Η ανάρτησή της Kim Kardashian στο Instagram που έγινε αμέσως viral έγραφε: “Η σάρωση ολόκληρου του σώματος Prenuvo έχει τη δυνατότητα να ανιχνεύει τον καρκίνο και ασθένειες όπως τα ανευρύσματα στα πρώτα τους στάδια, πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα. Ήταν σαν να έκανα μια μαγνητική τομογραφία για μια ώρα χωρίς ακτινοβολία”. Η αλήθεια είναι ότι αυτή την ευρέως διαδεδομένη πια πεποίθηση της Kardashian έχουν αρχίσει να υποστηρίζουν πολλές έρευνες, όπως αυτή από το Τμήμα Ακτινολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Sungkyunkwan της Σεούλ, η οποία διαπίστωσε ότι οι σαρώσεις ολόκληρου του σώματος μπορούν να εντοπίσουν πρώιμα σημάδια καρκίνου και άλλων προβλημάτων υγείας σε ορισμένους ασθενείς. Πιο συγκεκριμένα τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό ή άλλους παράγοντες κινδύνου για ορισμένες ασθένειες μπορεί να επωφεληθούν ιδιαίτερα από τις πρόσθετες αυτές εξετάσεις. Τελικά τι είναι αυτές οι σαρώσεις και πόσο βοηθητικές μπορεί να είναι για την υγεία μας;
Τι είναι τα Full Body Scans
Η μαγνητική τομογραφία γενικότερα αναγνωρίζεται από όλη την επιστημονική κοινότητα ως ένα ανεκτίμητο ιατρικό εργαλείο για τη διάγνωση ασθενειών, τραυμάτων ή ανωμαλιών σε ασθενείς με σημεία ή συμπτώματα ασθένειας. Χρησιμοποιείται επίσης για τον σχεδιασμό, την καθοδήγηση και την παρακολούθηση μιας επικείμενης θεραπείας. Τα νέα δεδομένα ωστόσο είναι, ότι διατίθεται πλέον στην αγορά ως ένα προληπτικό μέτρο υγειονομικής περίθαλψης σε υγιή άτομα που δεν έχουν συμπτώματα ασθένειας.
Η μαγνητική τομογραφία ολικού σώματος, ή αλλιώς full body scan, χρησιμοποιεί μια τεχνολογία που σκανάρει το ανθρώπινο σώμα και υπόσχεται έγκαιρες προειδοποιήσεις για καρκίνο, καρδιακές παθήσεις και άλλες ανωμαλίες. Στην Αμερική αυτές οι υπηρεσίες έχουν αρχίσει να γίνονται ανάρπαστες, ειδικά μετά την διαφήμισή τους από διάφορους celebrities, ενώ όλο και περισσότερες κλινικές διαφημίζουν αυτές τις νέες εγκαταστάσεις τους ιατρικής απεικόνισης σε όλη τη χώρα.
Η τεχνολογία που χρησιμοποιείται για αυτές τις εξετάσεις ονομάζεται “υπολογιστική τομογραφία ακτίνων Χ” (CT), που μερικές φορές αναφέρεται ως “αξονική τομογραφία με υπολογιστή” (CAT). Αυτό συνήθως περιλαμβάνει τη σάρωση του σώματος από το πηγούνι μέχρι κάτω από τους γοφούς με μια μορφή απεικόνισης με ακτίνες Χ – οι οποίες δεν παράγουν ακτινοβολία. Οι εικόνες της σάρωσης μοιάζουν με φέτες του σώματός μας, οι οποίες μπορεί να αποκαλύψουν τις δομές του οργανισμού μας με μεγάλη λεπτομέρεια. Οι σαρώσεις ωστόσο, δεν είναι φθηνές, με τα κόστη να κυμαίνονται από 1.000 έως 2.500 δολάρια ανά σάρωση και συνήθως να μην αποζημιώνονται από την κοινωνική ασφάλιση.
Το σημαντικό στη συγκεκριμένη εξέταση είναι ότι υπόσχεται πως μπορεί να εντοπίσει ευρήματα τη στιγμή που δημιουργούνται δίνοντας έτσι τον απαραίτητο χρόνο στους γιατρούς να επέμβουν και να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα πριν αυτό εξαπλωθεί. Αυτή ακριβώς η πληροφορία έρχεται να απαντήσει στις σκέψεις που μπορεί να κάνει ο καθένας καθημερινά για το πως θα μπορούσε να ελέγχει σε βάθος το σώμα του πριν εμφανιστούν ξαφνικά δυσάρεστα νέα.
Kαι η Mαρια Μενούνος ανάμεσα στους celebrities που ανεβάζουν φωτογραφίες τους στο Instagram για να μοιραστούν τις εμπειρίες τους με full body scan. Photo: Prenuvo
Ωστόσο, μια έκθεση του 2019 που εξέδωσε το Τμήμα Ακτινολογίας και Πυρηνικής Ιατρικής, Zuyderland Medical Center, Heerlen/Sittard/Geleen στην Ολλανδία και το οποίο κατέληγε στο συμπέρασμα ότι οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης δεν θα πρέπει να προσφέρουν μαγνητική τομογραφία ολόκληρου του σώματος για προληπτικό έλεγχο υγείας σε ασυμπτωματικά άτομα εκτός ερευνητικού πλαισίου. Σημείωσαν επίσης ότι τέτοιες σαρώσεις συχνά παράγουν ψευδώς θετικά ή ασαφή αποτελέσματα που απαιτούν δυνητικά περιττή παρακολούθηση.
Επίσης, συνεχίζει «υπάρχει λόγος για τον οποίο οι γιατροί δεν εξετάζουν τους πάντες, για τα πάντα, συνεχώς». Πολλοί άνθρωποι έχουν οζίδια, κύστες ή μάζες στο σώμα τους που μπορεί να φαίνονται ανησυχητικά σε μια σάρωση, αλλά στην πραγματικότητα είναι ακίνδυνα. Ομοίως, ορισμένα αποτελέσματα εξετάσεων μπορεί να βρίσκονται εκτός του “φυσιολογικού” εύρους χωρίς να είναι στην πραγματικότητα επικίνδυνα, εξηγεί ο γιατρός. Σε περιπτώσεις ευρημάτων, το άγχος πάντα μας προλαβαίνει και μπορεί να μας οδηγήσει να προγραμματίσουμε εξετάσεις που μπορεί να είναι επικίνδυνες, επεμβατικές, δαπανηρές και τελικά περιττές.
Παρομοίως αντιδρά και ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), ο οποίος εξηγεί με έκθεσή του ότι δεν γνωρίζει κανένα επιστημονικό στοιχείο που να αποδεικνύει ότι η σάρωση ολόκληρου του σώματος σε άτομα χωρίς συμπτώματα προσφέρει περισσότερα οφέλη παρά βλάβες στα άτομα που υποβάλλονται στον έλεγχο αυτό. Ο FDA, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη διασφάλιση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας τέτοιων ιατρικών συσκευών, απαγορεύει στους κατασκευαστές συστημάτων αξονικής τομογραφίας να προωθούν τη χρήση τους για τον ολόσωμο έλεγχο ασυμπτωματικών ατόμων.
Ήδη η εταιρεία σάρωσης σώματος Prenuvo – που διαφημίζει η Kim Kardashian – έχει αυξήσει τον αριθμό των μηχανημάτων μαγνητικής τομογραφίας στο “στόλο” της κατά 500% από το 2020. Αν και πολλοί άνθρωποι εξηγούν δημοσίως τα οφέλη που βλέπουν στην ψυχική και σωματική τους υγεία μετά από μια τέτοια σάρωση, οι ειδικοί ανησυχούν ότι τέτοιες διαδικασίες είναι ικανές να διασπάσουν την προσοχή του κοινού από τις βασικές, αποδεδειγμένες πρακτικές βελτίωσης της υγείας μας, όπως η ισορροπημένη διατροφή, η άσκηση και ο άφθονος ύπνος.
