Το 2023 οι εσωκομματικές εκλογές στον ΣΥΡΙΖΑ διεξάγονταν υπό καθεστώς πένθους: το κόμμα μετρούσε δύο επώδυνες ήττες στις εθνικές εκλογές και ο ιστορικός ηγέτης είχε μόλις παραιτηθεί από την προεδρία του κόμματος χωρίς εσωκομματική σφαγή, χωρίς κανείς να του το ζητήσει – όσα έγιναν από τότε και έπειτα, με την εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη, είναι πια γραμμένα στην πολιτική ιστορία.
Ενα χρόνο αργότερα, το διακύβευμα είναι άλλο: υπάρχει επόμενη μέρα για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης;
Και αν ναι, πόση σχέση θα έχει με τη μέχρι πρότινος πορεία του; Δύο στους τρεις βασικούς διεκδικητές της ηγεσίας, ο Σωκράτης Φάμελλος και ο Παύλος Πολάκης, έχουν κάνει ήδη δημόσια την πρόθεσή τους, ενώ στον ΣΥΡΙΖΑ βρίσκονται σε αναμονή μιας ακόμα ανακοίνωσης, του Στέφανου Κασσελάκη.
Η μάχη που θα διεξαχθεί μεταξύ τους, που δεν προβλέπεται μόνο επώδυνη αλλά και τοξική, δεν δίνεται μόνο για την ψυχή του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και για την ίδια του την ύπαρξη. Σ’ αυτήν την κομβική στιγμή, ο ιστορικός ηγέτης επιμένει σχεδόν εμμονικά στην απόφαση που έλαβε: δεν βιάζεται, δεν επιστρέφει, όσο κι αν θα το ήθελαν οι συνομιλητές του μέσα στο κόμμα, όσο κι αν εκφράζουν την επιθυμία τους αυτή δημόσια.
Παρεμβάσεις
Ο Αλέξης Τσίπρας δεν μένει πια στον ΣΥΡΙΖΑ. Ή μήπως κάτι τέτοιο δεν ισχύει;
Τους τελευταίους μήνες, στο κόμμα του το όνομά του συζητείται δημόσια.
Η αρχή έγινε στο πρώτο συνέδριο του ιδρύματός του, λίγες μέρες μετά τις ευρωεκλογές, με τον ίδιο να στέλνει προειδοποιητικά μηνύματα για το μέλλον των προοδευτικών δυνάμεων και την ανάγκη συγκλίσεων – τότε ακόμα κανείς δεν ήξερε πως δεν ήταν μόνο το ΠΑΣΟΚ που όδευε σε εσωκομματικές εκλογές, αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ.
Η συνέχεια ήρθε με τη μεταμεσονύκτια ανάρτηση του Κασσελάκη από τις ΗΠΑ, με την οποία του ζητούσε να σταματήσει την υπονόμευση.
Οι αναφορές και οι εκκλήσεις συνεχίστηκαν όλο το καλοκαίρι, με έμμεσες και άμεσες προκλήσεις από τον διάδοχό του, που ζητούσε επιτακτικά η μεταξύ τους μάχη να διεξαχθεί εντός ΣΥΡΙΖΑ και όχι εκτός, ώστε ο νικητής να μπορεί απρόσκοπτα να είναι και ο βασικός διεκδικητής ολόκληρου του προοδευτικού χώρου, στο καλό ενδεχόμενο της συνεννόησης.
Από το γραφείο της οδού Αμαλίας, ωστόσο, ακόμα και όταν μπήκε το φθινόπωρο, δεν ακουγόταν ούτε άχνα, δεν γράφτηκε ούτε μισή γραμμή για τα τεκταινόμενα στον ΣΥΡΙΖΑ. Ο Τσίπρας παρέμεινε επίσημα απόντας.
Μόνο μια φορά διέρρευσε η ενόχλησή του: όταν από την Κουμουνδούρου είπαν πως δεν ενδιαφέρθηκε για τη δεινή οικονομική θέση της «Αυγής» και δεν συνεισέφερε το ποσό που του ζητήθηκε.
Η αίσθηση της ρεβάνς
Ηταν το ίδιο σιωπηλός, λέγεται, και απέναντι στον κύκλο των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που τον συνάντησε όλο αυτό το διάστημα –οι περισσότεροι ήλπιζαν πως θα τον ακούσουν να μιλάει δημόσια για όσα γίνονται, ενδεχομένως να έπαιρνε και μια προσωπική πρωτοβουλία.
Σημαίνει αυτό πως δεν ήταν ενήμερος για τις κινήσεις των «87» μετά τις ευρωκάλπες και την επιχείρησή τους να περάσουν την πρόταση μομφής για τον Κασσελάκη από την Κεντρική Επιτροπή; Θα ήταν αφελής όποιος νομίζει κάτι τέτοιο, κι ας μην υπάρχει ούτε ένας που να το επιβεβαιώνει.
Ακόμα και η υποψία των κασσελακικών στελεχών πως ο Τσίπρας βρίσκεται στην απέναντι πλευρά της σκακιέρας ήταν αρκετή: «ένα φάντασμα, 87 νάνοι και ένας νεάτερνταλ μπαίνουν σε ένα μπαρ» έγραψε στα σόσιαλ μίντια ο στιχουργός-σχολιαστής των όσων συμβαίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Μωραΐτης.
Η αίσθηση της ρεβάνς, μετά την προσπάθεια προσφυγής στη βάση τον Φεβρουάριο στο συνέδριο, ήταν παραπάνω από εμφανής στα πολιτικοδημοσιογραφικά πηγαδάκια.
Οχι γιατί ο ίδιος έχει δείξει διάθεση να επιστρέψει – τουλάχιστον για την ώρα – αλλά γιατί θεώρησε πως ο Κασσελάκης απειλούσε το χρωμόσωμα του ΣΥΡΙΖΑ, το DNA ενός κόμματος που προσπαθεί να βρει εκ νέου τον βηματισμό του, την ώρα που θα έπρεπε (στην οπτική της πλεοψηφίας) να έχει πάρει ήδη τις απαραίτητες πρωτοβουλίες για τον προοδευτικό χώρο. Για να το καταφέρει τώρα, βρισκόμενος όχι μόνο σε σταθερή αλλά ραγδαία μείωση των ποσοστών του, ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται δομικές αλλαγές – και αυτές, ανεξαρτήτως αν πετύχουν, θα είναι διαφορετικές ανάλογα με τον υποψήφιο που θα επικρατήσει.
Εμφαση στη νέα γενιά
Μετά την ομιλία του στο συνέδριο του Ιδρύματος, ο Τσίπρας μίλησε άλλη μια φορά δημόσια, πριν από λίγα εικοσιτετράωρα, όταν βραβεύτηκε με το βιβλίο Ειρήνης «Νίκος Νικηφορίδης».
Ζήτησε «ουσία» αντί του φαίνεσθαι και έδωσε έμφαση στη νέα γενιά, μιλώντας για την ανάγκη να της απευθυνθούν «όχι με φτηνούς εντυπωσιασμούς και επικοινωνιακά πυροτεχνήματα.
Ούτε με εχθροπάθεια και αφορισμούς, Ούτε, βέβαια, και με ιδεολογικά τσιτάτα και ηθικολογικό ελιτισμό. Αλλά με ειλικρίνεια, όραμα και πράξεις».
Ακριβώς το αντίθετο, δηλαδή, από όσα καταλογίζει η κομματική πλειοψηφία στον Κασσελάκη.
Στο κοινό βρισκόταν μόνο ένας από τους υποψήφιους προέδρους, ο Φάμελλος – και τα περισσότερα από τα κεντρικά στελέχη που θα τον στηρίξουν στις εσωκομματικές εκλογές. Υπενθυμίζοντας πώς οι απόντες γίνονται παρόντες αν το θελήσουν, έστω χωρίς ονοματεπώνυμα.
