Η φυλάκιση αρκετών από τους 34.000 υπότροπους ποινικούς που δίνουν περίπου 553.000 φορές το «παρών» σε αστυνομικά τμήματα, αν διαπράξουν νέο αδίκημα. Το κλείσιμο του κύκλου ατιμωρησίας μέσω της αποζημίωσης των θυμάτων κλοπών και διαρρήξεων που οδηγούσε σε «άρση του αξιόποινου» για τους δράστες. Η αύξηση των ορίων ποινής για κατοχή μαχαιριών με τα οποία τελούνται δεκάδες επιθέσεις καθημερινά – πολλές από τις οποίες με δράστες ανήλικα μέλη συμμοριών. Ο διαχωρισμός των μαχαιριών σε οικιακής ή ειδικής επαγγελματικής χρήσης. Η αναβάθμιση της κατοχής τους σε οπλοφορία. Η αύξηση του ελάχιστου ορίου ποινής για την οπλοκατοχή και ο χαρακτηρισμός της οπλοφορίας πυροβόλων ως κακούργημα. Η αυστηροποίηση της ποινής για κατοχή όπλων σε συγκεντρώσεις (διαδηλώσεις, κινητοποιήσεις χούλιγκαν). Αυτές είναι ορισμένες από τις συνολικά 13 νομοθετικές παρεμβάσεις που προωθεί ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης σε συνεννόηση με τον υπουργό Δικαιοσύνης Γιώργο Φλωρίδη και το Μέγαρο Μαξίμου προκειμένου να περιοριστεί η εγκληματικότητα τόσο των ανηλίκων, που τείνει να λάβει διαστάσεις επιδημίας, όσο και των υπότροπων ποινικών. Αλλωστε, όπως διαπίστωσαν οι επιτελείς της Κατεχάκη, σημαντικός αριθμός εγκλημάτων αποδίδεται στην… ανακύκληση χιλιάδων ποινικών που, λόγω προηγούμενων ευνοϊκών νομοθετημάτων, έμεναν ουσιαστικά ατιμώρητοι, με συνέπεια λίγα 24ωρα μετά τη σύλληψή τους να επιστρέφουν στη δράση. Παράλληλα, ένας από τους βασικούς στόχους των παρεμβάσεων είναι η αυστηρότερη τιμωρία της χρήσης μαχαιριών από συμμορίες, ιδίως αυτές των ανηλίκων. Στο ίδιο πλαίσιο, επιδιώκεται η αποθάρρυνση της παράνομης οπλοκατοχής – οπλοχρησίας μέσω της αυστηροποίησης των ποινών.
«Επιδημία του στιλέτου»
Ειδικότερα, όσον αφορά την επονομαζόμενη «επιδημία του στιλέτου», στην οποία επιχειρείται να μπει «στοπ», ελήφθησαν υπόψη στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., βάσει των οποίων σε ετήσια βάση εντοπίζονται και εξαρθρώνονται 60-70 συμμορίες που χτυπούν με μαχαίρια, ενώ καταγράφονται 150 εγκληματικές επιθέσεις (από τις οποίες οι 122 με σκοπό τη ληστεία) με χρήση μαχαιριών. Το πρώτο οκτάμηνο του 2024 κατεγράφησαν 118 ληστείες από ανηλίκους, κυρίως με χρήση μαχαιριού, καθώς και 277 υποθέσεις παράνομης οπλοφορίας και οπλοχρησίας επίσης από άτομα μέχρι 18 ετών.
Επιπλέον, κατεγράφησαν 433 επιθέσεις, από τις οποίες οι 98 είχαν ως αποτέλεσμα τον σοβαρό τραυματισμό των θυμάτων και στην πλειονότητά τους περιελάμβαναν τη χρήση μαχαιριού ή άλλων αιχμηρών αντικειμένων.
Σύμφωνα με τις προωθούμενες νομοθετικές ρυθμίσεις, λοιπόν, «θα υπάρξει ακριβέστερη οριοθέτηση της έννοιας του μαχαιριού σε γενικής χρήσης, προοριζόμενο για την κοπή, παρασκευή ή/και κατανάλωση τροφίμων (κατ’ οίκον ή επαγγελματικά), και σε ειδικής, προοριζόμενο για θήρα, αλιεία, επιβίωση ή άλλη συναφή χρήση (ερασιτεχνικά ή επαγγελματικά). Θα υπάρξει διαφοροποίηση της ποινικής μεταχείρισης μεταξύ των μαχαιριών γενικής οικιακής χρήσης και εκείνων γενικής επαγγελματικής ή ειδικής χρήσης λόγω της ιδιαίτερης επικινδυνότητας των τελευταίων. Θα υπάρξει αύξηση των ελάχιστων ορίων ποινής για την οπλοφορία ιδίως μαχαιριών γενικής επαγγελματικής ή ειδικής χρήσης, πυροβόλων όπλων, πυρομαχικών. Θα συνιστούν επιπλέον διακεκριμένες περιπτώσεις αφενός η οπλοφορία με οιονδήποτε όπλο σε χώρους συγκέντρωσης λόγω επικινδυνότητας της πράξης και αφετέρου η επανειλημμένη τέλεση οπλοφορίας με οιονδήποτε όπλο λόγω επικινδυνότητας του δράστη. Αναβαθμίζεται σε κακούργημα η οπλοφορία με πυροβόλα όπλα (κυρίως πιστόλια και περίστροφα) γενικά». Από την πλευρά του, ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης διευκρίνισε πρόσφατα πως «τώρα η οπλοφορία τιμωρείται με έξι μήνες με αναστολή. Οι νέες διατάξεις θα προβλέπουν έξι μήνες με αναστολή την πρώτη φορά, τη δεύτερη φορά όμως θα είναι 12 μήνες στη φυλακή, όποιος βέβαια κατέχει παράνομα όπλο. Δεύτερη φορά υπότροπος πρέπει να εκτίνει ποινή».
Προσωρινή κράτηση
Επιπλέον, προβλέπεται η «υποχρεωτική αντικατάσταση περιοριστικού όρου με προσωρινή κράτηση σε περίπτωση εκ νέου διάπραξης αδικήματος», κάτι το οποίο σημαίνει ότι κλείνει ο αέναος κύκλος των συνολικά 552.689 παρουσιών σε αστυνομικά τμήματα 33.316 ποινικών, κάποιοι εκ των οποίων έχουν συλληφθεί μέχρι και 10 φορές. Πρόκειται κυρίως για τα μέλη συμμοριών διαρρηκτών και ληστών από τα δυτικά προάστια ή το κέντρο της Αθήνας.
Τέλος, προωθείται η τροποποίηση του άρθρου 381 του Ποινικού Κώδικα (Νόμος 4619/2019) για την απαλλαγή του κατηγορουμένου σε περίπτωση πλήρους ικανοποίησης του θύματος κλοπής ή διάρρηξης (όταν επιστρέψει, δηλαδή, τα κλοπιμαία). Προτείνεται, λοιπόν, αυστηροποίηση, ώστε να αναγνωρίζεται ως ελαφρυντικό η επιστροφή αλλά να παύσει να οδηγεί στην πλήρη απαλλαγή του δράστη, όπως συμβαίνει σήμερα. Κι αυτό ύστερα από τη διαπίστωση ότι 70%-80% των συλληφθέντων για κλοπές, διαρρήξεις και ληστείες αφήνονται τελικά ελεύθεροι, παρά το γεγονός ότι έχουν γίνει πολύμηνες έρευνες ή αστυνομικές επιχειρήσεις για τη σύλληψή τους.
