Η εκφύλιση ωχράς κηλίδας, ο καταρράκτης και οι διαβητικές οφθαλμοπάθειες συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο British Journal of Ophthalmology. Σύμφωνα με την ήδη υπάρχουσα επιστημονική έρευνα, η εξασθένηση της όρασης μπορεί να είναι ένα από τα πρώτα σημάδια άνοιας και η μειωμένη διέγερση των αισθητικών μονοπατιών της όρασης θεωρείται ότι επιταχύνει την εξέλιξή της.
Κάποιες μικρές μελέτες έχουν υποδείξει ότι μπορεί να υπάρχει μια σύνδεση ανάμεσα στις οφθαλμικές παθήσεις που προκαλούν εξασθένηση της όρασης –όπως η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας , ο καταρράκτης, οι διαβητικές οφθαλμοπάθειες και το γλαύκωμα- και στη γνωστική εξασθένηση. Τα περιστατικά τέτοιων οφθαλμοπαθειών αυξάνονται με την ηλικία, όπως συμβαίνει και με τις συστηματικές παθήσεις σαν τον διαβήτη, την υπέρταση, τις καρδιακές παθήσεις, την κατάθλιψη και το εγκεφαλικό επεισόδιο, τα οποία αποτελούν αποδεδειγμένους παράγοντες κινδύνου για την άνοια.
Επειδή, λοιπόν, παραμένει ασαφές αν αυτές οι οφθαλμοπάθειες σχετίζονται με υψηλότερο αριθμό περιστατικών άνοιας ανεξάρτητα από τις συστηματικές παθήσεις, οι συγγραφείς της παρούσας μελέτης ανέλυσαν δεδομένα 12.364 ενηλίκων ηλικίας 55-73 ετών που είχαν εγγραφεί στη βρετανική βιοτράπεζα, πραγματοποίησαν μια αξιολόγηση των συμμετεχόντων μεταξύ 2006-2010 και τους παρακολούθησαν έως και το 2021. Κατά τη διάρκεια της περιόδου παρακολούθησης καταγράφηκαν 2.304 περιστατικά άνοιας, με την ανάλυση των δεδομένων να δείχνει ότι η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, ο καταρράκτης και οι διαβητικές οφθαλμοπάθειες, αλλά όχι το γλαύκωμα, σχετίζονταν ανεξάρτητα με αυξημένο κίνδυνο άνοιας από οποιαδήποτε αιτία.
Συγκριτικά με τους ανθρώπους που δεν είχαν οφθαλμικές παθήσεις κατά την έναρξη της μελέτης, ο κίνδυνος άνοιας ήταν κατά 26% υψηλότερος σε εκείνους που είχαν ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, κατά 11% υψηλότερος σε εκείνους με καταρράκτη και 61% υψηλότερος σε εκείνους με διαβητικές οφθαλμοπάθειες. Επίσης, παρόλο που το γλαύκωμα δεν σχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο για νόσο Αλτσχάιμερ, σχετίστηκε με υψηλότερο κίνδυνο για αγγειακή άνοια.
Στην έναρξη της μελέτης, οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν αν είχαν υποστεί ποτέ έμφραγμα, στηθάγχη, εγκεφαλικό επεισόδιο, υπέρταση ή διαβήτη, ενώ αξιολογήθηκαν και για την κατάθλιψη. Διαβήτης, καρδιακές παθήσεις, εγκεφαλικό επεισόδιο και κατάθλιψη σχετίστηκαν όλα με αυξημένο κίνδυνο άνοιας.
Η ύπαρξη μίας από αυτές τις συστηματικές παθήσεις, καθώς και η οφθαλμοπάθεια αύξανε περαιτέρω τον κίνδυνο άνοιας, ο οποίος, μάλιστα, ήταν μεγαλύτερος όταν η διαβητική οφθαλμοπάθεια εμφανιζόταν παράλληλα με μια συστηματική πάθηση. Ακόμα μεγαλύτερος κίνδυνος άνοιας παρατηρήθηκε σε άτομα με περισσότερες οφθαλμικές παθήσεις.
Σημειώνεται, πάντως, ότι η μελέτη αυτή ήταν παρατηρητική και ως τέτοια δεν μπορεί να αποδώσει αιτία, με τους συγγραφείς να υπογραμμίζουν και τους διάφορους πιθανούς περιορισμούς που μπορεί να έχουν επηρεάσει τα αποτελέσματα.
Καταληκτικά, οι επιστήμονες αναφέρουν: « Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλικίδας, ο καταρράκτης και οι διαβητικές οφθαλμοπάθειες σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας, με τα άτομα που πάσχουν από οφθαλμικά και συστηματικά νοσήματα να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο άνοιας από εκείνους που έχουν είτε οφθαλμική είτε συστηματική πάθηση. Ωστόσο, η πρόσφατα ανεπτυγμένη υπέρταση, ο διαβήτης, το εγκεφαλικό επεισόδιο, οι καρδιακές παθήσεις και η κατάθλιψη διευκολύνουν τον συσχετισμό ανάμεσα στον καταρράκτη/διαβήτη λόγω οφθαλμοπάθειας και στην άνοια».
