Την ώρα που η ακρίβεια ενδυναμώνεται και οι οικονομικοί προϋπολογισμοί ξεπερνούν τα όρια της αντοχής τους, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης επεξεργάζεται μια σειρά μέτρων εν όψει ενός δύσκολου χειμώνα που έρχεται.
Μάλιστα, στην κυβέρνηση είναι συγκρατημένα αισιόδοξοι, μετά και την οριστικοποίηση της καλής πορείας των εσόδων για το πρώτο εξάμηνο του έτους, η οποία επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών.
Στο πλαίσιο αυτό το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης μετρά από τώρα τις δυνάμεις του προϋπολογισμού για να προετοιμάσει ένα δίχτυ προστασίας, ειδικά για τις ευάλωτες ομάδες.
Η εικόνα
Τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το υπουργείο Οικονομικών δείχνουν ότι μέχρι στιγμής χιλιάδες φορολογούμενοι που έλαβαν επιστρεπτέα προκαταβολή εξόφλησαν εφάπαξ την οφειλή κερδίζοντας έξτρα έκπτωση 15%, ο μισός ΕΝΦΙΑ που βεβαιώθηκε φέτος έχει ήδη καταλήξει στα κρατικά ταμεία ενώ έχει εισπραχθεί και το ένα τρίτο του βεβαιωμένου έως τώρα φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων που έχει προκύψει από την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων.
«Εχουμε μία ικανοποιητική πορεία των φορολογικών εσόδων» που απορρέουν από αυτές τις νέες υποχρεώσεις και από τις επιστροφές προκαταβολές σημειώνει υψηλόβαθμη πηγή για να προσθέσει πώς «ήταν ένα στοίχημα» γιατί «υπάρχουν αρκετές δυσκολίες». Οι υψηλές πτήσεις των φορολογικών εσόδων χτίζουν το δημοσιονομικό χώρο για ένα νέο κύκλο μέτρων στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων που πλήττονται από την ακρίβεια. Οι τελικές αποφάσεις αναμένονται το Φθινόπωρο όταν θα αρχίσει να καθαρίζει η εικόνα στην ενεργειακή σκακιέρα.
Την ίδια στιγμή, ανώτατο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης εκτιμούσε ότι τα έσοδα από τον τουρισμό θα ξεπεράσουν το ρεκόρ των 18,2 δισ. ευρώ του 2019
Αναφορικά με τα μέτρα που επεξεργάζονται, πρόκειται για το ενδεχόμενο Fuel Pass3, Power Pass 2, την επιταγή ακρίβειας και το ενισχυμένο επίδομα θέρμανσης. Παράλληλα, δεν αποκλείεται να υπάρξει και μια βραχυχρόνια παρέμβαση στον ΦΠΑ στα τρόφιμα.
Η χρηματοδότηση
Τα εν λόγω μέτρα θα χρηματοδοτηθούν κυρίως από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, το οποίο αντλεί κονδύλια από διάφορες πηγές, όπως τα υπερκέρδη των εταιρειών που θα φορολογηθούν με 90% βάσει των προτάσεων της ΡΑΕ, ώστε να τα αποδώσουν ως ενισχύσεις στους καταναλωτές, με προτεραιότητα τους πιο ευάλωτους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι εκρηκτική άνοδο της τάξης του 17,3% σημείωσαν τα φορολογικά έσοδα κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022. Η υπέρβαση του στόχου για τα φορολογικά έσοδα του πρώτου εξαμήνου έφτασε τα 3,642 δισ. ευρώ, με το συνολικό ποσό να αγγίζει τα 24,731 δισ. ευρώ, κάτι το οποίο δείχνει ότι υπάρχουν νέες δυνατότητες για λήψη επιπλέον μέτρων.
Αναφορικά με τον Ιούνιο, τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 4,117 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 799 εκατ. ευρώ ή 24,1% έναντι του στόχου, λόγω της καλύτερης απόδοσης στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους, καθώς και της είσπραξης της δεύτερης δόσης του ΕΝΦΙΑ (περίπου 150 εκατ. ευρώ) που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί τον μήνα Οκτώβριο.
Επιστροφή στους πολίτες
Συνεπώς, προκύπτει ότι η ακρίβεια δημιουργεί επιπλέον έσοδα, με την κυβέρνηση να είναι σε θέσει να επιστρέψει στους πολίτες ένα μέρος αυτών.
Αξίζει να υπενθυμιστεί ότι για τις επιδοτήσεις καυσίμων και ρεύματος έχουν διατεθεί ήδη 7 δισ. ευρώ, από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και από τον προϋπολογισμό. Σημειώνεται, ότι σύμφωνα με τις πρόσφατες εξαγγελίες το κονδύλι για τις επιδοτήσεις των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας τον Ιούλιο έφτασε τα 722 εκατ. ευρώ.
Το ζήτημα της ενέργειας
Από εκεί και πέρα, οι τιμές για τα προθεσμιακά συμβόλαια του Αυγούστου και των επόμενων μηνών κινούνται σε υψηλά επίπεδα, που σημαίνει ότι το κόστος των επιδοτήσεων θα εκτιναχθεί.
Για την Ελλάδα τα δεδομένα πλέον είναι γνωστά: κάθε αύξηση 10 ευρώ του φυσικού αερίου, στοιχίζει 400 με 500 εκατ. ευρώ από το ΑΕΠ. Και για κάθε 10 ευρώ αύξηση της τιμής του αερίου, ο προϋπολογισμός χρειάζεται να βάζει 300-400 εκατ. ευρώ για να ισορροπεί τις τιμές στο ρεύμα.
Το οικονομικό επιτελείο έχει εκτιμήσει ότι χρειάζεται για το β’ εξάμηνο 1 δισ. ευρώ. Μόνο που έχει κάνει αυτόν τον υπολογισμό με μέση τιμή χονδρικής για το ρεύμα στα 225 ευρώ / MWh και για το αέριο στα 100 ευρώ / MWh, τιμές που δεν ανταποκρίνονται στη σημερινή εικόνα.
Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση ετοιμάζεται για ένα δύσκολο χειμώνα, καθώς διαμορφώνεται ένα ρευστό σκηνικό. Προς το παρόν τα χειρότερα έχουν αποφευχθεί και άνοιξε ο αγωγός Nord Stream 1, που προμηθεύει με φυσικό αέριο τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης. Ωστόσο, την πρώτη μέρα λειτούργησε με το 40% της δυναμικότητάς του και μένει να φανεί πως θα εξελιχθούν τα πράγματα το επόμενο διάστημα.
