλων των αιτούντων, που σημαίνει ότι σύμφωνα με το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου πρόκειται με διαφορά για τη μεγαλύτερη ομάδα ξένων που έχουν κάνει αίτηση για χρυσή βίζα. Εκτός αυτού, ανάμεσα στα 5.679 άτομα που είχαν ανανεώσει τη χρυσή βίζα, το 67% ήταν επίσης Κινέζοι.
Οταν το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2013, προσείλκυε περισσότερο ξένους από πιο κοντινές χώρες, όπως η Τουρκία και η Ρωσία. Ωστόσο, το ενδιαφέρον από τους Κινέζους επενδυτές εκτινάχθηκε μετά την πανδημία, καθώς πολλοί πλούσιοι, αλλά και πολίτες της μεσαίας τάξης «ταρακουνήθηκαν» από την αυστηρή πολιτική υγειονομικής ασφαλείας του Πεκίνου και έψαχναν καταφύγια σε ολόκληρο τον κόσμο.
Σε σύγκριση με αντίστοιχα προγράμματα στην Ε.Ε. και τη Μεσόγειο, το ατού της Ελλάδας ήταν οι χαμηλές τιμές. Πριν τον Αύγουστο του 2023, μπορούσε κανείς να υποβάλει αίτηση για χρυσή βίζα με αγορά κατοικίας αξίας μόλις 250.000 ευρώ στην Αθήνα. Απεναντίας στην Πορτογαλία, το κόστος ξεκινούσε τότε από τα 500.000 ευρώ. Επίσης, σημειώνει η SCMP, η Ελλάδα προσφέρει υψηλότερο βιοτικό επίπεδο και ισχυρότερη τοπική οικονομία σε σύγκριση με άλλες χώρες, όπως η Μάλτα.
Μάλιστα, στο αποκορύφωμα της επενδυτικής «μανίας», οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές προκαλούσαν μεγάλη έκπληξη στους Ελληνες. Πολλοί Κινέζοι πλήρωναν αδρά για διαμερίσματα, έχοντας ελάχιστες πληροφορίες για τη γύρω περιοχή. «Δεν ξέρω αν καταλάβαιναν τι αγόραζαν. Νομίζω ότι απλώς αγόραζαν, απλώς έκαναν την επένδυση και έπαιρναν τη βίζα», σχολίασε στην SCMP η Κατερίνα Πίτσου, συνιδιοκτήτρια του μεσιτικού γραφείου OPSIS Real Estate. Τότε, δείχνοντας διαμερίσματα στους ενδιαφερόμενους, παρατηρούσε ότι οι Κινέζοι κατέφθαναν πολλές φορές σε μίνι βαν με κάποιον ντόπιο και κάποιες φορές με μεταφραστή, παίρνοντας συχνά βιαστικές αποφάσεις με ελάχιστες πληροφορίες για το κτίριο ή τη γειτονιά. «Αν ένας Γάλλος έμπαινε σε σούπερ μάρκετ, θα έψαχνε περισσότερο τι αγοράζει σε σύγκριση με κάποιον Κινέζο που αγόραζε ένα διαμέρισμα στην Αθήνα εκείνη την περίοδο», είπε.
Σύμφωνα με όσα είπε στην SCMP η Ελένη Λαζούρα, ιδρύτρια της εταιρείας διαχείρισης Airbnb Bnbkeys, η τάση αυτή είχε θετικό αντίκτυπο στην ελληνική οικονομία, τονώνοντας τις ανακαινίσεις, τις κατασκευές και άλλους κλάδους. Η ίδια πιστεύει ότι οι Ελληνες δεν θα μπορούσαν να συνεισφέρουν με τέτοιο τρόπο στην οικονομία, ιδίως την περίοδο μετά την κρίση.
Βέβαια, τονίζει η SCMP, οι Αθηναίοι και συνολικά οι Ελληνες ανησυχούν για την επακόλουθη άνοδο στις τιμές. Στα τέλη του 2024, η ελληνική κυβέρνηση ανέβασε το ελάχιστο όριο της επένδυσης για τη χρυσή βίζα στα 800.000 ευρώ στην Αθήνα και σε δημοφιλείς προορισμούς, όπως η Σαντορίνη, η Νάξος και η Πάρος, και στα 400.000 ευρώ για την υπόλοιπη χώρα.
Οι ενδιαφερόμενοι κοιτούσαν κατά κύριο λόγo την αγορά της Αθήνας πριν τεθούν σε ισχύ τα νέα όρια. Τον Ιούνιο του 2025, ανάμεσα στις 14.931 εκκρεμείς αιτήσεις, εκ των οποίων η πλειονότητα υποβλήθηκε πριν την αλλαγή του καθεστώτος τον περασμένο Σεπτέμβριο, τουλάχιστον το 80% καταχωρήθηκε στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής, σύμφωνα με το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου.
Ανάμεσα στο πρώτο τρίμηνο του 2023 και την αντίστοιχη περίοδο του 2025, ο δείκτης τιμών διαμερισμάτων της Αθήνας εκτινάχθηκε κατά 16,1%, σκαρφαλώνοντας από τις 95 μονάδες στις 110,3, σύμφωνα με στοιχεία της ΤτΕ. Βέβαια, δεν είναι σαφές το πόσο συνέβαλε η χρυσή βίζα και συγκεκριμένα οι Κινέζοι αγοραστές στην άνοδο αυτή.
