«Χτισίματα» πρυτάνεων στα γραφεία τους, ομηρίες πανεπιστημιακών κατά τη διάρκεια συνεδρίασης, προπηλακισμοί συγκλητικών, απειλές κατά πανεπιστημιακών στους τοίχους των ΑΕΙ, συνθήματα που παραλύουν. Η φωτογραφική αποτύπωση των περιστατικών βίας στα ελληνικά πανεπιστήμια δεν αφήνει πολλά επιχειρήματα σε όσους υποστηρίζουν ότι η λήψη μέτρων κατά της βίας στα ΑΕΙ είναι λάθος απόφαση. Οι φωτογραφίες που παρουσιάζει η «Κ» εκθέτουν τα θεσμικά όργανα της πολιτείας που άφησαν να γιγαντωθεί το πρόβλημα, χωρίς να αναλάβουν –πλην εξαιρέσεων– μέτρα αντιμετώπισής του.
Η νυν υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, στο πλαίσιο μιας νέας μεταρρυθμιστικής προσπάθειας για το τοπίο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, προτείνει την ίδρυση Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων που θα αποτελείται από ειδικό σώμα αστυνομικών με ανακριτικές αρμοδιότητες. Σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας, ανάλογα όργανα με τις ίδιες αρμοδιότητες υπάρχουν στα ΑΕΙ των δυτικών χωρών.
Από την άλλη, το κλίμα στα ΑΕΙ είναι επιφυλακτικό. Την προσεχή Τρίτη θα πραγματοποιηθεί έκτακτη συνεδρίαση της Συνόδου Πρυτάνεων με την παρουσία της κ. Κεραμέως, στην οποία θα συζητηθούν οι ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο. «Η λήψη των μέτρων αποτελεί μια πολιτική απόφαση που βρίσκει ισχυρά ερείσματα στην κοινωνία», είπε χθες στην «Κ» πρύτανης περιφερειακού ΑΕΙ, θεωρώντας βέβαιες τις αντιδράσεις των αριστερών φοιτητικών παρατάξεων. Hδη χθες πραγματοποιήθηκε πορεία φοιτητών στο κέντρο της Αθήνας, ενώ οξεία ήταν η αντίδραση της Νεολαίας του ΚΚΕ, που ανέφερε μεταξύ άλλων: «Η κυβέρνηση επιλέγει να προχωρήσει συνολικά σε αυστηροποίηση των κωδίκων λειτουργίας των σχολών, σε δημιουργία πειθαρχικών σωμάτων, να δίνεται το δικαίωμα στις πρυτανείες να προχωρούν ακόμα και σε διαγραφές φοιτητών με την αιτιολογία ότι “παρενοχλούν την εκπαιδευτική διαδικασία”, ρύθμιση που ανοίγει τους ασκούς του Αιόλου για το χτύπημα των φοιτητικών συλλόγων και των συλλογικών διαδικασιών τους, των γενικών συνελεύσεων και κινητοποιήσεων. Ερχεται να ολοκληρώσει σχετικές συζητήσεις που είχαν ανοίξει με το “πόρισμα Παρασκευόπουλου” του ΣΥΡΙΖΑ».
Παράλληλα διατυπώνονται θέσεις που αμφισβητούν τη συνταγματικότητα της ρύθμισης, παρότι υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Παιδείας δήλωσαν χθες στην «Κ» ότι δεν τίθεται θέμα αντισυνταγματικότητας. Χαρακτηριστικό είναι ότι τον περασμένο Δεκέμβριο η Σύγκλητος του ΕΚΠΑ ανέφερε ότι «η ανάθεση της φύλαξης σε όργανα που δεν ανήκουν στην πανεπιστημιακή κοινότητα και δεν ελέγχονται από αυτήν θα μπορούσε να αντιβαίνει στον συνταγματικά κατοχυρωμένο τρόπο διοίκησης του πανεπιστημίου, αλλά κυρίως στην ειδική αποστολή του. Η αντιμετώπιση της παραβατικότητας ποινικής φύσεως ανήκει στην αρμόδια δύναμη της πολιτείας».
Παρέμβαση έκανε και ο τέως υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου, ο οποίος έγραψε στο Fb: «Πειθαρχικά Συμβούλια Φοιτητών που είχαμε να δούμε από τον καιρό της χούντας. Ιδρυση Πανεπιστημιακής Αστυνομίας υπό την εποπτεία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και πρόσληψη 1.000 αστυνομικών. Control rooms που θα παρακολουθούν την κίνηση των φοιτητών, καθηγητών και άλλων μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας. Και μία υπουργός που πανηγυρίζει ότι όλα αυτά αναβαθμίζουν την Ανωτάτη Εκπαίδευση. Μια μέρα ντροπής. Μια μέρα βαθιάς θλίψης». Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Γαβρόγλου, σε συνέντευξή του στην «Κ» (11/9/2017) όντας υπουργός Παιδείας, ερωτηθείς πώς θα αντιδρούσε εάν μια ομάδα φοιτητών διέκοπτε το μάθημά του και για να καταδείξει την οργή της άδειαζε μια σακούλα σκουπιδιών στην έδρα (έχει συμβεί στο Πανεπιστήμιο Αθηνών), είχε απαντήσει: «Θα θύμωνα πολύ και θα προσπαθούσα να ελέγξω τον θυμό μου. Το δεύτερο θα ήταν να καταγγείλω το γεγονός ως πρακτική που υπονομεύει τις δημοκρατικές αξίες στο πανεπιστήμιο. Το τρίτο, και σημαντικότερο, θα προσπαθούσα να καταλάβω γιατί το έκαναν. Και αφού ηρεμούσα θα αναρωτιόμουν αν έκανα και εγώ κάτι πολύ στραβό».
«Ναι» Οικονομικού Πανεπιστημίου στα νέα μέτρα
Η σοκαριστική επίθεση από ομάδα αγνώστων κατά του πρύτανη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Δημήτρη Μπουραντώνη, ξεχείλισε το ποτήρι της αγανάκτησης της κοινής γνώμης για τα περιστατικά βίας στα ΑΕΙ. Χθες η Σύγκλητος του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, συνεδριάζοντας για το θέμα, απεφάνθη ότι η επικείμενη νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου κινείται σε θετική κατεύθυνση. Συγκεκριμένα, στην ανακοίνωσή της αναφέρει: «Η Σύγκλητος επισημαίνει τα πολλαπλά φαινόμενα ακραίας βίας και παραβατικότητας που εκδηλώνονται στον χώρο του δημοσίου πανεπιστημίου, την άκρως ανησυχητική και επικίνδυνη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στο πανεπιστήμιο εξαιτίας των φαινομένων αυτών, που ως αποτέλεσμα έχει να ακυρώνεται η δημοκρατική λειτουργία του και η ελεύθερη διακίνηση ιδεών, να εμπεδώνεται κλίμα ανασφάλειας και φόβου στην πανεπιστημιακή κοινότητα, να αποθαρρύνονται φοιτητές και προσωπικό να αφιερωθούν στο εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο». Για όλους αυτούς τους λόγους η Σύγκλητος:
– Κρίνει ότι η επικείμενη νομοθετική ρύθμιση σχετικά με την ασφάλεια και την ελεγχόμενη πρόσβαση εντός των πανεπιστημιακών χώρων έρχεται να καλύψει ένα αποδεδειγμένο κενό προστασίας των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας και της περιουσίας του ιδρύματος και κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Η αντιμετώπιση αξιόποινων πράξεων που τελούνται εντός των πανεπιστημιακών χώρων αποτελεί αρμοδιότητα της πολιτείας, η οποία και φέρει θεσμικά την ευθύνη θέσπισης και εφαρμογής του νόμου.
– Θεωρεί επίσης ότι η υφιστάμενη υπηρεσία φύλαξης των εγκαταστάσεων του ιδρύματος, που τελεί υπό την εποπτεία των πανεπιστημιακών Αρχών, θα πρέπει να ενισχυθεί με τα κατάλληλα τεχνικά μέσα και προσωπικό και να χρηματοδοτηθεί επαρκώς από την πολιτεία.
Το ΑΠΘ
Εως και χθες στο θέμα είχαν επίσης τοποθετηθεί οι Σύγκλητοι του ΑΠΘ και του Παντείου. «Η φύλαξη των χώρων μας και ο έλεγχος της χρήσης τους είναι αρμοδιότητα του πανεπιστημίου και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να διασφαλίζονται από τα αρμόδια πανεπιστημιακά όργανα, συνεπικουρούμενα από μια πανεπιστημιακή υπηρεσία φύλαξης (security), που θα υπάγεται στις πανεπιστημιακές Αρχές. Η καταπολέμηση της παραβατικότητας ποινικής φύσεως ανήκει κατ’ αποκλειστικότητα στην αρμόδια δύναμη της πολιτείας, η οποία έχει το μονοπώλιο της συγκεκριμένης αρμοδιότητας σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, στην οποία ανήκουν και τα πανεπιστήμια», σημειώνει το ΑΠΘ.
Αντίθετα, αρνητική είναι η Σύγκλητος του Παντείου Πανεπιστημίου στα μέτρα που προωθεί η κυβέρνηση για την ασφάλεια στα ΑΕΙ. Η Σύγκλητος συσχετίζει αρνητικά την παρουσία των αστυνομικών εντός του ΑΕΙ με την ελεύθερη αναζήτηση της γνώσης που συντελείται στα ιδρύματα. «Η αμφισβήτηση που συνοδεύει την αναζήτηση της γνώσης δεν συμβιβάζεται με τη μόνιμη παρουσία δυνάμεων καταστολής», τονίζει.
Ουκ ολίγα περιστατικά βίας έχουν καταγραφεί την τελευταία διετία
Επιθέσεις εντός των ΑΕΙ που σοκάρουν, κραυγές αγωνίας από φοιτητές και πανεπιστημιακούς που μένουν αναπάντητες από την πολιτεία. Αυτό είναι το… δίπολο που επικρατεί έως τώρα στην Ελλάδα για τα περιστατικά βίας. Τα προβλήματα καθίστανται άκρως πολιτικά, με την πανεπιστημιακή κοινότητα να ωρύεται ζητώντας βοήθεια για να μη θρηνήσουμε θύματα. «Δεν έχουν θέση στα ΑΕΙ η λαθρεμπορία, η διακίνηση ναρκωτικών, οι πυροβολισμοί, οι ληστείες, οι απειλές, οι επιθέσεις, οι καταστροφές», ανέφεραν προ ετών 400 πανεπιστημιακοί, υπογράφοντας κείμενο προς την πολιτεία. Εκτός από την επίθεση στον πρύτανη του ΟΠΑ Δημήτρη Μπουραντώνη, μόνο την τελευταία διετία έχουν καταγραφεί ουκ ολίγα περιστατικά βίας. Ενδεικτικά, τον Μάρτιο του 2020, θύμα ακραίου προπηλακισμού από τραμπούκους έπεσε καθηγητής του ΑΠΘ, την ώρα που επιβιβαζόταν στο αυτοκίνητό του εντός του χώρου του ιδρύματος.
Επίθεση δέχθηκαν το πρωί της 9ης Οκτωβρίου 2020 τα γραφεία του πρύτανη και των αντιπρυτάνεων στην Πολυτεχνειούπολη. Ομάδα δέκα ατόμων μπήκε στο γραφείο του πρύτανη Ανδρέα Μπουντουβή, έγραψε συνθήματα στους τοίχους και άδειασε το υγρό από τους πυροσβεστήρες στα γραφεία. Επίσης, με λοστούς και σφυριά προκάλεσε εκτεταμένες καταστροφές. Οι υπάλληλοι εύλογα πανικοβλήθηκαν βλέποντας τους αγνώστους να καταστρέφουν, ωστόσο ευτυχώς το επεισόδιο έληξε γρήγορα.
Απειλές εξαπέλυσαν στις 23/1/2020 άγνωστοι κατά του Αχιλλέα Γραβάνη, καθηγητή στην Ιατρική Σχολή Κρήτης, σε μια προσπάθεια να τον εκφοβίσουν για τις απόψεις που εκφράζει. «Ηρθαμε και θα ξαναέρθουμε», έγραφε ένα σύνθημα στην πόρτα του γραφείου του στο ΑΕΙ, καθώς ήταν η δεύτερη φορά που επιχειρήθηκε να εκφοβισθεί, αφού είχε προηγηθεί απειλητική ανάρτηση σε ιστοσελίδα του αναρχικού χώρου, όταν ο κ. Γραβάνης είχε αρθρογραφήσει κατά της ομηρίας πανεπιστημιακών από φοιτητές κατά τη διάρκεια συνεδρίασης οργάνων με στόχο οι πανεπιστημιακοί να αποφασίσουν ό,τι ήθελαν οι φοιτητές. «Το πανεπιστήμιο υφίσταται διαχρονική επίθεση από βίαιες ακραίες ομάδες με χαρακτηριστικά ταγμάτων εφόδου. Πρόκειται για ακροαριστερές μειοψηφίες που βρίσκουν δυστυχώς υποδόρια πολιτική κάλυψη από συστημικά αριστερά κόμματα. Απειλούν φυσικά και φραστικά, καταστρέφουν δημόσια περιουσία, προπηλακίζουν καθηγητές και φοιτητές. Η δράση τους είναι βαθύτερα αντιδημοκρατική και αντιακαδημαϊκή και δεν θα γινόταν ανεκτή σε κανένα πανεπιστήμιο δημοκρατικής χώρας. Δρουν στην ανωνυμία, φορούν κουκούλες και αποσκοπούν στον εκφοβισμό των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας με κραυγές όπως “κρύψου”, “σκάσε”, “ερχόμαστε”. Η ακαδημαϊκή κοινότητα, η πολιτεία οφείλουμε να σταθούμε απέναντι σε αυτόν τον αντιδημοκρατικό εκχυδαϊσμό του ελληνικού πανεπιστημίου. Η ανοχή μας τους θρέφει. Η βία και ο φασισμός δεν έχουν θέση στο πανεπιστήμιο», είχε δηλώσει τότε στην «Κ» ο κ. Γραβάνης.
