Περίπου στα 150 ευρώ κοστίζει ο τενεκές με το λάδι, από τα στοιχεία που προκύπτουν με βάση τον μέσο όρο τις τιμής, τόσο τοπικά όσο και πανελλαδικά. Σύμφωνα με εκπροσώπους του χώρου, υπάρχει μια σταθεροποίηση της τιμής εδώ και λίγες ημέρες, στα υψηλά όμως επίπεδα που έχει διαμορφωθεί τους προηγούμενους μήνες.
Κατά τον παραγωγό και ιδιοκτήτη ελαιοτριβείου, Χρήστο Πανίτσα, ο παραγωγός πουλάει στον έμπορο 8,40 ευρώ το λίτρο, σε μία αύξηση περίπου 50% σε σχέση με πέρυσι. Η δε τιμή του ελαιολάδου στο ράφι των σούπερ μάρκετ, σύμφωνα με τον ιδιοκτήτη της γνωστής αλυσίδας σούπερ μάρκετ κ. Ανδρικόπουλο, κυμαίνεται από 11 έως 13,5 ευρώ το λίτρο, με μια σταθεροποίηση της κίνησης των καταναλωτών και χωρίς να διαφαίνεται περαιτέρω αύξηση στο άμεσο μέλλον, τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα. «Οι καταναλωτές, οι οποίοι θα χρειαστούν περισσότερο λάδι κατά την τρέχουσα περίοδο και τα εορταστικά τραπέζια, ή θα χρειαστεί να βάλουν βαθύτερα το χέρι στην τσέπη, αφήνοντας πίσω άλλα αγαθά ή θα το στερήσουν εν εκτάσει από την οικογένειά τους», υποστηρίζει από την πλευρά του ο Πρόεδρος του Ινστιτούτου Καταναλωτών, Γιώργος Λεχουρίτης, τονίζοντας πως η τιμή στα σούπερ μάρκετ έφτασε κάποια στιγμή τα 15,65 ευρώ.
Ο κακός μας ο καιρός…
Μία από τις αιτίες της αύξησης του κόστους του λαδιού, πέραν των άλλων, είναι η χαμηλή παραγωγή, που σε τοπικό επίπεδο έπεσε ακόμη και κατά 80% σε σχέση με το 2022. «Ο καιρός, με την παρατεταμένη ξηρασία, οι έντονες ενδιαμέσως βροχοπτώσεις και το χαλάζι οδήγησαν σε αυτή τη συνθήκη. Όλα πήγαν άσχημα φέτος. Ήδη υπολειτουργούμε καθώς οι ελιές ήταν λίγες», σημειώνει επιπροσθέτως ο κ. Πανίτσας.
Εξάλλου, το λάδι που εξάγουμε σε Ισπανία και Ιταλία είναι πιο φθηνό, όπως αναφέρουν ελαιοπαραγωγοί που μιλούν στο «Νεολόγο», λέγοντας χαρακτηριστικά: «Η Ισπανία είναι πάντοτε φθηνότερη από εμάς σε επίπεδο τιμών αλυσίδων σούπερ μάρκετ, για αυτό το λόγο προτιμούν να αγοράζουν χύμα ελληνικό ελαιόλαδο, το οποίο τυποποιούν και το οποίο βάζουν στα μίγματά τους για να βελτιώσουν την ποιότητά τους».
Μια ματιά στην Ευρώπη
Το 2023, η Μεσόγειος -όπως και ολόκληρος ο πλανήτης – γνώρισαν το πιο καυτό καλοκαίρι στην ιστορία. Λόγω των καιρικών συνθηκών πολλοί ελαιώνες της Μεσογείου επλήγησαν από τις ξηρασίες και τους καύσωνες ή καταστράφηκαν από τις ισχυρές χαλαζοπτώσεις και τις πλημμύρες. Όπως σημειώνει ο Economist, τον περασμένο Απρίλιο, στην Ισπανία, η παραγωγή της οποίας αντιστοιχεί σχεδόν στο 50% του ετήσιου παγκόσμιου συνόλου, κρίσιμες περιοχές για την παραγωγή ελαιόλαδου κατέγραφαν θερμοκρασίες έως και 5°C υψηλότερες από το μέσο μηνιαίο όρο. Πολλά ελαιόδεντρα δεν κατάφεραν να καρποφορήσουν. Το κύμα υψηλών θερμοκρασιών συνεχίστηκε και το καλοκαίρι. Το ένα τρίτο της χώρας υπέστη παρατεταμένη ξηρασία τον Ιούνιο και οι ισπανικές αρχές, αλλά και οι αγρότες, είχαν προϊδεάσει για μια καταστροφική χρονιά.
Στην Ιταλία, όπου επίσης καταγράφηκαν κύματα καύσωνα, το Xylella fastidiosa, ένα βακτήριο, κατέστρεψε πολλά από τα ελαιόδεντρα. Πρόκειται για μια ασθένεια που μεταδίδεται από έντομα και πιστεύεται πως εισήχθη στη χώρα από ένα καλλωπιστικό φυτό από την Κόστα Ρίκα το 2008. Έκτοτε το βακτήριο έχει καταστρέψει περίπου 21 εκατομμύρια δέντρα. Έρευνες έχουν διαπιστώσει πως τα ακραία κλιματικά φαινόμενα, καθιστούν τους ελαιώνες πιο ευάλωτους σε τέτοια βακτήρια. Ως αποτέλεσμα ήταν η παραγωγή στην Ε.Ε. να μειωθεί κατά περίπου 40%.Η μειωμένη προσφορά και η αυξημένη ζήτηση, σε συνδυασμό με τις κατά τόπους διαφοροποιήσεις στην ποιότητα, την έλλειψη εργατών γης που οδηγεί σε αυξήσεις στα μεροκάματα, το αυξανόμενο κόστος των λιπασμάτων λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, ο πληθωρισμός αλλά και τα κερδοσκοπικά παιχνίδια, έχουν οδηγήσει σε ένα ράλι τιμών πανευρωπαϊκά.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Νεολόγος*
