Στον προεκλογικό αγώνα, και με ισχυρό δεδομένο ότι η Ελλάδα θα περάσει τον σκόπελο διπλών εκλογών, τα κόμματα υπόσχονται (μεγάλη) αύξηση μισθών, αύξηση του κατώτατου μισθού, αύξηση της οικογενειακής παροχής των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά και «χαλαρά» κριτήρια εισαγωγής στα πανεπιστήμια. Ως πανεπιστημιακός, με τριαντάχρονη εμπειρία, γνωρίζω από «πρώτο χέρι» ότι επιτρέποντας την εισαγωγή των υποψηφίων στα ελληνικά πανεπιστήμια με υποβαθμισμένα κριτήρια, θα υπονομεύσουμε τόσο την ποιότητα της παρεχόμενης πανεπιστημιακής παιδείας όσο και τις προοπτικές εξεύρεσης εργασίας των υποψήφιων πτυχιούχων με ικανοποιητικό μισθό.
Οσον αφορά όμως τις υποσχέσεις για μεγάλες αυξήσεις στους μισθούς (κατώτατο και μη), αυτές πρέπει να συμβαδίζουν με τα καλούμενα fundamentals της ελληνικής οικονομίας. Η παραπάνω παρατήρηση έχει ιδιαίτερη σημασία για την επενδυτική βαθμίδα την οποία θέλουμε να ανακτήσουμε. Υπενθυμίζω, εδώ, ότι έχουμε απολέσει την επενδυτική βαθμίδα από τις αρχές του 2011. Η επιστροφή στα «σαλόνια» της επενδυτικής βαθμίδας έχει ιδιαίτερη σημασία για την ελληνική οικονομία, προκειμένου να αποφύγουμε τόσο την υπέρμετρη αύξηση του κόστους δανεισμού του ελληνικού Δημοσίου όσο και τις μεγάλες διακυμάνσεις σε αυτό. Αυτές οι εξελίξεις επηρεάζουν άμεσα και το κόστος δανεισμού των ελληνικών επιχειρήσεων, το οποίο συνδέεται άμεσα με το κρατικό κόστος δανεισμού.
Η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας θα κριθεί αποκλειστικά από την αξιοπιστία του προγράμματος του νέου κυβερνητικού σχήματος.
Σύμφωνα, δε, με μελέτη του γράφοντος (μαζί με τους καθηγητές Θ. Παναγιωτίδη από το Πανεπιστήμιο της Μακεδονίας και Π. Μπουμπάρη από το Newcastle University Business School), χώρες οι οποίες βρίσκονται εκτός επενδυτικής βαθμίδας (άρα και η Ελλάδα) μεγιστοποιούν την πιθανότητα πιστοληπτικής αναβάθμισης εάν και εφόσον βελτιώσουν αισθητά τόσο την ανταγωνιστικότητά τους όσο και τη δημοσιονομική τους εικόνα.
Η διεθνής ανταγωνιστικότητα της χώρας μας (η οποία λαμβάνει υπ’ όψιν το συγκριτικό κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος) αναρριχήθηκε, τη διετία 2021-2022, πάνω από τα επίπεδα όπου βρισκόταν πριν από την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωζώνη. Η σημερινή παροχολογία ως προς την αύξηση μισθών, η οποία δεν συνδέεται με την αύξηση της παραγωγικότητας και την περαιτέρω βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, θα λειτουργήσει ως τροχοπέδη. Και τούτο επειδή θέτει τις βάσεις τόσο δημοσιονομικού εκτροχιασμού όσο και μείωσης της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της χώρας μας. Να το πω απλά: εάν επιτύχουμε τον σχηματισμό βιώσιμης κυβέρνησης (είτε συνεργασίας είτε αυτοδύναμης), οι οίκοι αξιολόγησης δεν πρόκειται να μας επιβραβεύσουν με την επενδυτική βαθμίδα.
Αυτή θα κριθεί αποκλειστικά από την αξιοπιστία του προγράμματος του νέου κυβερνητικού σχήματος και μόνο στον βαθμό που παραμείνουμε δημοσιονομικά πειθαρχημένοι και διεθνώς ανταγωνιστικοί!
* Ο κ. Κώστας Μήλας είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool.
